Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı #47 | 23.04.2023
Haftanın bilmeniz gerekenlerini sizin için derledik. Yeni haftaya başlamadan önce, geçtiğimiz haftanın gündemini öğrenmek için bültenimizi ziyaret edin.
Haftanın öne çıkan başlıkları: Karadeniz Gazı Devreye Alma Töreni, İstanbul Finans Merkezi açıldı, Türkiye'nin ilk hidrojen vadisi, YSK Kararları, Kanada’da 155 bin kamu görevlisi greve gitti, Bayraktar KIZILELMA, 8. uçuş testini başarıyla tamamladı, SpaceX, Starship roketinin ilk fırlatma girişimi ertelendi ve birçok bilmeniz gerekenler...
Haftanın Yakın Planı: Middle East Eye: Türkiye, enerji bağımsızlığını artırıyor
Haftanın tarih dozu: Giza Piramitleri ve Mamutlar arasındaki bağlantı nedir?
Haftanın spor dozu: Bayern Münih altyapısından ''yüzyılın yeteneği'' olarak çıkan Berkant Göktan
Haftanın infografiği: Dünya’dan Ramazan Bayramı adetleri
Haftanın videosu🎞️: Türk Donanmasının Yeni Sancak Gemisi: TCG ANADOLU
Haftanın ekran önerileri🎬: You've Got a Mail | Hitchcock
İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz…
°Mutlu hafta sonları ve keyifli okumalar
GÜNDEM
Karadeniz Gazı Devreye Alma Töreni: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Zonguldak Filyos Türkiye Petrolleri Limanı'ndaki Karadeniz Doğal Gazı Devreye Alma Töreni'nde konuştu.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan: TUNA-1 kuyusundaki bu sondajın ön verileri bize sahada 320 milyar metreküplük rezerv olduğunu göstermişti. Ardından ilave sondajlarla bu rakam 405 milyar metreküpe yükseldi.
- Müjde: Vatandaşlarımızın evlerindeki mutfakta ve sıcak su tüketiminde kullandıkları doğalgazı 1 yıl süreyle ücretsiz veriyoruz. 1 ay boyunca Türkiye’nin tamamındaki konutlardan doğalgaz faturası alınmayacak.
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez: Keşfimiz, tüm konutların 35 yıllık doğal gaz ihtiyacını tek başına karşılayabilecek kapasiteye sahip.
- Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) Başkanı Yaşar Arslan: Karadeniz gazıyla yaklaşık 19 milyon 200 bin abonenin toplamda 5,9 milyar liralık faturası devlet tarafından karşılanacak.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, TRT ortak yayınına katıldı: Cumhurbaşkanı Erdoğan, "İstanbul'da 220 bin bina ve 1,5 milyon bağımsız bölüm risk altında. Şimdi rezerv alan çalışması yapıyoruz. Bu yerleşimler uydu kent modeli olacak." ifadelerinde bulundu.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan: 'Bay Bay Kemal' senin devlet diye bir derdin var mı? Bir tarafta şu anda terör örgütünün parlamentodaki uzantısıyla işbirliği yapan, teröristlerin savunduğu 7'li masa var, diğer tarafta milleti için çalışan Cumhur İttifakı var.
- TCG: Erdoğan, "İspanya ile görüşmelerimiz var, İngilizlerle görüşmelerimiz var. TCG Anadolu’nun iki misli büyüklüğündekini yapacağız." dedi.
İstanbul Finans Merkezi açıldı: Türkiye Varlık Fonu sahipliğinde ve Çevre Şehircilik ve İklim Bakanlığı koordinasyonunda tamamlanan İstanbul Finans Merkezi bankalar etabı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katıldığı törenle hizmete alındı.
İstanbul Finans Merkezi, 1,3 milyon metrekare ofis alanı, 100 bin metrekarelik alışveriş merkezi, 2 bin 100 kişilik kongre merkezi, 5 yıldızlı oteli ve akıllı şehir modeli ile yurt içi ve yurt dışından birçok misafiri ağırlayacak.
