Eurasia Rewiew: Esad'ın düşüşü ve Orta Doğu'daki yeni dinamikler
Suriye'de 50 yılın ardından artık İran yanlısı değil Türkiye yanlısı bir yönetim orta çıkıyor! Peki “sismik bir değişim” olarak tanımlanan gelişmeler bölgeyi nasıl etkileyecek?
ABD merkezli yayın organlarından Eurasia Rewiew'de, Suriye'de Esad rejiminin yıkılmasının ardından bölgedeki dengelerin nasıl şekillenebileceğine dair değerlendirmelerin yapıldığı bir analiz yayınlandı.
Esad'ın düşüşünün Orta Doğu siyasetinde sismik bir değişime işaret ettiği tespii yapılan analizde, yeni Suriye yönetiminin 50 yılın ardından artık İran yanlısı değil Türkiye yanlısı bir oluşum olarak ortaya çıkacağı belirtildi.
Analizde ayrıca, İran'ın bölgesel hedeflerinin büyük darbe aldığına da değinilerek, bölgedeki gelişmelere dair uzmanların geleceğe dair öngörülerine yer verildi.
İşte Eurasia Rewiew'de yayınlanan analiz:
Bölgesel analistler, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin Ortadoğu'da yeni dinamiklere kapı açtığını, Türkiye'nin muhtemelen üstünlük kazanacağını, İran'ın sarsılacağını ve bununla birlikte Irak'ın İran baskısından daha fazla kurtulacağını öngörüyor.
Suriye'deki Esad hükümeti, Hafız Esad ve daha sonra Beşar Esad ile 54 yıl iktidarda kaldı.
Bölgesel analistler Esad'ın düşüşünün Orta Doğu siyasetinde sismik bir değişime işaret ettiğini belirtiyor. Peki neden?
Carnegie Europe analistlerinden Sinan Ülgen, bölgedeki gelişmeleri geniş kapsamlı bölgesel etkileri olan bir “siyasi deprem” olarak nitelendirdi.
Ülgen;
“Temel olarak, Suriye'de belki de 50 yıl sonra İran yanlısı olmaktan çok Türkiye yanlısı olması muhtemel bir hükümetin ortaya çıktığını görüyoruz. Bu, bölgesel güç konstelasyonunda kalıcı bir değişiklik olacak.”
değerlendirmesinde bulundu.
European Council on Foreign Relations Orta Doğu Programı Başkan Yardımcısı Ellie Geranmayeh ise, İsrail'in İran'ın Suriye'deki varlıklarına ve komşu Lübnan'daki Hizbullah vekillerine yönelik saldırılarının yanı sıra İsrail'in İran'ın başkenti Tahran'ın kalbine düzenlediği askeri saldırıların İran için “bölgesel bir hesaplaşma anı” olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Ellie Geranmayeh yaptığı değerlendirmede;
“İran kesinlikle geri adım atıyor. Şu anda hem içeride hem de dışarıda politikalarının bundan sonra nereye gideceği konusunda stratejik bir kaos yaşıyor.”
ifadelerini kullandı.
Geranmayeh ayrıca; İran'ın Devrim Muhafızları Ordusu'ndaki önde gelen isimlerin, ülkenin bölgesel statüsünün gerilemesi ve Suriye, Lübnan, Irak ve Yemen'deki direniş ekseninin darbe alması nedeniyle İran'ın stratejisinin muhtemelen kökten değişebileceğini belirtti.
Carnegie Europe Orta Doğu Merkezi'nde kıdemli araştırmacı olarak görev yapan Harith Hasan ise yaptığı değerlendirmede;
“Irak, İran'ın direniş ekseninin son kalesi olarak kalmış görünüyor. Dolayısıyla İran buradaki nüfuzunu güçlü bir şekilde korumaya çalışabilir. Ancak gördüğümüz kadarıyla güç dengesi çok değişti ve Irak hükümeti Tahran'dan gelen bazı baskılara direnebilmek için daha fazla özgürlük kazandı.”
ifadelerini kullandı.