Filistin'deki katliama silah sağlayan İsrail merkezli 9 firma Azerbaycan'ın düzenlediği ADEX 2024 savunma fuarında

24-26 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirilecek organizasyonda, İsrail'den dokuz savunma sanayii firmasının yer alacağı bildirildi.

Son dönemde, Gazze'deki İsrail işgali ve soykırımı nedeniyle uluslararası arenada eleştirilerin odağı haline gelen İsrailli silah üreticileri, birçok ülkede düzenlenen savunma fuarlarından men edilmişti.

Ancak Azerbaycan, bu genel eğilimin dışında kalarak İsrailli firmaların ADEX 2024'e katılımına herhangi bir kısıtlama getirmedi.

Fransa ve Şili, İsrailli silah şirketlerini engellemişti

Örneğin, 31 Mayıs 2024'te Fransa hükümeti, 17-21 Haziran 2024 tarihleri arasında düzenlenmesi planlanan Eurosatory silah ve savunma sanayi fuarında İsrailli şirketlerin yer almasını yasaklamıştı.

Fransa Savunma Bakanlığı, bu kararı Gazze'nin Refah kentindeki askeri operasyonların yoğun eleştirilere neden olması gerekçesiyle aldığını açıklamıştı.

Benzer şekilde, Şili hükümeti de 9-14 Nisan 2024 tarihlerinde gerçekleştirilecek Uluslararası Hava ve Uzay Fuarı'na (FIDAE) İsrailli firmaların katılımını engelleme kararı almıştı.

Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric, Gazze'deki çatışmalar sürerken İsrailli şirketlerin silahlarını sergilemesine izin vermenin ülkesinin değerleriyle bağdaşmadığını ve "kabul edilemez" olduğunu vurgulamıştı.

Azerbaycan ve İsrail arasında savunma iş birliği

Öte yandan, İsrail ve Azerbaycan arasındaki savunma iş birliği, uzun yıllara dayanan temellere oturuyor.

2005 yılından bu yana İsrail, Azerbaycan'ın en büyük silah tedarikçisi konumuna yükseldi ve bu süre zarfında yaklaşık 7 milyar dolar değerinde satış gerçekleştirdiği tahmin ediliyor.

Özellikle 2016-2020 yılları arasında, İsrail'in Azerbaycan'ın askeri ithalatının yaklaşık %70'ini karşıladığı belirtiliyor. Bu ithalat, insansız hava araçları, füzeler ve elektronik savaş teknolojileri gibi ileri düzey sistemleri kapsıyor.

İsrail'in Azerbaycan'a tedarik ettiği başlıca silah sistemleri arasında Harop kamikaze İHA'ları ve Hermes serisi İHA'lar, Barak-8 karadan havaya füzeler, LORA balistik füzeleri, anti-tank güdümlü füzeler ve çeşitli topçu sistemleri yer alıyor.

İki ülke arasındaki ilişkiler sadece savunma alanıyla sınırlı değil. Azerbaycan, İsrail'in petrol ihtiyacının yaklaşık %40'ını karşılayan önemli bir enerji ortağı konumunda. Bu ekonomik karşılıklı bağımlılık, iki ülke arasındaki stratejik ittifakı güçlendiriyor ve silah ticaretini destekliyor.

ADEX 2024'e katılacak İsrail merkezli savunma şirketleri şunlar: Aeronautics Group, Controp, D-fend Solutions, Elbit Systems MMC, IAI - Israel Aerospace Industries, Optitask, Plasan, Rafael ve Uvision Uav.

Bu gelişmeler ışığında, Azerbaycan'ın İsrail ile sürdürdüğü savunma iş birliğini, uluslararası tepkilere rağmen devam ettirme kararlılığı dikkat çekiyor.

Türkiye'nin ADEX 2024'e katılımı

Türkiye ise ADEX 2024’e en fazla firma ile katılan ülke olacak.

ADEX 2024 kapsamında, Savunma Sanayii Başkanlığı liderliğindeki Türk savunma sanayii firmaları, bugüne kadarki en yüksek katılımı sağlayarak, 50 firma ve 3 bin 500 metrekareyi aşkın alan ile Bakü Expo Center'da yerini aldı. Türkiye böylelikle, ADEX 2024'e en çok firma ile katılım sağlayan ülke olacak.

Fuar süresince Türk savunma sanayii firmalarının ürettiği çeşitli platform ve sistemler, katılımcıların beğenisine sunulacak, ileri teknolojik kabiliyetler hakkında bilgiler aktarılacak ve işbirliği fırsatları değerlendirilecek.

Açıklamada yer alan bilgilere göre, çeşitli ülkelerden savunma teçhizatı ve silah üretiminde uzman 208'den fazla şirketin yer aldığı ADEX 2022'ye 33 uluslararası delegasyon ve 8 bin 967 ziyaretçi katılım sağlamıştı.