ABD, hava savunma füzesi kıtlığı yaşıyor

ABD'nin elindeki bazı hava savunma füzelerinin azalması, Pentagon'un Orta Doğu ve Avrupa'da devam eden savaşlara ve Pasifik'teki olası bir çatışmaya yanıt vermeye hazır olup olmadığı konusunda soru işaretleri yaratıyor.

Orta Doğu'da şiddetlenen çatışmalar

İsrail ve diğer ABD müttefikleri, İran ve desteklediği milis güçler tarafından ateşlenen füze ve insansız hava araçlarının artan tehdidiyle karşı karşıya kaldıklarından, önleme füzeleri Orta Doğu'da genişleyen kriz sırasında hızla en çok aranan mühimmat haline geliyor. İsrail'in Cuma gecesi İran'a düzenlediği ve ABD'li yetkililerin Tahran'ın yeni bir saldırı dalgasını tetikleyebileceğinden endişe ettiği saldırıların ardından bu eksiklik daha da acil bir hal alabilir.

Genellikle gemilerden fırlatılan ve çeşitli tipleri bulunan Standart Füzeler, ABD'nin İsrail topraklarını İran'ın füze saldırılarına karşı savunmak için kullandığı en yaygın önleyiciler arasında yer alıyor ve Kızıldeniz'deki Batılı gemilere yönelik Husi saldırılarını durdurmak için kritik önem taşıyor. ABD'li yetkililer, Hamas'ın Ekim 2023'te İsrail'e düzenlediği saldırıdan bu yana ABD'nin 100'den fazla Standart Füze fırlattığını söyledi.

Savunma Bakanlığı, stoklarını kamuya açıklamadığını çünkü bu bilgilerin gizli olduğunu ve İran ve vekilleri tarafından kullanılabileceğini söylüyor.

Pentagon sözcüsü Sabrina Singh yaptığı açıklamada, “Geçtiğimiz yıl boyunca Savunma Bakanlığı, ABD kuvvetlerini korumak ve İsrail'in savunmasını desteklemek için bölgedeki kuvvet pozisyonumuzu artırırken, ABD'nin hazır olma durumunu ve stoklarını da her zaman göz önünde bulundurdu” dedi.

Pentagon'un sınırlı füze önleyici stokunun yoğun kullanımı, ABD ve müttefiklerinin Orta Doğu ve Ukrayna'daki savaşların yarattığı beklenmedik yüksek talebe ayak uydurma kabiliyeti konusunda endişelere yol açıyor.

Analistler ve yetkililer, Pentagon'un elindeki envanterin, yerine yenilerini koyabileceğinden daha hızlı tükenebileceğinden ve bunun da ABD'yi Pasifik'teki olası bir çatışmada savunmasız bırakacağından endişe ettiğini belirtiyor.

Washington'daki Stimson Center'da Konvansiyonel Savunma Programı direktör yardımcısı olan Elias Yousif, “ABD hem Avrupa hem de Orta Doğu'da geniş çaplı bir yıpratma savaşına yönelik bir savunma sanayi tabanı geliştirmedi ve aynı zamanda kendi hazırlık standartlarını da karşılayamadı” dedi. “Ve bu savaşların her ikisi de ABD'nin savunma planlamasının bir parçası olmayan uzun süreli çatışmalardır.”

Silah üretimini arttırmak Pentagon için zor olmuştur, çünkü bu genellikle şirketlerin yeni üretim hatları açmasını, tesisleri genişletmesini ve ek işçi istihdam etmesini gerektirmektedir. Şirketler genellikle Pentagon'un uzun vadede artan seviyelerde alım yapacağını bilmeden bu genişlemeye yatırım yapma konusunda isteksiz davranıyor.

Donanma Bakanı Carlos Del Toro Mayıs ayında verdiği ifadede, ABD'nin Orta Doğu'ya çok sayıda önleme füzesi konuşlandırması nedeniyle Standart Füzelerin üretimini arttırmaları için endüstriye baskı yaptığını söyledi. Standart Füzelerin iki çeşidinde “bazı artışlar” olduğunu söyledi, ancak üretimi artırmanın zorluğunu kabul etti.

Önleme füzelerinin yetersizliğine ilişkin endişeler, Del Toro ve Genelkurmay Başkanı Hava Kuvvetleri Generali CQ Brown Jr. dahil olmak üzere üst düzey Pentagon yetkililerini, yeni tip hava savunma füzelerinin üretimini arttırmaya yardımcı olmak için yeni şirketlerden yararlanmak da dahil olmak üzere alternatif teknolojilere bakmaya sevk etti.

Analistlere ve savunma yetkililerine göre ABD son yıllarda önleme füzesi stoklarını arttırdı ancak Orta Doğu'daki çatışmaların yaşandığı her ay onlarca füze fırlatan ABD'nin üretim kapasitesi buna yetişemiyor.

ABD'li bir savunma yetkilisi, Standart Füzelerin üreticisi RTX'in yılda en fazla birkaç yüz adet üretebildiğini söyledi. Ancak RTX'e göre bu üretimin tamamı Pentagon için değil, en az 14 müttefik de Standart Füze satın alıyor.

Şirket üretim kapasitesi hakkında yorum yapmayı reddetti, ancak RTX sözcüsü Chris Johnson “Standart Füzeler için üretim ihtiyaçlarını karşılamak üzere Savunma Bakanlığı ile yakın işbirliği içinde çalışıyoruz” dedi.

ABD Donanmasına göre, Hamas ve İsrail arasındaki savaş geçen yıl başladığından bu yana, ABD gemileri İran ve vekillerinin İsrail'e ve Kızıldeniz'den geçen gemilere saldırmasını engellemek için 1.8 milyar dolardan fazla değere sahip önleme füzesi fırlattı.

Donanma saldırılara karşılık verirken genellikle her bir füze için iki önleme füzesi fırlatır; bu da hedefin vurulmasını sağlamak için bir sigorta poliçesidir. Tek bir Standart Füze milyonlarca dolara mal olabiliyor, bu da onu çok daha ucuza mal olan İran yapımı silahlara karşı savunmanın pahalı bir yolu haline getiriyor.

Bir kongre yetkilisi “Bunlar berbat Husi hedeflerini vurmak için gerçekten pahalı mühimmatlar” diyor.

İsrail'e yapılan sevkiyatlar

ABD'li yetkililer, İran'ın 1 Ekim'de İsrail'e yönelik füze saldırısı sırasında ABD'nin diğer hava savunma sistemlerinin yanı sıra bir düzine standart füze fırlattığını, ancak Amerikan ve İsrail güçlerinin önleme füzesi stokunu korumak için İran'ın 180 füzesinden bazılarının değerli yerleri vurmayacağını bildiklerini söyledi.

Bu ayın başlarında, İsrail'in İran'a yönelik misilleme saldırısı öncesinde Pentagon İsrail'e THAAD sistemini konuşlandırarak ABD'nin İsrail'in savunmasını güçlendirmek için Standart Füzeler dışında önleyiciler kullanmasına olanak tanıdı.

Pentagon ayrıca Orta Doğu'ya ilave Patriot füze savunma sistemleri de sevk etti ki bu da Ukrayna'daki talebi karşılamak için envanterdeki sınırlı sayıdaki bataryaların yerlerinin değiştirilmesini gerektirdi.

Pentagon yetkilileri, Standart Füzelerin mevcut genel üretim seviyelerinin korunmasının planlandığını, ancak daha yenilerini finanse etmek için bazı eski varyantlarda kesintiye gidileceğini söyledi.