AFP: Hizbullah, İsrail ile doğrudan bir çatışmaya doğru mu gidiyor?
Hizbullah, İsrail ile doğrudan bir çatışmaya girecek mi? Kendilerine "direniş ekseni" diyen gruplar İsrail'e karşı beraber hareket edebilir mi?
Fransa'nın önde gelen yayın organlarından AFP'de, İsrail ve Filistin arasında devam eden savaşta yeni cepheler açılması hakkında değerlendirmelerin bulunduğu bir analiz yayınlandı.
İsrail ve Filistin arasında devam eden savaşta, Hamas'ın Hizbullah ile beraber hareket edebileceği değerlendirilen analizde, sadece Hizbullah'ın değil kendisini “Direniş Ekseni” olarak tanımlayan bölgedeki diğer silahlı grupların da Hamas'a destek verebileceği belirtildi.
Analizde ayrıca, Hizbullah'ın bu aşamada dikkatin tamamen Gazze'den uzaklaşmasını istemediği ve bu nedenle sadece sınırlı çatışmalara girerek, bölgesel bir kaos riski ile BM'ye ateşkes çağrısı baskısı yapmaya çalıştığı iddia edildi.
İşte AFP'de yayınlanan analiz:
İsrail Gazze'de Hamas güçleri ile savaşırken, İran destekli olduğu belirtilen Hizbullah ile İsrail arasında da sınır ötesi çatışmalar da hız kazanıyor.
Peki Hizbullah gerçekten de İsrail ile açık bir çatışmaya girmek istiyor mu?
İsrail ve Hizbullah arasında son günlerde neredeyse her gün sınır ötesi çatışmalar yaşanırken, AFP Hizbullah'ın Hamas'a verdiği desteği, Hamas'ın kapasitesini ve Lübnan'ın güneyinden İsrail'e karşı yeni bir cephe açmaya çalışıp çalışmadığını inceledi.
Hizbullah Hamas'ı neden destekliyor?
Hamas'ın 7 Ekim saldırısından bu yana, İsrail ve Hizbullah arasındaki karşılıklı sınır ötesi çatışmalar da hızlandı.
1980'lerde İsrail'in Lübnan'ın güneyini işgaline karşı savaşmak için kurulan Hizbullah, 1975-1990 iç savaşından sonra silahlarını koruyan tek Lübnanlı grup olarak kaldı.
2006 yılında İsrail ve Hizbullah arasında yaşanan kanlı çatışmalarda Lübnan'da çoğu sivil 1.200'den fazla kişi, İsrail'de ise çoğu asker 160 kişi hayatını kaybetti.
Hizbullah'a yakın bir kaynak AFP'ye isminin açıklanmaması koşuluyla yaptığı açıklamada, Hizbullah'ın ve Hamas'ın uzun zamandır İran'ın desteğini aldığını iddia etti.
Bölgeyi yakından takip eden askeri uzmanlara göre; bu gruplar bölgede "direniş ekseni" olarak adlandırılıyor ve İsrail'e karşı İran destekli diğer silahlı muhalefetin bir parçası olarak hareket ediyor.
Carnegie Middle East Centre'dan Michael Young, Hizbullah'ın Hamas'ı desteklediğini çünkü ideolojik olarak "İsrail karşıtlığında aynı dalga boyunda" buluştuklarını belirtiyor.
Young;
"Hamas ve Hizbullah, İsrail'e karşı hareket etmek için kurulmuş iki farklı yapı olsa da, Filistin meselesinin kalbinde yer alıyorlar ve işbirliği konusunda tereddüt etmiyorlar."
değerlendirmesinde bulundu.
Hizbullah'ın yetenekleri
Lübnan'ın en önde gelen siyasi ve askeri oyuncusu olan Hizbullah, Lübnan'ın ulusal ordusundan daha güçlü olduğu düşünülen güdümlü füzeleri de içeren bir cephaneliğe sahip.
Uluslararası raporlara göre Tahran, Hizbullah'a mali ve askeri destek sağlarken, grubun bölgedeki varlığını da destekliyor.
2006'daki çatışmanın sona ermesinden bu yana Hizbullah, Lübnan'da görünür bir askeri varlığa sahip değil. Ancak uzmanlar ve raporlar, grubun bölgede mevzileri, saklanma yerleri ve tünelleri olduğunu ve üyelerinin bölgeyi yakından tanıdığını belirtiyor.
Nitekim Ekim 2021'de Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, grubunun emrinde 100.000 silahlı savaşçı olduğunu ve hareketin Lübnan'da geniş bir halk desteğine sahip olduğunu belirtti.
Hizbullah lideri Nasrallah ayrıca, yıllardır grubun silahlarının İsrail topraklarının derinliklerine kadar ulaşabileceğini iddia ediyor.
Hizbullah savaşa girer mi?
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu yaptığı açıklamada, Hizbullah'ın İsrail ile bir savaş başlatması halinde "hayatının hatasını" yapacağını söyledi.
Analistler ise; gerilimin tırmanmasının ve Hizbullah'ın savaşa girmesinin, İsrail'in Gazze'yi karadan işgal etmesine bağlı olabileceğini belirtiyor.
Lebanese American University'den siyasi analist Imad Salamey, Hizbullah'ın saldırılarını artırabileceğini ancak "dikkatleri Filistinliler ve İsrailliler arasında devam eden çatışmadan uzaklaştırmak istemediğini" belirtiyor.
Carnegie Middle East Centre'dan Michael Young ise, Hizbullah'ın faaliyetlerinin İsrail güçlerini Gazze'den uzaklaştırmayı amaçladığını, böylece Gazze'deki askeri harekatın "duracağını ya da engelleneceğini" düşündüklerini belirtiyor.
Michael Young;
"Hizbullah, Gazze'deki Hamas'a alternatif olarak bir cephe açarak, bölgesel bir kaos korkusu yaratmak istiyor. Bu şekilde Birleşmiş Milletler'e ve ABD'ye ateşkes çağrısı yapılması için baskı oluşturmak istiyorlar.”
değerlendirmesinde bulundu.
Hem Young hem de Salamey, İran'ın da sırf Hamas üzerindeki baskıyı hafifletmek için Hizbullah'ın İsrail ile tam bir çatışmaya girmesine izin vereceğinden kuşku duyduklarını ifade ediyor.
Young bu konuda yaptığı değerlendirmede;
"İran'ın Hizbullah'ı feda etmek istediğini sanmıyorum ve bunu bir gereklilik olarak gördüğünü de sanmıyorum, Ancak Hamas'ın yükünü hafifletmek ve gerek BM gerekse de ABD'ye baskı yapmak için, Hizbullah belli bir sınır dahilinde savaşa girebilir.”
ifadelerini kullanıyor.