İranlılar sandık başında! İran cumhurbaşkanı adayları kimler?

İran'da 14. Dönem Cumhurbaşkanlığı Seçimleri için oy verme işlemi, yerel saatle 08.00'de başladı. Ülkede yaklaşık 88 milyon nüfusa sahip olup, 62 milyon seçmenin 59 binden fazla merkezde kurulan sandıklarda oy kullanabileceği belirtiliyor. İşte, İran cumhurbaşkanı seçimleri 2024 ve İran seçim sistemi hakkında detaylar…

İran cumhurbaşkanı adayları kimler?

İran'da 14. Dönem Cumhurbaşkanlığı Seçimleri'nde reformist aday Mesud Pezeşkiyan ile muhafazakar adaylar Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Said Celili ve eski İçişleri Bakanı Mustafa Purmuhammedi yarışıyor. Dini lider Ayetullah Hamaney, oy kullanırken yaptığı açıklamada kararsız seçmenleri sandığa çağırdı.

Muhafazakar adaylar Tahran Belediye Başkanı Ali Rıza Zakani ve Emir Hüseyin Kadızadehaşimi, "muhafazakar kanatta birliği sağlamak için" seçime saatler kala adaylıktan çekildi.

İran seçim sistemi

İran'da Cumhurbaşkanlığı Seçimleri için adayların ilk turda seçilebilmesi için oy oranlarının yüzde 50 artı 1'i geçmesi gerekiyor. Eğer ilk turda bu oran sağlanamazsa, en fazla oy alan 2 aday 5 Temmuz'da yapılacak ikinci turda yarışacak. İkinci turun kazananı ise ülkenin 9. Cumhurbaşkanı olacak. İran'da cumhurbaşkanı görev süresi 4 yıldır ve üst üste en fazla 2 kez seçilebilir.

İran seçim sonuçları açıklandı mı?

Seçim sonuçlarına dair ilk verilerin gece yarısı yayınlanması ve kesin sonuçların ise yarın açıklanması bekleniyor.

İran seçim anketi

İranlı Öğrenciler Anket Ajansı (ISPA) tarafından 26 Haziran'da ülke genelinde 3 bin 589 kişiyle yüz yüze gerçekleştirilen kamuoyu yoklamasına göre, yarışta reformist aday Mesud Pezeşkiyan yüzde 33,1 ile ilk sırayı almış, ikinci sırada yüzde 28,8 oy oranıyla muhafazakar aday Said Celili yer almıştır. Diğer muhafazakar aday Muhammed Bakır Kalibaf ise yüzde 19,1 oy oranıyla üçüncü sırayı elde etmiştir. Anket sonuçlarına göre, Pezeşkiyan'ın Türk, Kürt ve Beluç vatandaşların yoğun olduğu bölgelerde diğer adaylara göre daha fazla oy aldığı gözlemlenmiştir.

İran cumhurbaşkanı adayı Ali Rıza Zakani çekildi

Tahran Belediye Başkanı Zakani, X sosyal medya hesabından paylaştığı mesajında, seçimden çekildiğini duyurdu. Muhammed Bakır Kalibaf ve Said Celili’ye aralarında uzlaşarak muhafazakarların seçime tek adayla girmesini sağlamalarını isteyen Zakani mesajında, şu ifadelere yer verdi:

“Yasal rekabet süresinin sonuna kadar kaldım ancak Şehid (19 Mayıs’ta hayatını kaybeden Cumhurbaşkanı İbrahim) Reisi’nin yolunun devamı daha önemli. Celili ve Kalibaf’tan birlik olmalarını, devrimci güçlerin haklı taleplerini cevapsız bırakmamalarını ve üçüncü Ruhani hükümetinin oluşmasının engellenmesini talep ediyorum.”