Savunma sanayii firmaları Macaristan'a akıyor

Macar hükümeti ve devlete ait N7 şirketi yalnızca Aralık ayında, yeni silahlar ve üretim tesisleri için büyük ölçekli bir harcama çılgınlığının bir parçası olan üç ortak girişim için imzaları attı.

Büyük yabancı savunma sanayii firmalarını içeren anlaşmalar, ekipman idame ve inşa etmek için bildirilen personel sıkıntısının ortasında meydana geliyor.

Macaristan, geçtiğimiz birkaç yıl boyunca on yıldan fazla bir süredir ihmal ettiği savunma sanayiini modernize etmek ve güçlendirmek için bir yolculuğa çıktı.

2023 için savunma harcamalarında bir önceki yıla göre yaklaşık 1.4 milyar dolarlık bir artış meydana geldi.

Bu da savunma bütçesinin 4.5 milyar dolara yaklaştığını gösteriyor.

Macaristan Savunma Bakanı Kristóf Szalay-Bobrovniczky'nin açıklamalarına göre bu durum ülkenin askeri harcamalarını gayri safi yurtiçi hasılasının %2'sine yükseltmesine olanak tanıyacak.

Beklenenden bir yıl önce.

NATO bu hedefi Macaristan'ın da içinde bulunduğu üyeleri için belirledi.

Fonların kabaca %30 ila %40'ının yetenek geliştirmeye ve askeri stokların modernize edilmesine gitmesi bekleniyor.

Askeri üretime odaklanma, Budapeşte hükümetinin Avrupa Birliği içinde giderek daha fazla izole edilmesiyle ortaya çıkıyor.

Bazıları, Başbakan Viktor Orbán'ın kendi ülkesinde iş yapmak isteyen birçok savunma şirketine ev sahipliği yapan bloğu baltalamaya çalıştığını düşünüyor.

Kıdemli bir araştırma görevlisi olan Péter Wagner, 'Savunma bütçesi, 2010'daki en düşük noktasında Macaristan'ın yalnızca bir operasyonel askeri nakliye helikopterine ve bir düzineden az savaşa hazır zırhlı araca sahip olduğu Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana düşüyordu' dedi.

Bunun hükümete iki alternatif bıraktığını açıkladı: Ya Macaristan dışında muazzam miktarda para harcamak ya da mümkün olduğu kadar çok yerli üretim.

Macaristan ikinci seçeneği seçti.

Geçen ay, hükümet ve N7 üç ortak girişim anlaşması imzaladı:

Avrupa'daki mühimmat kıtlığına yanıt olarak patlayıcı üretimi için Alman Rheinmetall ile.

Alman Dinamit Nobel ile RGW 110 HH-T tanksavar silahının ilk müşterisi oldu.

Çek Cumhuriyeti'nin Colt CZ Grubu ile Macar ordusuna ateşli silahlar tedarik edecek.

Bu anlaşmalar diğerlerine benzer şekilde, ortak unsurları paylaşıyor:

Teknoloji ve yeteneklerin transferi, ülke içi bir üretim tesisinin inşası, silahların gelecekte Macar Savunma Kuvvetleri'ne tedarik edilmesiyle yerel eklentiler ve çoğunluk hisselerini elinde tutan yabancı kuruluş.

Avrupa Birliği, Budapeşte'yi yargı bağımsızlığından yolsuzluğa ve AB fonlarının kötüye kullanılmasına kadar birçok konuda uzun süredir eleştiriyor.

Temmuz 2022'de yayınlanan bir raporda Avrupa Komisyonu, Macaristan'ın artık bir demokrasi olarak kabul edilemeyeceği ve Avrupa değerlerinin sistemik tehlike altında olduğu bir "seçim otokrasisi" haline geldiği sonucuna vardı.

Yerel savunuculara göre, Macaristan'ın savunma ekosistemini yatırımcılar için cazip bir yer haline getiren şey, farklı sütunlara ayrılabilir.

İlk olarak, bir dizi uluslararası kuruluş, ülkenin lojistik altyapısını ve merkezi konumunu - yabancı firmalar için Orta ve Güneydoğu Avrupa pazarlarına açılan bir kapı görevi gören - bir satış noktası olarak görmekte.

İkincisi, Budapeşte merkezli Stratejik ve Savunma Çalışmaları Enstitüsü'nde kıdemli bir araştırma görevlisi olan Tamás Csiki Varga, "satın almaların, bir kerelik silah alımı yerine, imalden üretime kadar gelecekteki ortak inovasyona kadar bir spektrumda uzun vadeli savunma-sanayi yatırımlarına güçlü bir şekilde bağlı olduğunu" söyledi.

Varga, yeni geliştirilen savunma sanayiinin hem devlet yardımları hem de sübvansiyonlar aldığını da sözlerine ekledi.

Ülke ayrıca nispeten ucuz ve iyi eğitimli bir işgücünün yanı sıra birim başına başka yerlere göre daha düşük bir üretim maliyeti sunmakta.

Ayrıca, "Macaristan'da silah ihracatı siyasi olarak hassas değil.”

Uluslararası silah transferi düzenlemelerine uymakla birlikte, çatışma bölgelerine ihracatlarını engelleyebilecek hiçbir siyasi veya yerel toplumsal kilitlenme yok.