Nikaragua'nın İsrail'i destekleyen Almanya aleyhinde açtığı davanın ilk duruşması başladı

Nikaragua, İsrail'in Gazze'deki eylemlerine siyasi, mali ve askeri destek sağlayarak "İsrail'in Gazze'deki soykırımını desteklediği" gerekçesiyle Almanya aleyhine Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) dava açmıştı. Nikaragua'nın Almanya aleyhine açtığı davada ilk duruşma başladı.

Duruşmada, Nikaragua temsilcilerinin, mahkemenin Almanya'nın "uluslararası insancıl hukukun ciddi ihlallerine" "katılımına" karşı geçici tedbirler almasına yönelik argümanlarını dinlemesi bekleniyor.

Nikaragua: Filistin halkına özel bir sempati duyuyoruz

Nikaragua'nın Hollanda Büyükelçisi Carlos Jose Arguello Gomez, Nikaragua heyeti için açılış konuşmasına başladı. Almanya'nın İsrail'e silah göndererek Gazze'deki soykırımı kolaylaştırdığını söyleyen Gomez, "Önümüzdeki dava, yüz binlerce insanın yaşamı ve refahı, hatta bütün bir halkın yok edilmesiyle ilgili çok önemli olayları içeriyor" dedi.

Gomez, Nikaragua hükümetinin ve halkının, askeri müdahaleye karşı mücadelesi nedeniyle "Filistin halkına özel bir sempati duyduğunu" söyledi.

Gomez, "Mevcut durumda Nikaragua sadece kendi adına değil, modern tarihin en yıkıcı askeri saldırılarından birine maruz kalan Filistin halkı adına da hareket ediyor" dedi.

Nikaragua'nın "varlığının büyük bölümünde askeri müdahalelere ve saldırılara da maruz kaldığını"aktardı.

Nikaragua'nın Hollanda Büyükelçisi Gomez, Almanya'nın İsrail'in soykırımlarına ortak olduğunu ve Netanyahu hükümetini beslediğini iddia etti.

Almanya'nın yanıtı ne olacak?

Alman hükümet sözcüsü Wolfgang Buechner, Berlin'in mahkemede kendi pozisyonunu ortaya koyacağını söyledi ancak davanın haksız olduğuna inandıklarını da sözlerine ekledi.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'ne göre Berlin, İsrail'in en önemli müttefiklerinden biri ve ABD'den sonra İsrail'in en büyük ikinci silah tedarikçisi ve İsrail'in silah ithalatının yüzde 30'unu gerçekleştiriyor. Almanya, yarın iddialara yanıt verecek.

Dava neden gündeme geldi?

Birleşmiş Milletler Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi uyarınca, taraf olan ülkelerin dava açma ya da var olan davalara müdahil olma hakkı bulunuyor.

2023'ten bu yana Gazze’deki Filistin halkı açısından durumun giderek kötüye gittiğini vurgulayan Nikaragua’ya göre, Almanya da İsrail’in işlediği suçlara ortak oluyor.

Nikaragua, Almanya'nın Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi, 1949 Cenevre Sözleşmeleri ve Ek Protokolleri ile "uluslararası insani hukukun ihlal edilemez ilkeleri" kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal ettiğini savunuyor.

Almanya neyle suçlanıyor?

Davacı Nikaragua’ya göre, Almanya, İsrail'e siyasi, mali ve askeri destek sağlayarak "Gazze’deki soykırıma suç ortaklığı" yapıyor.

Nikaragua, dava dilekçesinde, Birleşmiş Milletler'e bağlı Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu'nun (UNRWA) finansmanını kesen Almanya’nın, "soykırımın işlenmesini kolaylaştırdığını" belirtiyor.

İsrail, Hamas tarafından 7 Ekim 2023’te düzenlenenen saldırılara çok sayıda UNRWA çalışanının karıştığını öne sürmesinin ardından, Almanya’nın da aralarında olduğu bazı ülkeler BM'ye bağlı Filistinli mültecilere yardım kuruluşuna mali yardımı kesmişti.

Nikaragua’nın dilekçesinde, savaşın başlamasından bu yana "Gazze Şeridi'ndeki nüfusa odaklanarak Filistin halkına yönelik bir soykırım riskinin kabul edildiğine” vurgu yapılıyor.

Nikaragua, uluslararası sözleşmeler gereği, Almanya’nın bir soykırımı önlemekle yükümlü olmasına rağmen, bu konuda çok az şey yaptığını savunuyor.

Nikaragua, mahkemeden hangi taleplerde bulunuyor?

Orta Amerika ülkesinin başvurusunda, Almanya’nın, “soykırıma ortak olma, kolaylaştırma ve göz yumma” suçları gerekçesiyle yargılanması isteniyor.

Dilekçede Almanya, “uluslararası hukuku ve diğer emredici genel normları ciddi biçimde ihlal etmekle" de suçlanıyor.

Nikaragua, dava sonuçlanana kadar, Uluslararası Adalet Divanı’nın, Gazze Şeridi’nde meydana gelen uluslararası hukuk ihlalleri ve Almanya'nın rolü konusunda acil geçici önlemler almasını istiyor.

Nikaragua daha önce Almanya, İngiltere, Hollanda ve Kanada'ya, “İsrail'e silah sağlamaya devam etmeleri halinde yasal yollara başvuracakları” uyarısında bulunmuştu.

Duruşmalardan hangi sonuç bekleniyor?

Davada bugün Nikaragua, yarın da Almanya sözlü savunma yapacak.

Mahkeme, sözlü savunmaların ardından, önümüzdeki günlerde davaya ilişkin kararını açıklayacak.

Latin Amerika’da Filistin’e destek sadece Nikaragua ile sınırlı değil. Orta ve Güney Amerika’da çok sayıda ülke, İsrail’in Gazze’deki saldırılarına tepki göstererek, Filistin’e destek çıkıyor.

Kolombiya, geçen Cuma günü BM’nin en üst yarı organı olan Uluslararası Adalet Divanı’na başvurarak, Güney Afrika’nın soykırım suçlamasıyla İsrail aleyhine açtığı davaya müdahil olmak istedi.

Brezilya Devlet Başkanı Lula Da Silva, İsrail'in Gazze’deki askeri operasyonlarını eleştirerek, bunu 2. Dünya Savaşı sırasındaki Yahudi Soykırımına (Holokost) benzetti. İsrail, Lula'ya sert tepki gösterdi.

Şili ve Meksika gibi ülkeler de, Gazze’de ve işgal altındaki Filistin topraklarında yaşanan olaylara ilişkin endişelerini sık sık dile getiriyor.