ABD; Türkiye ile silah anlaşmasının Rusya'yı caydıracağını umuyor
Ankara, Rus silahlarının satın alınması konusunda yıllarca süren gerilimin ardından Washington ile ilişkileri normalleştirmeye çalışıyor.Analistler; Biden yönetiminin, Türkiye'nin hava kuvvetlerini güçlendirmek için Rusya ile olası çatışmayı caydıracak bir silah anlaşması üzerinde çalıştığını belirtiyor.
Ankara, Rus silahlarının satın alınması konusunda yıllarca süren gerilimin ardından Washington ile ilişkileri normalleştirmeye çalışıyor.
Analistler; Biden yönetiminin, Türkiye'nin hava kuvvetlerini güçlendirmek için Rusya ile olası çatışmayı caydıracak bir silah anlaşması üzerinde çalıştığını belirtiyor.
Alman Marshall Fonu'nun Ankara ofisi müdürü Özgür Ünlühisarcıklı The Media Line'a verdiği demeçte, Ukrayna'daki savaşın Türkiye için ABD ile ilişkilere katkıda bulunduğunu, ABD ve Türkiye'nin Rusya ile anlaşmak için birbirine bel bağladığını belirtti.
Ünlühisarcıklı;
“Türkiye'nin güçlü bir hava gücüne sahip olması caydırıcılık açısından önemlidir. Ama eğer bir savaş olursa, o zaman elbette Türkiye'nin güçlü bir hava kuvvetine sahip olması herkes için çok önemli olacaktır"
tespitinde bulundu.
Diğer yandan Wall Street Journal'ın bildirdiğine göre, ABD Başkanı Joe Biden, F-16 savaş uçakları için Türkiye'ye füze, radar ve elektronik sistemler satmak için kongre liderlerinden onay istedi.
2015'te bir Türk F-16 jetinin Ankara'nın hava sahasına girmekle suçladığı bir Rus savaş uçağını düşürmesiyle gerilimin tırmandığı bir süreç yaşanmıştı. Son zamanlarda ise Ankara'nın özellikle Afganistan'daki Kabil havaalanında güvenliği sağlamayı teklif etmesinin ardından iki NATO müttefiki arasındaki ilişkilerin düzelme eğiliminde olduğu görülüyor.
ABD ile ilişkiler yıllardır gergin
2018'de Washington, ABD'li bir papazı gözaltına aldığı için Türkiye'ye yaptırımlar uygulayarak bir döviz kuru krizine yol açtı. İki ülke arasındaki en tartışmalı ve güncel konu ise Ankara'nın Rus S-400 anti-balistik füze savunma sistemini satın alması.
Ankara, Rus silahlarını iade etmeyeceği konusunda kararlıydı ve buna karşılık Washington, Türkiye'yi F-35 programından çıkardı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise buna karşılık geçtiğimiz aylarda, ABD'nin Türkiye'ye vermek istemediği F-35'ler yerine F-16 savaş uçakları almayı önerdi.
Biden'ın tepkisi ılımlı
ABD başkanının geçen yıl göreve başladıktan sonra Erdoğan ile ilk telefon görüşmesini yapması üç aydan fazla sürdü.
Ancak Ukrayna'daki savaş, Türkiye'nin Ukrayna ve Rusya'dan üst düzey yetkililere ev sahipliği yaparak barışa katkı sunmaya çalışması Ankara'nın NATO için değerini artırdı.
Beyaz Saray'a göre, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonra Biden, Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinde Türkiye'nin diplomatik bir çözüm arama çabalarını takdir ettiğini söyledi.
Ankara ayrıca Ukrayna'ya, Rusya'nın saldırılarını savuşturmada önemli bir rol oynayan insansız hava araçları satarak ve Rusya'nın Karadeniz'e erişimini sınırlamak üzere 1936 Montrö Sözleşmesi kapsamındaki yetkisini kullanarak NATO çıkarlarına katkıda bulundu.
Philadelphia merkezli Dış Politika Araştırma Enstitüsü'nün (FPRI) araştırma direktörü Aaron Stein, The Media Line'a olası silah anlaşmasının Türkiye'nin eskiyen hava kuvvetlerinin korunmasına yardımcı olacağını ve bunun da Rusya ile bir savaş durumunda NATO çıkarlarını ilerleteceğini belirtti.
Stein,
“Eğer bu karar ABD Kongresi'nden geçmezse, modern ABD-Türkiye ilişkisinin kopacağı anlamına gelir. Her şey, silah satışını Senato Dış İlişkiler Komitesi'nin imzalayıp imzalamamasına bağlı”
ifadelerini kullandı.
The Medialine'da yayımlanan analiz gdh.digital tarafından çevrilmiştir.