İtalyan Hava Kuvvetleri 1,2 milyar Avroluk KC-46 programını askıya aldı

İtalyan Hava Kuvvetleri beklenmedik bir şekilde 2022 yılında duyurulan KC-46 Pegasus alımını durdurma kararı aldı. Aslında, servis bu kararı geçen hafta, 24 Haziran 2024 tarihinde Savunma Bakanlığı'na iletti ve daha fazla ayrıntı eklemeden "değişen ve öngörülemeyen ihtiyaçlara" bağladı.

İtalya son birkaç yılda silahlı kuvvetlerinin modernizasyonu için birçok önemli yatırım gerçekleştirdi. Aslında, Savunma Bakanlığı tarafından da belirtildiği üzere, artan stratejik küresel rekabete vurgu yapan Avrupa'daki değişen güvenlik ve savunma algısı, silahlı kuvvetlerin modernizasyonuna olan ilginin yenilenmesiyle sonuçlandı.

767'ler İtalyan Hava Kuvvetleri'nin en çok talep gören varlıkları arasındadır: birincil rolleri AAR (Havadan Havaya Yakıt İkmali) olsa da, KC-767A, hem Kargo, Combi hem de Tam Pax konfigürasyonlarında, stratejik nakliye görevlerinin yanı sıra MEDEVAC (Tıbbi Tahliye) veya Biyolojik Muhafaza görevleri için de kullanılabilir. Hava Hareketliliği ve Destek Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Enrico Degni'nin raporuna göre filo kullanımının %49'u AAR, %28'i yolcu ve %23'ü kargo olarak dağılmaktadır.

KC-767'ler hizmete girdikleri 2011 yılından bu yana İtalya'nın dünya genelindeki çeşitli gerçek operasyonlarını ve konuşlandırmalarını desteklemekle meşgul oldular. Aktif hizmete girdiklerinden bu yana 30.000'den fazla uçuş saati (2020'de ulaşılan bir kilometre taşı) ile KC-767 filosu sadece İtalyan Savunma Bakanlığı için değil, aynı zamanda EATC'ye (Avrupa Hava Ulaştırma Komutanlığı) atandıkları için NATO için de bir güç çarpanı olduğunu kanıtladı.

Dolayısıyla, tankerlerin yoğun faaliyeti göz önüne alındığında, "değişen ve öngörülemeyen ihtiyaçların" neler olabileceği ve bunların tankerin kendisiyle mi yoksa Hava Kuvvetleri'nin diğer öncelikleriyle mi ilgili olduğu açık değildir. Ayrıca, Savunma Bakanlığı'na gönderilen notun son bölümünde, Hava Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı'ndan yeni bir talimat beklenirken önceki satın alma talebinin iptal edildiğinden bahsedildiği için, iptalin kesin mi yoksa sadece ertelenmiş mi olacağı da belirsizdir.

İtalya'nın ABD yapımı tankerin tek Avrupalı operatörü olacağını da unutmamak gerekir; zira Fransa, İspanya ve İngiltere A330 MRTT (Multi-Role Tanker Transport) satın alırken Belçika, Çek Cumhuriyeti, Almanya, Lüksemburg, Norveç ve Hollanda NATO MMF'nin (Multinational MRTT Fleet) A330 MRTT tankerlerini paylaşmaktadır.

İtalya'nın KC-46 alımı

İtalyan Hava Kuvvetleri 2022 yılında 1.2 milyar Avro değerinde "İtalyan Hava Kuvvetleri Ağır Çok Amaçlı Tanker Filosunun Yenilenmesi, Güçlendirilmesi ve Entegre Lojistik Desteği" programını başlattı. Halihazırda dört adet KC-767A tankeri hizmet veren servis, filosunu %50 oranında arttırarak toplam uçak sayısını altıya çıkarmayı hedefliyordu.

Başlangıçta açıklanan ve 2022-2024 yıllarını kapsayan çok yıllı savunma planlama belgesinin bir parçası olan plan, iki yeni KC-46 tankerinin alınması ve mevcut dört KC-767A tankerinin aynı standarda yükseltilmesiydi. Programın ön raporuna göre, orijinal plan bunun yerine iki yeni KC-767A uçak gövdesi tedarik etmek ve hem bunları hem de mevcut dört tankeri en son konfigürasyon standardına (KC-46A) yükseltmekti, ancak bunun uygulanabilir olmadığı görüldü.

Projeyi değerlendiren komisyon, tek uygulanabilir çözüm olarak halihazırda ABD Hava Kuvvetleri'nde hizmet veren aynı standartta altı yeni uçağın (belgede KC-767B olarak adlandırılmıştır) satın alınmasını bulmuştur. Proje ayrıca Boeing'in 2035 yılına kadar emekliye ayrılması beklenen KC-767A'ları geri satın alacağı bir sözleşme maddesi de içermeyi planlıyordu.

2002 yılında sipariş edilen ve 2011-2012 yılları arasında teslim edilen KC-767A'lar, Japonya'nın diğer tek operatör olduğu çok küçük bir küresel filonun parçasıdır. Bu durum yüksek sahip olma maliyeti ve artan eskime sorunlarıyla sonuçlandı ve bu nedenle uçağın ABD Hava Kuvvetleri ile aynı konfigürasyona sahip olmasına karar verildi.

İtalyan Parlamentosu'nun 2023 yılında, orijinal planın bir parçası olan, daha sonra KC-767B konfigürasyonuna dönüştürülecek iki yeni KC-767A satın alma kararını onayladığı bildirildi.

Ticari B767-200ER (Extended Range) temelli KC-767A, hem altıncı nesil uçan bom (Amerikan KC-10'unkine benzer) hem de üç hortum ve drogue istasyonu (WARPs - Wing Air Refueling Pods) ile donatılmıştır. Bu ikili kabiliyet KC-767A'ya önemli bir esneklik kazandırmaktadır: tanker aynı görev sırasında hem yerleşik hazne ile donatılmış uçaklara hem de IFR (Uçak İçi Yakıt İkmali) sondası olan uçaklara yakıt ikmali yapabilir.

ABD Hava Kuvvetleri'nin eski KC-135'in yerini alması için seçtiği KC-46A Pegasus da bir Boeing 767 türevi olmakla birlikte, uzatılmış bir gövdeye, farklı motorlara, kokpite, kanatlara ve bomlara sahiptir: başka bir deyişle, neredeyse tamamen farklı bir tankerdir. Önceki Amerikan Hava Kuvvetleri tankerlerine kıyasla onu öne çıkaran temel farklardan biri, yakıt ikmal bomu operatörü için arkaya bakan bir pencerenin bulunmaması ve bunun yerine bir kamera sisteminin kullanılmış olmasıdır.