Kanada ve Hollanda'dan Suriye'ye dava

Birleşmiş Milletler'in en yüksek yargı organı olan Uluslararası Adalet Divanı'ndan (UAD) yapılan açıklamada "Kanada ve Hollanda Krallığı, Suriye Arap Cumhuriyeti'ne karşı UAD nezdinde dava açılması için ortak başvuruda bulundu." denildi.

UAD, Hollanda ve Kanada'nın Suriye'yi BM'nin "İşkence ve Diğer Zalimane İnsanlık Dışı veya Küçültücü Muamele veya Cezaya Karşı" sözleşmesini ihlal etmekle suçladığını duyurdu.

"Suriye vatandaşları işkence gördü, kayboldu, zehirli gazla saldırıya uğradı ya da hayatlarını ve sahip oldukları her şeyi terk etmek durumunda kaldı" diyen Hollanda Dışişleri Bakanı Wopke Hoekstra Şam rejimine karşı açılan davanın savaştaki zulümler için "hesap verebilirlik" getirmeyi amaçladığını söyledi.

Suriye'ye hangi suçlamalar yönetildi?

Kanada ve Hollanda, UAD'ye yaptıkları başvuruda kimyasal silah kullanımının da dahil olduğu suçlamalarda bulunarak "Suriye'nin defalarca, en azından 2011'de, uluslararası hukuku ihlal ettiği" belirtildi.

Davacı ülkeler, bu ihlalleri "tutuklulara yönelik kötü muamele, gözaltı yerlerindeki insanlık dışı koşullar, zorla kaybetme, cinsel ve cinsiyete dayalı şiddet kullanımı ve çocuklara karşı şiddet kullanımı" olarak tanımladı.

Söz konusu ihlallerin ayrıca "sivil toplumu korkutmak ve cezalandırmak için özellikle korkunç bir uygulama olarak birçok ölüm, yaralanma ve ağır fiziksel ve ruhsal ızdıraba yol açan kimyasal silah kullanımını da kapsadığı" ifade edildi.

Mahkemeden ne talep ediliyor?

Davacı taraflar, mahkemenin, Suriye'nin işkence ve diğer acımasız, insanlık dışı ve küçük düşürücü muamele ve cezalandırmaları durdurması, zorla tutuklamaları sonlandırması, yasa dışı tutukladığı hükümlüleri serbest bırakması, tutuklama sırasında ölenlerin gömüldüğü toplu mezarların yerlerini ifşa etmesi, tıbbi kayıtlar da dahil elindeki bütün kanıtları saklaması ve ayrıca uluslararası gözlemcilere tutuklama merkezlerine giriş izni vermesi gibi acil karar alması talebinde bulundu.

Suriye'nin kimyasal silah kullandığını defalarca reddetmesine karşın Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü Suriye ordusunun kendi halkına karşı defalarca bu silahları kullandığını tespit etmişti.

2011 yılında demokrasi yanlısı protestoları sert şekilde bastırmasının ardından başlayan iç savaşta 500 bin kişinin ölümüne neden olan Esad yönetimi daha önce hiç uluslararası mahkemeyle yüzleşmedi.