Türkiye'nin ilk hidrojen vadisi: Türkiye'nin ilk hidrojen vadisinin hayata geçirileceği "Güney Marmara Hidrojen Kıyısı Vadi Projesi" kapsamında Enerjisa Üretim Bandırma Enerji Üssü'nde yenilenebilir kaynaklarla elde edilen yeşil hidrojenin pilot üretimine başlandı.
Seçim güvenliği: İçişleri Bakanlığı seçim güvenliği kapsamında 601 bin 251 güvenlik personeli görevlendirildi.
- Valiler, güvenlik birim amirleri risk analizleri çerçevesinde il seçim güvenlik planları hazırlıyor.
YSK Kararları: YSK, 16 ilde fermuar modeli ile seçime girme kararı alan Millet İttifakı'nın, ittifaka dahil partilerden tekinin seçime girdiği yerlerde de parti logosu üstünde ittifak isminin yer alması talebiyle yaptığı başvuruyu reddetti.
Halk Bank kararı: ABD Yüksek Mahkemesi Halkbank'a cezai soruşturma açılmasına yönelik alt mahkemenin kararını iptal etti.
Thodex'in kurucusu Faruk Fatih Özer Türkiye'de: Binlerce kişinin dolandırıldığı kripto para borsası Thodex'in kurucusu Faruk Fatih Özer, Türkiye'ye iade edildi.
- Arnavutluk'ta Türk Interpol yetkilileri tarafından teslim alınan Özer, İstanbul Havalimanı'ndaki işlemlerinin tamamlanmasının ardından emniyete götürüldü.
POLİTİKA
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Denizli'de düzenlenen mitingde konuştu:
- Bunlar (Muhalefet) LGBTİ'cidir. Bunlardan LGBTİ'lere karşı bir ses duydunuz mu? Çünkü bunlarda aile kutsiyeti diye bir şey yoktur . Aile bizim için çok önemli. Aileyi koruyacak tedbirler alacağız. Ülkemizde gençlerimizi sapkın akımlara karşı koruyacağız.
- Bu ülkede ne soğan, ne patates, ne salatalık derdi var, dert olan ne varsa biz onları çözdük zaten.
AK Parti İstanbul Milletvekili Adayı Gazeteci Hulki Cevizoğlu açıklamaları: Atatürk'ün kurduğu partiyiz diyen CHP'nin lideri, HDP'yi kızdırmamak için PKK diyemiyor.
- PKK derse, PKK'nın ne olduğu sorulacak. PKK'nın bebek katili olan bir terör örgütü olduğu ortaya çıkacak.
TİP Genel Başkanı Erkan Baş: Herkes artık oturduğu evin sahibidir diyeceğiz.
Elektrik, su, doğal gaz, internet gibi zorunlu ihtiyaçların faturalandırılmalarının kapandığını ilan edeceğiz. Türkiye'nin tam anlamıyla özgür bağımsız bir ülke olduğunu ilan edeceğiz.
DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan: Yurt dışında yaşayan 3 milyonun üzerindeki seçmenin iradesini doğrudan TBMM'ye yansıtmak amacıyla 'yurt dışı özel seçim bölgesi' oluşturup yurt dışı milletvekilliğini getireceğiz.
Ata İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Sinan Oğan: Anketlere göre bizim ittifakın Cumhurbaşkanı olarak yüzde 7-9 aralığında oy oranımız var. Hedefimiz yüzde 30'u aşmak. Muharrem İnce'den kopan oylar bana geliyor. Medya Muharrem İnce'yi tüketti.
AK Parti'nin İstanbul Bahçelievler'deki İrtibat Bürosu'na motosikletten ateş açıldı.
EKONOMİ
Türkiye genelinde konut satışları mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21,4 azalarak 105 bin 476 oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati: AFAD'a bugüne kadar 40 milyar liradan fazla nakit aktarımı gerçekleştirdik.
Bakan Nebati, yabancı yatırım girişleri hakkında açıklamalarda bulundu: Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 1975 ile 2001 arası Türkiye'ye toplam doğrudan yabancı yatırım girişinin 14 milyar dolar iken 2002-2023 Şubat döneminde bu rakamın 254,2 milyar dolar olduğunu bildirdi.
Ek süre: Türkiye Tarım Kredi Kooperatif Marketleri, Ramazan ayı başında temel gıda ve temizlik ürünlerinde başlatılan ve 900 ürünü kapsayan 'sabit fiyat' kampanyasını 1 ay süreyle uzatma kararı aldı.
TCMB, toplam rezervleri 14 Nisan haftasında bir önceki haftaya göre 428 milyon dolar artarak 121 milyar 531 milyon dolara yükseldi.
DÜNYA
İsrailliler, Netanyahu hükumetinin yargı düzenlemesine karşı gösterilerini sürdürüyor: İsrailliler, Başbakan Binyamin Netanyahu hükûmetinin tartışmalı yargı düzenlemesine karşı haftalardır düzenledikleri protestoları sürdürüyor.
- Başta Tel Aviv olmak üzere Batı Kudüs, Hayfa, Netanya, Birüssebi, Rehovot gibi kentlerdeki gösterilere on binlerce İsrailli katıldı.
İngiltere'de Başbakan Yardımcısı Raab, zorbalık iddiaları üzerine istifa etti: İngiltere Başbakan Yardımcısı ve Adalet Bakanı Raab, devlet memurlarına karşı zorbalık yaptığı iddiasıyla hakkında Başbakan Rishi Sunak'a sunulan raporun ardından istifa ettiğini açıkladı.
Kanada’da 155 bin kamu görevlisi greve gitti: Kanada genelindeki federal devlet ofislerinde çalışan 155 bin kamu görevlisi, hükümet ile sendika arasındaki görüşmelerde anlaşmaya varılamaması üzerine greve gitti.
NATO Üyeliği: İsveç Başbakanı Ulf Kristersson: Şimdi Türkiye'deki seçimleri bekliyoruz. Sanırım herkes bunda Türkiye'nin iç siyasetiyle ilgili önemli bir rol olduğunun farkında ve bu tamamen anlaşılabilir bir durum.
Avrupa Birliği Konseyi, Kosova pasaportu sahiplerine vizesiz seyahat imkanı tanınması kararını onayladı.
Sudan Doktorlar Birliği: Çatışmaların başlangıcından bu yana 97 kişi hayatını kaybetti, 365 kişi yaralandı.
Küba'daki tek siyasi parti olan Küba Komünist Partisi'nin lideri Diaz-Canel, 470 üyeli Ulusal Halk İktidarı Meclisi'nde yüzde 97,66 oy alarak yeniden devlet başkanı seçildi.
Fransa'da emeklilik reformu karşıtları tren garlarını bastı: Fransa'da tartışmalı emeklilik reformu karşıtları, başkent Paris'teki tren garlarını bloke etmeye başladı.
ABD'nin Michigan eyaletinde Dearborn Belediye Başkanı Lübnan asıllı Abdullah Hammoud, Ramazan Bayramı'nı resmi tatil ilan etti.
Ekvador'da toprak kayması sonucu ölenlerin sayısı 43'e yükseldi: Güney Amerika ülkesi Ekvador'da 27 Mart'ta meydana gelen toprak kaymasında ölenlerin sayısının 43'e çıktığı bildirildi.
- Heyelan riski nedeniyle bölgeden yaklaşık 1000 kişinin tahliye edildiği, çalışmaların titizlikle sürdüğü kaydedildi. Yetkililer, toprak kaymasında 163 evin zarar gördüğünü, 57 evin de tamamen yıkıldığını bildirmişti.
SAVUNMA
TCG Anadolu gemisini 5 günde 61 bin 231 kişi ziyaret etti: Türkiye'nin en büyük askeri gemisi TCG Anadolu'yu görmek isteyen vatandaşlar, bayramın ikinci günü geminin demirlediği Sarayburnu Limanı'na akın etti.
