Keir Starmer, İtalya ve Japonya ile ortak savaş uçağı üretimine yeşil ışık yaktı
Ortak Küresel Savaş Hava Programı'nın kaderi İşçi Partisi'nin stratejik savunma incelemesi kapsamında sorgulanmaktaydı.
Starmer; İngiltere, İtalya ve Japonya ile birlikte milyarlarca poundluk yeni bir savaş uçağı yapımına yeşil ışık yakarak, amiral gemisi projenin yeni İşçi Partisi hükümetinin stratejik savunma gözden geçirmesinin kurbanı olabileceği yönündeki korkuları sona erdirdi.
Kararı bilen birkaç kişiye göre Bakanlar Salı günü yapılan bir toplantıda Küresel Savaş Hava Programı (GCAP) için onay verdi. Önümüzdeki haftalarda resmi bir duyuru yapılması bekleniyor.
Bir İngiliz hükümet yetkilisi, İngiltere Başbakanı Sir Keir Starmer'ın “bazı bakanların GCAP konusunda kesin bir taahhütte bulundukları bir toplantıya başkanlık ettiğini” söyledi.
Bu haber İngiltere'nin GCAP'taki ortakları İtalya ve Japonya'yı rahatlatacak zira İşçi Partisi iktidara geldikten kısa bir süre sonra yaz aylarında jet projesini maliyet gerekçesiyle iptal edebileceği korkusunu yaratmıştı.
Silahlı Kuvvetler Bakanı Luke Pollard Temmuz ayında programı “gerçekten önemli” olarak tanımlamış ancak İşçi Partisi'nin stratejik savunma gözden geçirmesi (SDR) hakkında peşin hüküm vermesinin doğru olmayacağını söylemişti.
Starmer da benzer şekilde Temmuz sonunda Farnborough Hava Gösterisine yaptığı ziyaret sırasında İngiltere'nin katılımının devam edeceğini teyit etmekten kaçınmıştı.
GCAP, Rusya ve Çin'den yükselen tehditlere karşı her ülkenin savunma kabiliyetlerini arttırmayı amaçlıyor. Japonya'nın F-X programı ile Birleşik Krallık ve İtalya'nın Tempest projesini birleştiren GCAP, 2035 yılına kadar süpersonik bir jet teslim etmeyi hedefliyor.
İngiltere sadece Tempest programına 2 milyar sterlinin biraz üzerinde bir bütçe ayırmıştır ancak GCAP'in nihai maliyeti henüz tam olarak bilinmemektedir. Proje, ortak ülkeler arasında geçen yıl Aralık ayında imzalanan üçlü bir anlaşma ile destekleniyor.
İngiltere'nin en büyük savunma şirketleri BAE Systems ve Rolls-Royce, programda endüstriyel ortaklar İtalyan Leonardo ve Japon Mitsubishi Heavy Industries ile birlikte çalışıyor.
Toplantı hakkında bilgi sahibi bir kişi “Starmer SDR'nin yarattığı belirsizlikten Japonya ve İtalya'nın duyduğu rahatsızlığın farkındaydı ve şu ya da bu şekilde bir an önce kesin bir karar vermek istiyordu” dedi.
İngiltere Savunma Bakanı John Healey geçtiğimiz haftalarda Napoli'deki G7 Savunma Bakanları Zirvesi de dahil olmak üzere GCAP'ın önemini vurgulamıştı.
Savunma Bakanlığı İngiltere'nin “Küresel Savaş Hava Programının gururlu bir üyesi olduğunu, ortaklarımız Japonya ve İtalya ile birlikte çalışarak 2035 yılında yeni nesil bir savaş uçağı teslim etmeye odaklandıklarını” söyledi.
“Program genelinde hızlı bir ilerleme kaydediyor, inovasyonu teşvik ediyor, istihdam yaratıyor ve her ülkenin endüstriyel temelini güçlendiriyoruz.”
İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves, İngiltere'nin NATO taahhütlerini yerine getirmeye ve aşmaya devam etmesini sağlamak amacıyla, son bütçesinde gelecek yıl için Savunma Bakanlığı'na 2.9 milyar Sterlin ek ödenek verileceğini açıkladı.
İşçi Partisi'nin savunma harcamalarını gözden geçirmesi, İngiltere Ulusal Denetim Ofisi'nin geçen yıl Savunma Bakanlığı'nın İngiltere'nin silahlı kuvvetlerine yönelik teçhizat planını “karşılanamaz” olarak nitelendirmesinin ardından geldi.