gdh'de ara...

ABD ve Batı Ukrayna’ya odaklanırken, Türkiye bölgesel meselelerde etkin rol alıyor

Middle East Forum (ABD) | Analiz

Batı Ukrayna’ya odaklanırken, meseleleri çözmek bölgesel güçlere düşüyor ve Türkiye bu konuda etkin rol alıyor.

Türkiye bölgede istikrar için Libya ve Doğu Akdeniz’e yönelik politikalarını yumuşatabilir.

1. resim
06.05.2022

Türkiye, dış politikasında önemli bir değişiklik yaparak Suudi Arabistan ilişkileri düzeltmeye çalışıyor. Türkiye’den Suudi Arabistan’a yapılan Cumhurbaşkanlığı ziyareti iyi geçti ve iki ülke artık yeni kardeşlik bağlarından bahsediyor.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ziyaretten sonra, “Suudi Arabistan ile sağlık, enerji, gıda güvenliği, tarım teknolojileri, savunma sanayi ve finans alanlarında artan işbirliğinin ortak çıkarına olduğunu” belirtti.

Kıdemli BAE yetkilisi Enver Gargash’da iki ülke arasında atılan bu adımları övdü.

Gargash; “Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın BAE’ye ve kardeş Suudi Arabistan’a yaptığı ziyaretler bir bütün olarak bölgenin yararına olumlu bir adımdır.” ifadelerini kullandı.

Ancak bu gelişme şu soruyu akla getiriyor: Ankara neden tüm bu ülkelerle ilişkileri yeniden onarıyor?

Türkiye, Trump yıllarında agresif bir dış politika uyguluyordu ve şimdi uzlaşmaya geçiyor. Görünüşe göre Ankara, İsrail, Yunanistan, Ermenistan, BAE, Mısır, Suudi Arabistan ve diğer ülkelere karşı Trump yönetiminden açık bir çek aldığına inanıyordu. Biden iktidardayken ise Ankara, eski yaklaşımı ile “komşularla sıfır sorun” politikasına geri dönmeye çalışıyor.

Suudi Arabistan’ın Yemen’e müdahelesi 7 yıl gibi bir dönemi geride bıraktı ve Suudi Arabistan için zor bir süreç oldu. İran, Husileri sadece Suudi Arabistan’a değil, BAE’ye de saldırmak için seferber etti.

İran da Irak’taki milisleri de benzer bir şekilde harekete geçiriyor. Bu milisler Irak’taki Türk üslerini tehdit ediyor. Hafta sonu, Ain al-Assad üssündeki bir tesiste ABD güçlerine bu güçler tarafından bir roket ateşlendi.

Türkiye’nin ziyareti işte tam bu noktada önemli hale geliyor. Türkiye, Körfez ülkeleri gibi bölgede istikrar istiyor. Türkiye bu istikrar için belki Libya ve Doğu Akdeniz’e yönelik söylem ve politikalarını yumuşatabilir ve İran’la işbirliğine de son verebilir.

Daha fazlası da olabilir

Ortada bir gerçek var. ABD ve Batı Ukrayna’ya odaklanırken, meseleleri çözmek bölgesel güçlere düşüyor ve Türkiye bu konuda etkin bir rol alıyor. Son zamanlarda bölgede çatışmalar azalıyor gibi görünse de İran konusu bölgenin gizli sorunu olarak gündemdeki yerini koruyor. İran’ın nükleer bir anlaşma sağlayamaması ABD ile gerilimini başka boyuta taşıyabilir.

Pakistan lideri İmran Han’ın güç kaybı bu noktada da potansiyel bir boşluk bıraktı. Ne Beluç militanlarının Pakistan’daki Çinli sakinlere yönelik saldırısı, ne de Afganistan’daki Şiilere yönelik saldırıların artması bölge için iyiye işaret değil.

İsrail’in de Körfez ve Fas ile ilişkilerini geliştirmesi ise ilave bir konu ve Türkiye-İsrail uzlaşmasının sağlamlaştırılarak kalıcı olup olmayacağını zaman gösterecek.

Aynı soru Ankara’nın BAE ve Suudi Arabistan ile olan bağları için de geçerli. Sembolik ziyaretler önemlidir, ancak kalıcı olacak mı? Zaman gösterecek.

Middle East Forum’da yayımlanan analiz gdh.digital tarafından çevrilmiştir.

Tartışma