'Kebap? Evet. Uçak mı? Hayır': TB2 gibi bir Dünya markasının Türkiye'den çıkacağını kimse düşünmemişti
İngiltere'nin en köklü günlük gazetesi The Telegraph, Türkiye'nin yerli ve milli s/ihalarının üreticisi Baykar'ın Hadımköy'de bulunan tesislerine girdi ve Baykar Teknoloji Lideri Selçuk Bayraktar ile bir röportaj gerçekleştirdi. The Telegraph'ın yorumlarına da yer verilen makalede Selçuk Bayraktar'ın Türkiye'nin siha teknolojisine dair önemli tespitlere de yer verildi.
The Telegraph / Çeviri
Bayraktar TB2 insansız hava aracı, Kiev'in Rus ordusuna karşı zaferlerinde belirleyici bir katkı sağladı.
İstanbul'un bir banliyösünde sıkı korunan bir fabrikada işçiler, Bayraktar TB2 insansız hava aracının gövdesine parçalar takıyorlar.
Bir motorbottan daha büyük olmayan kül grisi drone, yüzlerce hareketli mühendisle dolu devasa bir alanın ortasında konuşlanmış.
Ukrayna'ya, Rus ordusuna karşı en belirleyici zaferlerini sağlayan dronlara takılmak üzere hazırlanan kanatlar, atölyenin etrafına yan yana dizilmiş durumda.
Güvenlik sıkı. The Telegraph'ın fotoğrafçısının TB2'yi yalnızca belirli bir açıdan çekmesine izin verilirken, çalışanlar casusluğu önlemek için tasarlanmış kurallar uyarınca telefonlarını kapıya teslim ediyor.
Baykar'ı sadece on yıldan kısa bir sürede küresel bir fenomen haline getiren 42 yaşındaki Selçuk Bayraktar, ayrıca Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın damadıdır.
Yetenekli bir mühendislik öğrencisi olan Bayraktar, Pensilvanya Üniversitesi ve MIT'de insansız hava araçları (İHA) alanında yüksek lisans yaptı. Selçuk Bayraktar eğitiminin ardından 2007 yılında, babası tarafından kurulan Baykar şirketinin teknolojiden sorumlu başkanı oldu.
Bayraktar;
"O zamanlar böyle bir dünya markası haline gelecek teknoloji şirketinin Türkiye'den çıkacağını kimse düşünmemişti. Kebap? Evet. Uçak mı? Hayır."
ifadelerini kullanıyor.
12 metrelik kanat açıklığına sahip BayraktarTB2, dört lazer güdümlü bomba taşıyabiliyor. Rusya'nın Kiev'deki ilerlemesini durdurduğu, başkente doğru ilerleyen tankları ve zırhlı araçları durdurduğu için kredisi yüksek.
Ukraynalılar, Youtube'da milyonlarca kez izlenen popüler bir şarkı ile Rus askerlerini saf dışı bırakan TB2'lere atıfta bulunurken, hayvanat bahçesindeki hayvanlardan simitlere kadar her şeye Bayraktar ismini verdiler.
Gölge bir çardakta, Türk çayı eşliğinde The Telegraph'a konuşan Selçuk Bayraktar, savaş hakkındaki görüşlerini gizlemiyor.
"Keşke dünyada hiç silahlara sahip olmasaydık. Ama birilerinin sizden 100 kat daha fazla silahı varsa ve dahası sadece sizi öldürmekle kalmıyor, tecavüz edip işkence ediyorlarsa burada bir şeyler yapmak zorundasın."
ifadelerini kullanıyor ve Rus işgalini “yasadışı bir işgal ve düpedüz yanlış” olarak nitelendiriyor.
2010'ların başında, ABD Kongresi'nin Ankara'ya insansız hava aracı satışını engellediği göz önüne alındığında, Erdoğan hükümeti Türkiye'nin yabancı yapımı silahlara bağımlılığı konusunda giderek daha fazla endişe duyuyordu.
2014 yılından sonra Baykar'ın TB2 dronları Türk ordusu için görevler yürütmeye başladı.
İlk büyük test, Türkiye'nin Suriye ve Irak'taki Kürt militanlara (PKK/YPG/PYD terör örgütü) yönelik sınır ötesi operasyonları ile gerçekleşti.
Selçuk Bayraktar süreç ile o kadar ilgiliydi ki, bir Türk sınır bölgesinde “konteynır da yaşadı” ve “terörizme karşı mücadele” için sürekli yazılım ve donanım güncellemelerine yardım etti.
Selçuk Bayraktar, drone yapmalarındaki asıl amacı; "kar elde etmek değil, ulusumuzu bağımsız ve güçlü kılmak için yüksek teknolojili havacılık unsurları geliştirmek” olarak özetliyor.
TB2 insansız hava araçları, Azerbaycan'ın 2020'de Ermeni güçlerini yenilgiye uğratmasının anahtarıydı ve Dağlık Karabağ'ın ayrılıkçı yerleşim bölgesi üzerinde uzun süredir devam eden ihtilafa son verdi.
King's College London'ın Savaş Çalışmaları bölümünden Rob Lee, The Telegraph'a yaptığı açıklamada Bayraktar TB2'ler için, "Karadeniz'deki rolü büyük oldu” ifadelerini kullanıyor.
Lee, savaşın geldiği noktada Ukrayna'nın ABD yapımı daha uzun menzilli toplara ihtiyacı olduğunu belirtiyor ancak Ukraynalılar Bayraktarlar için kitle fonlama kampanyaları düzenliyor. Litvanya'da sıradan vatandaşlar bile Kiev'e bir TB2 daha satın almak için bir araya geldi.
Şirketinin artan popülaritesinin farkında olan Bayraktar; Telegraph'a, Ukrayna için bir insansız hava aracı daha almak amacıyla düzenlenen kampanyaya kaynak sağlamak için kuzeybatı Ukrayna'da kiraz satan bir çocuğun videosunu paylaştı.
Yaş ortalaması 29 olan 2.500 kişinin çalıştığı fabrikada çok katlı yeni bir bina merkez daha inşa ediliyor.
Bununla birlikte, şüphesiz büyümeler her zaman sorunsuz gerçekleşmez. Bayraktar TB2'lerin Suriye ve Dağlık Karabağ'da etkinliğini göstermesinden kısa bir süre sonra, bu çatışmalarda Türkiye'ye karşı olan Batılı hükümetler, Kanada'da yapılan kamera sistemleri de dahil olmak üzere önemli parçaların Türkiye'ye ihracatını yasakladı.
Bayraktar, bugün elektronik optikten yazılıma kadar Bayraktar TB2 bileşenlerinin ezici bir çoğunluğunun şirket içinde tasarlandığını ve üretildiğini belirtti.
Selçuk Bayraktar, savaş bittiğinde Ukrayna'da bir ortak üretim üssü için girişim planlıyor ve Baykar'ın savaş alanındaki en son güncellemeleri dikkate alarak sistemlerini sürekli olarak yenilediğini belirtiyor.
Bayraktar; "Rusya son derece gelişmiş saldırı sistemlerine, hava savunma ve elektronik harp sistemlerine sahip. TB2'lerin bu savunma sistemlerini ortadan kaldırması paradigma değiştirici oldu." ifadelerini kullandı.
The Telegraph'da yayımlanan analiz gdh.digital tarafından çevrilmiştir.
Bu makaleyi de mutlaka okumalısınız: