Rusya, Yemen'deki Husilere füze gönderebilir

Kaynaklar Rusya'nın henüz P-800 Oniks olarak da bilinen Yakhont füzelerini transfer etmeye karar vermediğini belirtirken uzmanlar bu füzelerin militan gruba Kızıldeniz'deki ticari gemileri daha isabetli bir şekilde vurma imkanı vereceğini ve bu gemileri savunan ABD ve Avrupa savaş gemilerine yönelik tehdidi arttıracağını söyledi.

Wall Street Journal Temmuz ayında Rusya'nın bu füzeleri göndermeyi düşündüğünü bildirmişti. İran'ın aracı rolü daha önce rapor edilmemişti.

Husiler, İsrail ile Gazze savaşında Filistinlilere destek vermek amacıyla Kasım ayından bu yana Kızıldeniz'in kritik nakliye kanallarındaki gemilere defalarca insansız hava aracı ve füze saldırısı düzenledi.

Husiler, nakliye firmalarını yüklerini başka yere yönlendirmeye zorlayarak küresel deniz ticaretini sekteye uğrattı ve sektör kaynaklarına göre Kızıldeniz'de seyreden gemilerin sigorta maliyetlerini arttırdı.

Buna karşılık ABD ve İngiltere Husi mevzilerini vurdu ancak grubun saldırılarını durdurmayı başaramadı.

Görüşmelerden haberdar olan iki bölge yetkilisi Husiler ve Rusların bu yıl en az iki kez Tahran'da bir araya geldiğini ve yaklaşık 300 km menzile sahip düzinelerce füzenin temini için görüşmelerin devam ettiğini ve önümüzdeki haftalarda Tahran'da yeni görüşmelerin beklendiğini söyledi.

Rusya daha önce de İran destekli Hizbullah'a Yakhont füzesi tedarik etmişti.

Kaynaklardan biri görüşmelerin Mayıs ayında bir helikopter kazasında ölen İran Cumhurbaşkanı Ebrahim Raisi döneminde başladığını söyledi.

Batılı bir istihbarat kaynağı “Rusya Husilerle Yakhont süpersonik gemisavar füzelerinin transferi için pazarlık yapıyor” dedi. “İranlılar görüşmelere aracılık ediyor ama kendi imzalarının olmasını istemiyorlar.”

Ne İran'ın BM misyonu ne de Rusya Savunma Bakanlığı yorum taleplerine yanıt verdi.

Yemen'deki Husilerin resmi sözcüsü Mohamed Abdel-Salam “Bahsettiğiniz konu hakkında hiçbir bilgimiz yok” dedi.

Üst düzey bir ABD'li yetkili transfer edilebilecek belirli sistemlerin adını vermekten kaçındı ancak Rusya'nın Husilere füze tedarik etmeyi tartıştığını doğruladı ve bu gelişmeyi “çok endişe verici” olarak nitelendirdi.

ABD Savunma Bakanlığı'ndan bir yetkili Husilerin kabiliyetlerini arttırmaya yönelik her türlü çabanın “Kızıldeniz'de ve daha geniş anlamda Orta Doğu'da küresel seyrüsefer özgürlüğü ve istikrara yönelik ortak uluslararası çıkarı baltalayacağını” söyledi.

Rusya-İran bağlantıları

Rusya ve İran, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşının ortasında daha yakın askeri bağlar geliştiriyor. ABD bu ayın başlarında Tahran'ın Ukrayna'ya karşı kullanmak üzere Moskova'ya balistik füzeler gönderdiğini açıklamıştı.

Kaynaklara göre Moskova'yı Husileri silahlandırmaya iten nedenlerden biri, Batılı devletlerin Ukrayna'nın silahlarını Rusya topraklarına daha fazla saldırmak için kullanmasına izin verme olasılığı.

Üst düzey bir ABD'li yetkili Rusya-Husi görüşmelerinin, Kiev'in Rusya'nın derinliklerindeki hedefleri vurmak için ABD tarafından tedarik edilen uzun menzilli silahları kullanmasına yönelik kısıtlamaların kaldırılması talebiyle ilgili olarak “Ukrayna'daki duruşumuz ve ne yapmaya istekli olup olmadığımızla ilgili gibi görünüyor” dedi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Haziran ayında Moskova'nın, ABD ve müttefiklerinin Ukrayna'ya verdiklerine benzer gelişmiş uzun menzilli silahları Batı'nın dünya çapındaki düşmanlarına gönderebileceği uyarısında bulunmuştu.

Dünyanın en gelişmiş gemisavar füzelerinden biri olarak kabul edilen Yakhont, ses hızının iki katından daha fazla bir hızla deniz yüzeyini sıyırarak tespit edilmesini önleyecek şekilde tasarlandı ve bu da önlenmesini zorlaştırıyor.

Teslimatların bölgesel güvenliğe olası etkisi

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nde balistik füzeler konusunda uzman olan Fabian Hinz, Rusya'nın Husilere Yakhont füzeleri transfer etmesinin bölgesel güvenlik açısından “ ezber bozan ” bir gelişme olacağını söyledi.

Hinz, “P-800, Husilerin şimdiye kadar kullandığı gemisavar balistik ve seyir füzelerinden çok daha güçlü bir sistem” dedi.

Hinz'e göre Husiler bu füzeleri Kızıldeniz'deki ticari gemileri Husilerin drone ve füze saldırılarına karşı koruyan ABD, İngiliz ve diğer savaş gemilerine ateşlemekle kalmayıp Suudi Arabistan'ın tehdit olarak göreceği kara saldırı silahları olarak da kullanabilir.

Üst düzey ABD'li yetkili, ABD'li yetkililerden oluşan bir heyetin bu yaz Suudi Arabistan'a yaptığı bir ziyaret sırasında Suudi mevkidaşlarıyla Rusya-Husi müzakerelerini görüştüğünü ve Washington'un konuyu Moskova'ya ilettiğini söyledi.

Reuters'a konuşan üç kaynak Suudilerin de kaygılarını doğrudan Ruslara ilettiğini söyledi.

Suudi hükümeti yorum talebine yanıt vermedi.

Hinz, Rusya'nın füze teslimatının, ABD silahları tespit edip imha etmeden nasıl transfer edileceği ve çalışır hale getirileceği de dahil olmak üzere teknik yönleri konusunda yardıma ihtiyacı olacağını söyledi. Husilerin de sistem konusunda eğitime ihtiyacı olacak.

Üst düzey ABD'li yetkili, transferin gerçekleşmesi halinde korkunç sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulundu.