Avrupa'da Madalyonun Görünmeyen Yüzü: Servet Dağılımı Eşitsizliği
Avrupa genelinde servet dağılımındaki eşitsizlik göze çarpıyor. Refah toplumu olmasıyla bilinen Avrupa ülkelerinin sahip olduğu servet dağılımdaki eşitsizlik gün yüzüne çıktı.
Uzmanlar, vergi sistemlerinin zenginler ve fakirler arasındai uçurumun oluşmasında önemli bir role sahip olduğunu düşünyor.
Gelir dağılımındaki eşitsizlik dünya genelinde oldukça belirgin ve Avrupa bundan istisna değil. Kıtanın en zengin %10'u servetin şaşırtıcı bir şekilde %67'sine sahip.
Servetin eşitsiz biçimde dağıtıldığı derece ülkeden ülkeye büyük ölçüde değişmektedir, bu da Credit Suisse ve UBS'nin 2023 Küresel Servet Raporu tarafından gösterilmektedir.
Net değer veya "servet", hanehalkının sahip olduğu finansal varlıkların ve gerçek varlıkların (başlıca konutlar) değeri ile borçlarının çıkarılmasıyla tanımlanır.
Servetin eşitsiz dağılımı, Gini katsayısı ve en üst yüzdeliklerin payıyla ölçülür: Gini katsayısı ne kadar yüksekse, servet eşitsizliği o kadar fazladır, 0 tam eşitliği temsil eder.
İncelenen 36 Avrupa ülkesi arasında 2022'de servet eşitsizliği, Slovakya'da 50.8'den İsveç'te 87.4'e kadar değişmektedir.
İzlanda hariç, servet eşitsizliği Nordic ülkelerinde oldukça yüksekti. Finlandiya, Danimarka, Norveç ve İsveç hepsi tablonun üst yarısında yer aldı ve İsveç genel sıralamada birinci oldu.
Almanya, %77.2'lik derecesiyle AB'nin "Büyük Dört" ekonomik güçleri arasında en yüksek servet eşitsizlik skoruna sahip ülkesi konumunda. Almanya'yı Fransa %70.3, İspanya %68.3 ve İtalya %67.8 takip ediyor. AB'nin eski bir üyesi olmasına rağmen hala Avrupa kıtasındaki "Büyük Dört"ten biri olarak kabul edilen Birleşik Krallık'ın skoru ise 70.2.
Slovakya'nın arkasından en az servet eşitsizliğine sahip olan ülkeler şu şekilde: Belçika %59.6, Malta %60.9 ve Slovenya %64.4.
2022'de en zengin ondalık incelendiğinde, zengin %10'un servetin %74.4'üne sahip olduğu İsveç, en yüksek servet eşitsizliğine sahipti. En düşük eşitsizlik değeri ise %43.5 ile Belçika'ya ait.
Aslında, Belçika hariç her ülkede en zengin ondalık servetin yarısından fazlasına sahip.
AB'nin "Büyük Dört"ü arasında, en zengin %10'un servetin %63'üne sahip olduğu Almanya göze çarpıyor. Onu Fransa %54.9, İspanya %53.8 ve İtalya %53.5 izledi. Birleşik Krallık ise %53.3 ile bu dört ülkenin hepsinden daha düşük bir servet eşitsizliğine sahip.
İsveç yükseliyor, Belçika trende karşı duruyor
En üst %5 servet payını en üst %10 ile karşılaştırıldığında, sıralama büyük ölçüde değişmemiştir. İsveç, en zengin %5'in servetin %60.3'üne sahip olduğu en üst pozisyonunu korumuştur, Belçika ise en düşük servet eşitsizliğine sahiptir ve en zengin %5, servetin %30.8'ine sahiptir.
En zengin %1'in payına bakıldığında, Türkiye en yüksek rakama %39.5 sahip oldu, onu Çekya %37.8, İsveç %35.8 ve Almanya %30 izledi.
Avrupa'daki servet eşitsizliğinin arkasındaki faktörler
Avrupa'ya daha geniş bir bakış açısıyla, servet eşitsizliğinin en önemli faktörlerinden birinin varlık bileşimi olduğunu belirten Avrupa Yaşam ve Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi Vakfı (Eurofound) araştırma yöneticileri Eszter Sándor ve Dr. Carlos Vacas-Soriano'ya göre, ülkeler arasındaki ev sahipliği oranları özellikle servet dağılımındaki farklılıklara katkıda bulunan başlıca faktörlerden biridir.
Araştırmacılar, ev sahipliği oranlarının daha yüksek olduğu ülkelerin genellikle daha düşük servet eşitsizliğine sahip olduğunu, diğer finansal varlıklara erişimin daha yaygın olduğu ülkelerin ise genellikle daha yüksek servet eşitsizliğine sahip olduğunu söyledi.