Financial Times: Almanya Başbakanı Scholz'un başı vergi skandalı ile dertte

Alman Şansölyesi Scholz, Hamburg Belediye Başkanlığı döneminde bir bankanın vergi borcunu sildiği iddialarıyla karşı karşıya. Detaylar bir bankacının günlüğünden çıktı.

Almanya'nın en eski özel bankalarından birinin ortağı, 2016 yılında Olaf Scholz ile vergi konusunda gizlice lobi yaptığında, Alman siyasetçi için risklerin farkındaydı.

MM Warburg'un başkanı Christian Olearius Ekim 2016'da günlüğüne "Onu hiçbir şekilde utandırmak istemiyorum" diye not düşmüştü.

Financial Times tarafından görülen bankacı hakkındaki iddianameye göre, Scholz o sırada Hamburg belediye başkanıydı ve Olearius vergi affı için yalvarmak üzere onunla görüşmüştü. Ancak Scholz'u korumak için gösterdiği tüm çabalara rağmen, bankacının günlükleri Alman şansölyesi için siyasi açıdan zora sokucu nitelikte.

Savcılar tarafından ele geçirilen ve Olearius'un vergi suçlarından yargılandığı davada kapsamlı bir şekilde atıfta bulunulan günlükler, Scholz'un hatırlayamadığında ısrar ettiği toplantıların yazılı bir kaydı. Eylül ayında Bonn'da başlayan dava, Başbakanın Avrupa'nın güç merkezindeki koalisyon çekişmeleri, düşük kamuoyu desteği ve kötüleşen ekonomiyle boğuştuğu bir dönemde daha fazla riskli detayı ortaya çıkarabilir.

Olearius hakkındaki 371 sayfalık iddianamede Şansölyeden 28 kez bahsediliyor. Savcılar 81 yaşındaki bankacının kampanyası sırasında Scholz'un partisine 13 bin euro bağış yaptığına da dikkat çekiyor. Olearius ve Scholz arasında 2016 sonlarında yapılan iki görüşmeden haftalar sonra Hamburg vergi dairesi aniden görüş değiştirdi ve Warburg'un ödemesi gereken 47 milyon euro'luk borcu sildi.

Scholz defalarca Olearius ile ne konuştuğunu hatırlayamadığını söyledi. Scholz, şehir vergi dairesinin banka lehine verdiği karara hiçbir şekilde müdahale etmediği konusunda kararlı. Hamburg'un vergi dairesine iki kez baskın düzenleyen Köln savcıları, konuyla ilgili soruşturmalarında Scholz'u şüpheli ilan etmek için yeterli kanıt bulunmadığını söyledi. Bunun yerine Warburg'la ilişkileri yürüten ve yumuşak kararlardan sorumlu olan üst düzey bir vergi yetkilisini hedef alıyorlar. Ancak olayların akışı, eksik belgeler ve Hamburg makamlarının kamuoyuna yaptığı doğru olmadığı anlaşılan açıklama gibi bir dizi ‘yalan’, perde arkasında gerçekte neler olduğu konusunda şüphe uyandırıyor.

İki görüşmenin kaydı var

Bankacı günlüğüne, Olearius'un Scholz'a durumunu bizzat anlattığında, politikacının "dikkatle dinlediğini ve akıllıca sorular sorduğunu" yazdı. Ayrıca Scholz'un "hiçbir söz vermediğini" ve "nasıl hareket edeceğini belirtmediğini" de not etmiş. Ancak Scholz, bankacının vergi meselesiyle ilgili olarak iletişim halinde kalmasını "beklediğini" söylemiş ve kapısının her zaman açık olduğunu belirtmiş.

Günlüğe göre, ikinci bir görüşme sırasında Olearius Scholz'a bankanın argümanlarını özetleyen bir taslak belge verdi. Birkaç gün sonra Scholz onu aradı ve belgeyi Hamburg'un maliye senatörüne, herhangi bir ek kişisel yorum eklemeden göndermesini önerdi.

Olearius bunu yaptı ve maliye senatörü de daha sonra belgeyi dava üzerinde çalışan yetkililere iletti. Savcılar tarafından ortaya çıkarılan el yazısıyla yazılmış bir notta maliye senatörü "durum" hakkında güncelleme talep ediyordu. Günler sonra vergi dairesi Warburg lehine görüş değiştirerek, daha önce banka tarafından alınan yasadışı vergi iadeleri olarak nitelendirdiği 47 milyon euro’luk talebinden vazgeçti. İddianameye göre Scholz'un temasa geçmeyi önerdiği maliye senatörü karar hakkında bilgilendirildi.

Hafıza boşluğu mantıksız

Eski bir Yeşiller milletvekili ve bir finansal reform lobi grubu olan Finanzwende'nin başkanı Gerhard Schick, "Zengin bir bankacının kamu kararlarını kendi lehine başarıyla etkilediği oldukça açık" dedi ve politika yapıcıların daha sonra konuyla ilgili soruşturmaları da raydan çıkarmaya çalıştığını ekledi.

Scholz'un büyük hafıza boşluklarının "mantıksız" olduğunu da söyledi. Yanıltıcı yanıtın sorulduğu Hamburg senatosu FT'ye yaptığı açıklamada, soruların dar bir odağı olduğunu savunarak "yanlış ifadelerde bulunmadığını" söyledi.

Eski bir Die Linke milletvekili ve yolsuzlukla mücadele kampanyacısı olan Fabio De Masi ise, "Hamburg hükümeti yanlış cevap için hiçbir zaman ikna edici bir açıklama yapmadı" dedi. De Masi FT'ye verdiği demeçte "Bu davada tüm sınırlar ihlal edilmiştir" dedi ve "hiçbir vatandaşın, bırakın bir vergi dolandırıcılığından elde edilen ganimeti, vergi faturası konusunda bile politikacılarla pazarlık yapma hakkı yoktur" diye ekledi.

Siyasi destek arayışı meşru mu?

Bankacının günlükleri, konuyla ilgilenen vergi memurunun bile 2016 yazında bankaya "siyasi destek aramasını" tavsiye ettiğini ortaya koyuyor.

Olearius ayrıca, Warburg için ücretli danışmanlık yapan eski bir üst düzey Hamburglu siyasetçi ve Sosyal Demokrat’ın, bankacının belediye başkanıyla yaptığı görüşmeler öncesinde Scholz'a nasıl ulaştığını da anlatıyor. Günlüklere göre, danışman daha sonra Olearius'a "[Scholz] konuyu inceliyor" dedi.

2016'daki vergi kararının ardından danışman Olearius'a olumlu dönüşten kısmen kendisinin sorumlu olduğunu söyledi. 2017 yılında Hamburg, Warburg'a karşı 57 milyon euro’luk bir vergi talebinden daha feragat etmeye hazır olduğunu belirtti. Bu durum, Berlin'deki maliye bakanlığının nadir görülen bir müdahalesiyle son anda engellendi. Federal hükümet daha sonra Hamburg'un vergi dairesi ile Warburg arasında vergiyi 124 milyon euro azaltacak anlaşmayı da reddetti.