AB, IRIS-T'nin ortak tedarikini onayladı
Avrupa Birliği, Avrupa Savunma Sanayinin Ortak Tedarik Yoluyla Güçlendirilmesi Yasası (EDIRPA) kapsamında altı çok uluslu savunma projesinin finanse edilmesini onayladı.
Bu girişimler arasında, altı AB üyesi ülke tarafından IRIS-T SLM hava savunma sisteminin ortak tedarikini destekleyen Avrupa'da Ortak Hava Füze Savunma Girişimi (JAMIE) de yer alıyor: Almanya, Slovenya, Avusturya, Letonya, Estonya ve Bulgaristan.
Toplam 60 milyon Avro fon tahsis edilen bu proje, ölçek ekonomilerinden faydalanmak ve ulusal silahlı kuvvetler arasında birlikte çalışabilirliği arttırmak suretiyle Avrupa hava savunma kabiliyetlerini güçlendirmeyi amaçlıyor. Alman Diehl Defence şirketi, “IRIS-T SLM sistemlerinin Ukrayna'da yüksek etkinlikle başarılı bir şekilde konuşlandırılması, bu modern sistemin orta menzilli katmanda Avrupa hava savunması için öneminin altını çiziyor” dedi.
Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısına yanıt olarak oluşturulan daha geniş kapsamlı EDIRPA programı, acil savunma ihtiyaçlarını karşılamayı ve işbirliğine dayalı tedariki teşvik ederek stokları yenilemeyi amaçlıyor. AB, talepleri bir araya getirerek savunma üreticilerine netlik ve öngörülebilirlik sağlamayı, üretim kapasitelerini arttırmalarını ve üye devletler için maliyetleri düşürmelerini amaçlıyor.
JAMIE, EDIRPA kapsamında seçilen iki hava savunma projesinden biridir. İkinci proje olan MISTRAL, dokuz üye ülkenin çok kısa menzilli hava savunma sistemleri tedarik etmesini içeriyor. Bu çabalar birlikte, savaş uçakları, helikopterler ve insansız hava sistemleri de dahil olmak üzere hava tehditlerine karşı gelişmiş koruma sağlayacak ve AB'nin kolektif savunma hazırlığını güçlendirecektir.
Avrupa Komisyonu, EDIRPA programı kapsamında Temmuz 2024'e kadar üye devletler ve Norveç'ten yoğun ilgi gören 12 teklif aldı. Her proje, AB'nin en kritik savunma ihtiyaçlarını karşılama ve ulusal kuvvetler arasında birlikte çalışabilirliği geliştirme potansiyeline göre değerlendirildi.
2025'e kadar sürecek kısa vadeli bir girişim olan EDIRPA, savunma ürünlerini doğrudan finanse etmek yerine üye devletlerin ortak tedarikle ilgili idari masraflarını karşılamaktadır. Komisyon, bu mantığı Avrupa Savunma Sanayi Programı (EDIP) aracılığıyla 2025'in ötesine taşıyarak, toplu talebi sürdürmeyi ve AB genelinde daha derin savunma entegrasyonunu teşvik etmeyi amaçlıyor.