Bayraktar KIZILELMA, 8. uçuş testini başarıyla tamamladı: Testte yüksek hızlı uçuş ve manevra denemeleri ile seri iniş-kalkış ve pas denemeleri yapıldı.
- 8. uçuş testini de başarıyla tamamlayan Bayraktar KIZILELMA, pistin üzerinde alçak irtifada 630 km/sa hızda test manevralarını gerçekleştirdi.
İlk kez insansız deniz aracından torpido atışı gerçekleştirildi: Denizaltı savunma harbi için geliştirilen MİR İDA’dan ilk kez torpido atışı gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir: Ülkemizde ilk kez insansız deniz aracından torpido atışı gerçekleştirildi. Denizaltı savunma harbi için geliştirilen MİR İDA’dan yerli torpido kovanıyla yapılan hafif torpido atışıyla sualtı harbine yönelik yeni kabiliyetler için bir eşiği daha geçtik.
GÖKBEY helikopteri yerli ve milli motorla uçtu: Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, yerli ve milli ilk helikopter motoru TS1400’ün, test uçuşunda ilk özgün helikopter GÖKBEY’i uçurduğunu bildirdi.
TEKNOLOJİ
Cihazlarda yenilenerek kullanım imkanı: Yenilenerek kullanıma sunulabilecek ürünler arasına akıllı saatler, bilgisayarlar (dizüstü, masaüstü), oyun konsolları ve modemler de eklendi.
- Pil kapasitesi yüzde 85'in altında olan kullanılmış cep telefonlarının yenilenmiş ürün şeklinde satışa sunulabilmesi için pillerinin değiştirilmesi zorunlu tutuldu.
Intel, kripto madenciliğinde kullanılan çip serisinin üretimini sonlandırdı: Dünyanın en büyük mikroçip üreticilerinden Intel, kripto madenciliğinde kullanılan çip serisinin üretimini durdurduğunu bildirdi.
- Intel'den yapılan açıklamada, şirketin IDM 2.0'a yaptığı yatırımlara öncelik vermesi nedeniyle, Blockscale 1000 serisinin ömrünü tamamladığı ancak bu kapsamdaki müşteri desteğinin devam edeceği aktarıldı.
SpaceX, Starship roketinin ilk fırlatma girişiminin ertelendiğini duyurdu: SpaceX, uzay keşif umutlarının merkezinde yer alan yeni dev roketi Starship’in ilk fırlatma teşebbüsünün ertelendiğini açıkladı.
- SpaceX firmasının Üst Yöneticisi (CEO) Elon Musk açıklamasında, fırlatmanın, 12 metreden uzun dev roketin basınç kapakçığındaki donmayı fark etmelerinin ardından iptal edildiğini, ikinci fırlatma girişiminin birkaç gün içinde gerçekleşeceğini belirtti.
KÜLTÜR
Yeniden ibadete açılan Sultanahmet Camii FPV dronla görüntülendi: İstanbul'un 7 tepesinden 2'ncisi üzerinde 1609'da yapımına başlanan ve inşaatı 7 yıl 5 ay 6 günde tamamlanan cami, 9 Haziran 1617'de ibadete açıldı.
- Sultanahmet Camii, 1985'te UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne eklendi.
- Bugüne kadar 5 kez restorasyon gören Sultanahmet Camii'nde, 6 Temmuz 2017'de ise Vakıflar Genel Müdürlüğünce 6'ncı restorasyonu başlatılan "Sultanahmet Camii Koruma ve Restorasyon Çalışmaları" projesi tamamlandı.
"42. İstanbul Film Festivali" ödülleri verildi: İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen "42. İstanbul Film Festivali"nin ödül töreni, Soho House İstanbul'da gerçekleştirildi.
- Festivalde bu yıl ulusal ve uluslararası yarışmalarda kısa ve uzun metrajlı toplam 59 film yarıştı.
