Daria Grevtsova: Netanyahu'nun daha sonra tutuklanmaması için iktidarda kalabilmesi için sürekli bir savaş gerekiyor
💢 Haniye doğrudan barışçıl kanadı temsil ediyordu ve şimdi görüyoruz ki durum daha da kötüye gidiyor.
💢 Gerçekten de İran'da bir güvenlik açığı var. Ve bunu birçok örnekte görüyoruz.
💢 Bu bölge her zaman çalkantılı olmuştur ve büyük bir çatışma potansiyeli her zaman mevcuttur.
Hamas Lideri İsmail Haniye Tahran'da uğradığı suikastte öldürüldü. Haniye'nin öldüğünü doğrulayan Hamas, "Haniye, siyonist bir saldırı sonucu Tahran'da öldürüldü." ifadelerini kullandı. Suikastın arkasında kimin olduğu henüz bilinmiyor.
Konuyla ilgili gdh'ye konuşan Rusya Siyasi Araştırmalar Enstitüsü Müdür Yardımcısı Daria Grevtsova, gerilimin artacağını söyledi:
- Sayın Grevtsova, dünyanın ana gündemi Hamas liderinin öldürülmesi. Bu açıdan bakıldığında İran'daki güvenlik dikkat çekicidir. İran'ın güvenlikle ilgili adımlarını, daha doğrusu atmadığı adımları nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Evet, gerçekten de İran'da bir güvenlik açığı var. Ve bunu birçok örnekte görüyoruz. Az önce Siyasi Büro Barış Kanadı başkanı Haniye öldürüldü. Üstelik komşu bir ülkeden, Irak'tan ya da muhtemelen Suriye'den ateş ettikleri görülüyor. Ve aslında hiçbir savunma yoktu. Ayrıca General Süleymani'nin birkaç yıl önce öldüğünü ve İran'ın manevi lideri tarafından İran'ın bir sonraki cumhurbaşkanı olmasının planlandığını da hatırlıyoruz. Ve herkes İran'daki insanların kendi güvenlikleri hakkında fazla düşünmediklerini görebiliyor. Ancak bu sadece İran'ın dikkatsizliğinden değil aynı zamanda dini yönlerinden de kaynaklanıyor olabilir. İran dini Şiilikte öyle bir anlayış var ki öldürülürlerse hemen cennete gidecekler. İsrail'den böyle bir darbe vurulursa Allah onları hemen kabul eder. Ve Allah'ın iradesine direnmeye gerek yok, dedikleri gibi her şey onun kontrolü altında. Bu nedenle birini öldürürlerse yerine başkasını koyarlar. Yani korumaya, tam korumaya, sıkı bir güvenlik sistemiyle çok fazla dikkat etmiyorlar çünkü her şey Rabbin elinde. Dolayısıyla dini unsurları bile ciddi bir güvenlik sistemi oluşturmayı düşünmemelerine neden oluyor.
- Sizce sürecin İsrail kaynaklı olduğunu düşünüyor musunuz? Asıl katil İsrail mi?
- Elbette İsrail'in Haniye'yi ortadan kaldırması faydalı oldu, çünkü Netanyahu'nun daha sonra tutuklanmaması için iktidarda kalabilmek için sürekli bir savaş gerekiyor. Savaş devam ettiği sürece Netanyahu önde olacak. Haniye doğrudan barışçıl kanadı temsil ediyordu. Hamas'ın askeri kanadı ve barışçıl kanadı var. Hem bürokratik hem de politik açıdan az çok anlaşılır bir dünyadan yanaydı. Şimdi görüyoruz ki durum daha da kötüye gidiyor.
- Haniye cinayeti konusunda Rusya'nın tutumu nasıl? İsrail-Filistin ilişkilerinde Rusya'nın Filistin'i desteklediğini defalarca gördük...
- Rusya zaten bu cinayeti kınadı. Genel olarak Rusya bu tür terörist yöntemlerin durdurulmasından yanadır. Dolayısıyla Rusya bu tür yöntemlerle barışın asla sağlanamayacağını elbette anlıyor. Dışişleri Bakanlığı temsilcileri ve Rusya liderliği ise yaşananlardan dolayı üzüntülerini dile getirerek Hamas'a başsağlığı diledi.
- İlişkiler son derece gergin. Hamas liderinin öldürülmesi barış için atılan adımları nasıl etkileyecek?
- İsrail ile Hamas arasındaki bu barış görüşmelerinin ne ölçüde mümkün olduğunu söylemek artık zor. Elbette İsrail, Hamas'ın ve onun baş düşmanının hiç var olmamasını ister ve bu düşmanı yok etmek için her türlü yöntemi kullanır. Genel olarak İsrail liderliği, gaz sektöründe Hamas'ın değil, Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi'nin lider konumda olmasını istiyor. Orada Hamas kadar radikal olmayan daha ılımlı temsilciler de var. Ancak bunu hayal etmek zor, çünkü eğer Filistin Yönetimi İsrail'in desteğini alırsa o zaman hem Gazze Şeridi'nde hem de Batı Şeria'da ondan yüz çevireceklerdir. Bu nedenle şu anda barıştan bahsetmek için muhtemelen çok erken. İsrail, ateşkes olsa bile tarihin de gösterdiği gibi bunun kısa ömürlü olacağını anlıyor. Ateşkes gibi sakin görünse de Hamas sadece konumunu güçlendiriyor, aslında Hamas yeni bir saldırıya hazırlanıyor. Bu nedenle artık barışçıl bir müzakere ve uzlaşmadan bahsetmek zor.
- Bahsi geçen bölgede her zaman çatışma görüyoruz. Bu gerginliklerin sonunu görüyor musunuz?
- Bu bölge her zaman çalkantılı olmuştur ve büyük bir çatışma potansiyeli her zaman mevcuttur. Artık bu bölgedeki ülkelerin katliamları ve ciddi çelişkileri nedeniyle küresel, geniş çaplı bir savaşa dönüşmesi oldukça muhtemel. Ancak elbette bu savaşı başlatmaya ve başarıyla kazanmaya hazır belirli insanlar ve belirli güçler yok. Bu nedenle şimdilik tüm ülkeler durumu analiz ediyor, silahlanıyor ve belirli güvenlik sistemleri oluşturuyor. Ve elbette bölgesel bir savaşın küresel ölçeğe çıkma potansiyeli de her zaman mevcut. Bu elbette çok tehlikeli ve ciddidir. Ve bu ülkelerin liderlerinin aklını başına toplayıp buna asla izin vermeyeceklerine dair hâlâ umut var.
- Sayın Grevtsova, sorularımızı yanıtlamaya zaman ayırdığınız için teşekkür ederiz.
- Ben de teşekkür ederim.