gdh'de ara...

Kar yağarken gök gürler mi?

Soğuyan hava ile birlikte ülke genelinde kar kendini gösterdi. İstanbul ve Türkiye'nin birçok ilinde yoğun kar yağışı etkili oldu. Kar yağışı esnasında meydana gelen gök gürlemesi, 'Kar yağarken gök gürlemesi olur mu? Kar yağarken şimşek çakar mı?' sorularını da beraberinde getirdi.

1. resim
25.01.2022

Kar yağarken gök gürültüsü neden olur?

İstanbul'da görülen bu olaydan sonra 'Kar yağarken gök gürler mi?' sorusu gündemdeki yerini aldı. Uzmanlar, kar yağışı esnasında şimşek çakması ve gök gürlemesinin panik yaratması için bir sebep olmadığının altını çizdi ve bu durumu 'cephesel oraj' olarak değerlendirdi.

Cephesel orajın 1990'lı ve 2000'li yılların başında da gördüldüğünü söyleyen Okan Bozyurt,

"Kar yağışı esnasında gök gürültüsü ve şimşek çakması nadir bir olaydır. Afyonkarahisar'da en son 2009 yılında gerçekleşti. Bundan önce Türkiye'de 1990'lı ve 2000'li yılların başında gerçekleşti. Biz buna kısaca 'cephesel oraj' adını veriyoruz. Ama bunun oluşum koşullarını kısaca özetleyecek olursak, sıcak havanın arkasından hemen gelen aşırı soğuk hava, sıcak havayı yukarı doğru hızlı şekilde yükseltip, alta giriyor. Böylece alt ve üst atmosfer arasında sıcaklık dengesizliğin oluşmasına yol açıyor. Fakat alt atmosfer çok soğuyor. Üst atmosfer de oldukça ılık oluyor. Dolayısıyla alt ve üst atmosferdeki ani sıcaklık farkından dolayı zıt yönlü elektrik akımları meydana geliyor. Böylece kar yağarken şimşek çakıyor. Ama aslında karın yağdığı katmanda şimşek çakmıyor.

Daha üst katmanda ve o katman aslında yağmur tabakası ve orada şimşek çakıyor. Ama biz bunu göremiyoruz. Alt katmanda tamamıyla kar bulutları olduğu için kar yağarken şimşek çakıyor görünümünü algılıyoruz. Normalde kar yağarken şimşek çakmıyor. Şimşeğin çaktığı yer yağmurun olduğu yer. Fakat alt katman çok soğuk olduğu için yani sıfırın altında değerlerde olduğu için yukarıdan aşağıya yağış taneleri düşerken birden donuyor ve kar kristalleri haline dönüşüyor" dedi.

Olumsuz etkisi yok

Kar yağarken şimşek çakmasının olumsuz bir etkisinin olmayacağını söyleyen Bozyurt, "Bu tür yağışların olumsuz bir etkisi olmaz. Sadece ilginç bir tabiat olayı olarak hafızamızda kalır. Ama bu zaman zaman oluyor. Normal şartlarda nasıldır? Atmosferden çıktıkça sıcaklığın azalması lazım. Fakat bazı durumlarda dediğim gibi ani soğuk hava baskınlarında yani Balkanlar'dan gelen ani soğuk hava baskınlarında özellikle soğuk hava daha ağır olduğu için fizik olarak sıcak havanın altına giriyor. Sıcak havayı aniden yukarı doğru çıkarıyor. Sıcak hava genleşiyor ve hafifleyip yukarı çıkıyor. Dolayısıyla yukarı çıkma esnasında zıt yönlü elektrik akımı meydana geliyor" diye konuştu.