İngiltere'den Brexit sonrası en büyük ticari anlaşma
İngiltere, 2020 yılının başında Avrupa Birliği'nden ayrılmasından bu yana en büyük ticaret anlaşması olduğunu söylediği Hint-Pasifik bloğuna katılmak üzere bir anlaşmayı resmen imzaladı.
İngiltere'de Avrupa Birliği’nden çıkışı destekleyenler bu hamlenin İngiltere'nin büyümesini artıracağını söylerken, çıkışa karşı olanlar AB ticaretiyle kıyaslandığında faydaların marjinal kalacağını belirtti.
Ticaret Bakanı Kemi Badenoch, Yeni Zelanda'nın Auckland kentinde Trans-Pasifik Ortaklığı için Kapsamlı ve İlerici Anlaşma’nın (CPTPP) katılım protokolüne imza attı.
Sky News'e yaptığı açıklamada Badenoch, anlaşmanın Britanya’nın "en hızlı büyüyen bölgede masada bir koltuğa sahip olduğu" anlamına geldiğini ve diğer ülkelerin de anlaşmaya katılmak için sıraya girdiğini söyledi.
Yayında aktarılan hükümet analizine göre, anlaşmanın uzun vadede Britanya ihracatını 1,7 milyar sterlin, ithalatı 1,6 milyar pound ve GSYH’yı 1,8 milyar sterlin artıracağını söyleyen bir hükümet analizini aktardı.
Anlaşmanın 2024 yılının ikinci yarısında yürürlüğe girmesi bekleniyor.
CPTPP nedir?
CPTPP, 2018 yılında kabul edilen ve aralarında Avustralya, Brunei, Kanada, Şili, Japonya, Malezya, Meksika, Yeni Zelanda, Peru, Singapur ve Vietnam'ın da bulunduğu 11 ülke arasında ticaret engellerini azaltan önemli bir anlaşmadır.
Anlaşma, ülkelerin gümrük vergilerini ortadan kaldırmasını veya önemli ölçüde azaltmasını ve hizmet ve yatırım pazarlarını açma konusunda güçlü taahhütlerde bulunmasını gerektiriyor. Ayrıca rekabete, fikri mülkiyet haklarına ve yabancı şirketlerin korunmasına yönelik kurallar da içeriyor.
CPTPP, Çin'in bölgedeki hakimiyetine karşı bir siper olarak görülse de Pekin’in Tayvan, Ukrayna, Kosta Rika, Uruguay ve Ekvador ile birlikte katılmak için başvuruda bulunduğu belirtildi.
Aralarında Britanya ve Avustralya'nın da bulunduğu bazı ülkelerdeki siyasetçiler Çin'i dışarıda tutmak için lobi faaliyetleri yürüttüğü, Pekin’in de Tayvan'ın katılımını engellemeye çalıştığı aktarıldı.
CPTPP Britanya için neden bu kadar önemli?
Britanya hükümetine göre CPTPP, Britanya’nın Asya Pasifik ülkelerine yaptığı ihracatta gümrük vergilerinin düşürülmesini sağlayacak. Britanya’nın üyeliğiyle birlikte ticaret bloğu, 12 trilyon sterlin değerinde bir toplam GSYH'ye sahip olarak küresel ticaretin yüzde 15'ini oluşturacak.
Brexit'ten bu yana Britanya’nın, hükümetin AB'den daha hızlı büyüyen ekonomilere sahip olduğunu söylediği dünya çapındaki ülkeler ve ticaret bloklarıyla başka ticaret anlaşmaları aradı.
Ancak Londra’nın yakın vadede Çin gibi büyük güçlerle serbest ticaret anlaşmaları yapmakta zorlanacağı değerlendirildi. En yakın müttefiki ABD’nin bile Britanya ile daha fazla ticari serbestleşmenin şu anda masada olmadığını açıklamıştı.
DW’nin haberinde, Britanya’nın halihazırda diğer 11 CPTPP üyesinden 10'uyla ticaret anlaşması bulunduğu ve nihai ekonomik artışın GSYH'yi yıllık sadece yüzde 0,08 oranında etkilemesinin beklendiği değerlendirildi.
2022 yılında Britanya, Avrupa Birliği’ne 340 milyar sterlinlik mal ve hizmet ihraç etti ve bu rakam toplam ihracatının yüzde 42'sini oluşturdu.
Badenoch, Sky News'e verdiği demeçte 2030 yılı ortalarında küresel büyümenin yarısının Hint-Pasifik bölgesinden geleceğinin tahmin edildiğini ve büyümenin yüzyılın ortalarına kadar devam edeceğini söyledi.