EU Reporter: Azerbaycan zaferi AB'nin 40 yıllık algısını değiştirdi
EU Reporter yayın organına göre, Karabağ zaferinden sonra Avrupa Birliği'ndeki Azerbaycan algısı tümüyle değişti.
Avrupa Birliği'ne (AB) yakınlığıyla bilinen ve merkezi AB kurumlarının da yer aldığı Belçika'nın başkenti Brüksel'de bulunan EU Reporter yayın organında Azerbaycan'ın zaferi hakkında önemli kulis bilgilerine yer verildi.
"Karabağ donmuş çatışma fikrini kabul edenlere sert bir ders öğretti" başlıklı yazıda yayın organının politika editörü Nick Powell'in Azerbaycan'ın Karabağ zaferi öncesinde ve sonrasında AB kulislerinde konuşulanlar okuyuculara duyuruldu.
Zafer Avrupa'daki 40 yıllık algıyı değiştirdi
Yayın organında Ermeni isyancıların bağımsız bir devlet yaratma hayalinin Azerbaycan'ın nihai ve kesin zaferiyle sonlanmasının ardından AB'de iki ülke ilişkileri hakkındaki algının baştan sona değiştiği bilgisine yer verildi.
Azerbaycan'ın zaferi sonrası Avrupa ülkelerinde 40 yıldır süregelen "donmuş bir çatışma hali" kavramının artık geçerli olmadığı ifadesine yer verilen yazıda Azerbaycan'ın bu zaferle birlikte kendi topraklarının bağımsızlığını koruma kararlılığını tüm dünyaya gösterdiği bilgisine yer verildi.
Avrupa'da "Karabağ Azerbaycan toprağı" algısı
Azerbaycan'ın 2020 yılında da kendi topraklarındaki bağımsızlığı bir başka kesin zaferle sonuçlandırdığı bilgisine yer verilen yazıda son çatışmaların ardından AB'deki düşüncenin nasıl değiştiği şu sözlerle dile getirildi:
"Karabağ'da uzun yıllardır Ermeniler hakimdi. Ancak hem uluslararası kanunlara göre hem de iki ülkenin Sovyet Rusya'sından bağımsızlıklarını kazanmalarını sağlayan anlaşmalara göre Karabağ başından bu yana Azerbaycan'ın bir parçası olarak tanınıyor. 2020 yılından bu yana Azerbaycan her koşulda uluslararası hukuktan gelen bu hakkından vazgeçmeyeceğini açıkça söylemesine karşın hem Rusya ve ABD hem de AB 2020 Azerbaycan zaferinin Azerileri tatmin edeceğini ve Karabağ için bir başka çatışma çıkmayacağını umuyorlardı. Ancak şimdi mevcut zafer ile AB'de Karabağ'ın Azerbaycan'ın bir parçası olduğuna yönelik inanış oturmaya başladı."
AB'nin tutarsızlığı parlamenterlerin tepkisini çekti
Kulis analiz yazısında bölgedeki etkin güçlerin sessiz kalmalarının gerekçelerine de yer verildi. Yazıda Rusya'nın mevcut gerginlikte bölgenin “barış gücü” olarak askeri varlığını sürdürebildiği ve ABD'nin de Ermenistan'ı destekleyerek Rusya'nın etkisini zayıflattığı yorumuna yer verildi.
AB kulislerinden alınan bilgilere göre AB parlamenterleri Avrupa'nın çatışma karşısında “kafası karışık” ve “taraflı” duruşu dolayısıyla AB üst düzey yetkililerini de eleştiriyorlar. AB parlamenterleri Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel'in hem Azerbaycan hem de Ermenistan liderlerini ziyaret ederek arabulucu gibi davrandığını ancak diğer yandan AB Yüksek Temsilcisi Josep Borell'in, Azerbaycan'a yönelik askeri faaliyetleri durdurma çağrısı yaparak AB'nin tepkisinde büyük bir tezat yarattıklarını düşünüyorlar.
Açıklamalardaki tezatlık verilen tepkilere de yansıdı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Charles Michel'e teşekkür ederken Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı ve Azerbaycan'ın AB Temsilciliği ise Josep Borell'e tepki gösterdi. AB parlamenterleri AB'nin tutarsızlığı dolayısıyla bölgede zayıflamasından da çekiniyorlar.
"Azerbaycan güvenlik ortağı olarak görülmeli"
Avrupalı parlamenterler AB'nin ABD ve Rusya ile birlikte çatışmaların bittiği konusunda Ermenistan'ı gerekli ölçüde uyarmadığı için ikinci çatışmanın yaşandığını düşünüyorlar. Parlamenterler AB'den Ermenistan'a “kesin barış şartları için masaya oturması” konusunda baskı yapılmasını da istiyorlar. AB içinde parlamenterlerin bir kısmı artık "Son zaferle birlikte Azerbaycan'ın AB için yalnızca petrol ve doğalgaz ortağı değil aynı zamanda Güney Kafkasya'daki güvenlik ve barış ortağı olarak da görülmesi gerektiğini" düşünüyorlar.