- Festival Direktörü Kerem Ayan'ın sunduğu törende, İKSV eski yönetim kurulu başkanı ve İstanbul Film Festivali kurucularından Şakir Eczacıbaşı anısına verilen "Uluslararası Altın Lale Ödülü"nü Houman Seyyedi'nin yönettiği "Üçüncü Dünya Savaşı" filmi kazandı.
- Ulusal Belgesel Yarışması En İyi Belgesel Ödülü’nü Somnur Vardar imzalı Boşlukta alırken; Ulusal Kısa Film Yarışması En İyi Kısa Film Ödülü’ne Aram Dildar imzalı Navnîşan / Adres uzandı.
Vijecnica Kütüphanesi'nin kapıları 127 yıl önce açıldı: Saraybosna'nın en önemli sembollerinden olup mimarisiyle büyüleyen Vijecnica Kütüphanesi, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu döneminde Endülüs mimari tarzında inşa edildi.
- Saraybosna'nın sembol yapılarından Vijecnica'nın inşaatına 1892'de başlandığında, mimar Aleksandar Witek'in, projeyi çizerken Mısır'ın başkenti Kahire'deki cami ve medreselerden etkilendiği ifade ediliyor.
Asya'dan 6 ve Avrupa'dan 4 ülke dünyada en çok kitap okunanlar arasında ilk 10'da: Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) 1995'te aldığı kararla 23 Nisan, "Dünya Kitap ve Telif Hakkı Günü" ilan edildi.
- Dünyada en çok kitap okunan ülke Hindistan olurken onu sırasıyla Tayland ve Çin takip ediyor. Belli dönem aralıklarında güncellenen veriler, 2017'de yapılan araştırmaya dayanıyor.
2023 Sony Fotoğrafçılık Ödülleri’nde bir ödülün, yapay zeka ürünü fotoğrafa verildiği ortaya çıktı: Alman sanatçı Boris Eldagsen, Pseudomnesia: The Electrician adlı eserle yarışmaya katılma gerekçesinin, fotoğrafçılığın geleceği hakkında bir tartışma ortamı yaratmak olduğunu söyledi.
SPOR
🥇Milli güreşçi Taha Akgül, Avrupa Güreş Şampiyonası'nda altın madalya kazanıp 10. kez Avrupa şampiyonu oldu.
🥇 Adem Asil bir kez daha Avrupa Şampiyonu: Artistik Cimnastik Avrupa Şampiyonası halka aleti finalinde milli sporcumuz Adem Asil 14.933 puanla altın madalya kazanarak Avrupa Şampiyonu oldu.
🥇 Milli güreşçimiz Yasemin Adar Yiğit, 6. kez Avrupa şampiyonu oldu.
🤼 Hırvatistan'da düzenlenen Avrupa Şampiyonası'nda mücadele eden Serbest Güreş Millî Takımı, 115 puanla Avrupa üçüncüsü oldu.
- Organizasyonda Azerbaycan 150 puanla birinci, Gürcistan 137 puanla ikinci sırada yer aldı.
🏆 Avrupa’da kadın basketbolunun şampiyonu Fenerbahçe: Fenerbahçe bu başarısıyla Euroleague’i hem kadın hem erkeklerde kazanan tek kulüp oldu.
💪 1 saatte 3 bin 206 şınav çekip dünya rekoru kırdı!
▪️ Avustralyalı dünya rekortmeni Lucas Helmke 33 yaşında. ▪️ Rekora 3 yıl özel olarak çalıştı.
🎾 Tenisçi Rafael Nadal, sakatlığı nedeniyle 26 Nisan-7 Mayıs tarihleri arasında gerçekleşecek Madrid Açık'a katılamayacağını açıkladı.
🏀 Anadolu Efes, Basketbol Süper Ligi'nin 25. haftasında kendi evinde ağırladığı Beşiktaş Emlakjet'i 104-88 mağlup etti.
🎾 Monte Carlo Masters Tenis Turnuvası finalinde Rus tenisçi Andrey Rublev, Danimarkalı Holger Rune'u 2-1 yenerek turnuvanın şampiyonu oldu.