gdh'de ara...

Eyüpsultan'da tarihi mezarlığı defineciler talan etti iddiası

İstanbul’un tarihi mezarlıklarından Eyüpsultan Mezarlığı, yine definecilerin hedefi olduğu öne sürüldü. Servet-i Fünun dönemi yazarlarından Ahmet Şuayib’in demir parmaklıklarla çevrili kabri, paramparça edildi. Tarih araştırmacısı Hüseyin Kala, "Kesinlikle tarihi mezarlıklara tepeden izlenebilen kameralar konup, ekipler tarafından devamlı izlenmesi gerekli" dedi.

1. resim

Türkiye’de pozitivizm akımının tanınmasında büyük rolü olan Ahmet Şuayip, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde İstanbul Maarif Müdürlüğü yaptı. Ayrıca Sayıştay’ın temelini oluşturan, Tanzimat döneminde kurulmuş Divan-ı Muhasebat’ta savcı olarak çalıştı.

Servet-i Fünun ve arkadaşlarıyla kurduğu Ulum-ı İktisadiye ve İçtimaiye Mecmuası’nda yazılar yazdı. 1910 yılında, İstanbul’daki tifo salgınına yakalanarak henüz 34 yaşındayken vefat etti ve Eyüpsultan’da defnedildi.

HALİÇ’İ TEPEDEN GÖRÜYOR

Ahmet Şuayip’in oldukça görkemli olan, Haliç’i tepeden gören lahit mezarı soyguncular tarafından açıldı ve tahrip edildi.

İstanbul’un en eski ve tarihi mezarlıkları arasında yer alan, Mareşal Fevzi Çakmak, Necip Fazıl Kısakürek gibi isimlerin de kabrinin bulunduğu Eyüpsultan Mezarlığı’nda, Servet-i Fünun Dönemi yazarlarından Ahmet Şuayib’in kabri, definecilerin talanına uğradı.

Taşları kırılıp, etrafa dağılan mezarlığın ne zaman bu hale geldiği bilinmese de, eski halinden eser kalmadı. Etrafı demir parmaklıklarla çevrili lahit tipi mezarda, kemikler de gün yüzüne çıktı. İBB Miras ekiplerinin restorasyon çalışması yürüttüğü mezarlıkta, yazarın mezarında tespit çalışmaları yapıldığı ve kısa süre içerisinde onarılacağı bildirildi.

17. yüzyıl üzerine çalışmalar yapan araştırmacı Hüseyin Kala, Ahmet Şuayip’in tahrip edilen mezarını buldu. Hüseyin Kala mezarla ilgili şunları söyledi: “4 yıldır mezarlar üzerine çalışmam sebebiyle Eyüpsultan Mezarlığı’nda geziniyordum. Üst kapağı çıkarılıp kenara konulmuş, lahit yani oda kısmı açılmış bir mezar gördüm. Mezara muhtemelen içinde ne var ne yok diye bakmışlar. Mezar taşını okuyunca Ahmet Şuayip’e ait olduğunu anladım. Mezar tahribiyle genelde Karacaahmet Mezarlığı’nda karşılaşıyoruz. Eyüpsultan turistik bir yer olduğu için böyle vakalar daha az oluyor. Konuyu yetkililere bildirdim, sonucunu takip ediyorum.”

MÜSLÜMAN MEZARLARINDA HERHANGİ BİR ŞEY BULAMAZLAR

Tarih araştırmacısı Hüseyin Kala, "Eyüp’te Pierre Loti tepesinde gezerken Servet-i Fünun Dönemi yazarlarından, edebiyatçılarımızdan birinin mezar taşının kırıldığını, mezarının harap edildiğini ve parçalandığını gördüm. Bununla ilgili gerekli yerlere bilgi verdik. Burada asıl problem definecilerin Müslüman mezarını açmaları. Müslüman mezarlarında herhangi bir şey bulamazlar. Buraya boşuna gelip mezar taşlarını tahrip ediyorlar" dedi.

MEZARLIKLAR KAMERAYLA İZLENMELİ

Belediyelerin, ekiplerin yapabileceği şeyler belli noktalara kameralar koyu, buraların gece tahrip edilmesinin önüne geçebilirler. Buralar sahipsiz ve birileri tarafından fazla ziyaret edilen yerler değil. 

Buradan belki de ayda bir iki kişi geçiyordur. Kameralarla desteklenerek bu bölgelerde tahribatın önüne geçilebilir. Lahitler mezarda yatan kişinin ekonomik gücü, politik durumu ve siyasi konumuyla alakalı. Mezarlar vefatından sonra kişinin bütçesine göre ailesi tarafından yapılıyor. 

Burada mezarlığı yaptıran kişinin ailesinin durumuyla alakalı olduğu için defineciler de süslü mezar gördüğü zaman tahrip edip içinden bir şeyler alabileceğini umut ediyor. Kesinlikle tarihi mezarlıklara tepeden izlenebilen kameralar konup, ekipler tarafından devamlı izlenmesi gerekli. 

Gençler mezarlıkları gezsinler, boş buldukları vakitlerde tarihimize sahip çıkmak için ellerinden geleni yapsınlar.

- Tarih araştırmacısı Hüseyin Kala
Tartışma