Lockheed, F-35'in yeni yazılımını tamamlayana kadar 400 milyon dolarlık ödemeden mahrum kalacak
Pentagon, Lockheed Martin’den yeni F-35'lerin fiyatının yaklaşık %10'unu, yüklenici yeni yazılımın düzgün çalıştığını gösterene kadar kesecek.
Bu adım, Aralık ayına kadar 52 F-35 savaş uçağı için yapılacak 400 milyon dolardan fazla ödemeyi potansiyel olarak geciktirecek.
Uçağın daha hassas silahlar taşıyabilmesi ve düşman uçakları ve hava savunmaları hakkında daha fazla bilgi toplayabilmesi için yeni kokpit donanımıyla birlikte doğru çalışması için gecikmeye neden olan yazılım güncellemesine ihtiyacı var.
TR-3 güncellemesi F-35'in mevcut yeteneklerine kıyasla işlem gücünü 37 kat, belleği ise 20 kat arttıracak.
ABD Savunma Bakanlığı, Lockheed'in sözleşmesinin, geliştirilmiş yazılım ve donanımla ayda dokuz uçak teslim etmesini gerektirdiğini söyledi.
Yükleniciye, montaj aşamalarında tamamlanan işler için her bir uçağın fiyat etiketinin %90'ı ödeniyor.
Kalan %10'luk kısım ise uçağın gereksinimlerinin karşılandığını doğrulayan evrakların imzalanmasına bağlı.
Şirket Salı günü kazançlarını açıkladığında yatırımcılar geciken F-35 teslimatları ve Lockheed'in nakit akışına yansımaları hakkında daha fazla bilgi arayacaklar.
Ödeme gecikmeleri, jet için on yıllık işlem gücünün yerini alması gereken ancak gecikmeler ve maliyet aşımlarıyla boğuşan TR-3 yükseltmesi için yalnızca son engel. Yazılım için 2018 yılında imzalanan orijinal sözleşme 712 milyon dolardan neredeyse iki katına çıktı ve Lockheed yükseltme işinden herhangi bir kâr elde etmeyecek.
Pentagon'un F-35 program ofisine göre, geliştirilmiş yazılım ve donanıma sahip ilk dört jet bu ay Lockheed'in fabrikasından çıkma yolunda ilerliyor ancak yazılımın performansı tam olarak doğrulanana kadar depoya yerleştirilecek.
Lockheed, 31 Aralık'a kadar en yeni yazılım ve donanıma sahip olmayan 91 model de dahil olmak üzere 143 adet F-35 teslim etmek üzere sözleşme imzaladı.
ABD Savunma Bakanlığı'na göre 14 Temmuz itibariyle bu uçakların 62'si teslim edilmiş durumda.
Program ofisi sözcüsü Russell Goemaere yaptığı açıklamada, yeni TR-3 yazılımının test edilmesinin yüksek bir öncelik olduğunu söyledi.
"Uçuş testi kabiliyetimizi arttırıyoruz ve yeni veriler doğrulandıkça teslimatlarla ilgili risk değerlendirmemizi güncelleyeceğiz."
Mevcut değerlendirmelere göre Lockheed, onaylı TR-3 uçaklarını "Aralık 2023 gibi erken bir tarihte ve Nisan 2024 gibi geç bir tarihte" teslim etmeye başlayabilir" dedi.
Goemaere, "Yazılım doğrulandıktan sonra uçağa yüklenecek" dedi ve bunun "tamamlanması bir hafta veya daha kısa sürecek nispeten basit bir süreç" olduğunu söyledi.
"Yazılım yüklendikten ve test edildikten sonra uçak kabul edilebilir ve teslim edilebilir."
Yorum yapması istenen Lockheed yaptığı açıklamada, "mevcut teslimat tahminimizi veremiyoruz" dedi.
Ancak Lockheed "ilk TR-3 jetini 2023 yılında teslim etme taahhüdümüzü sürdürüyoruz" dedi.
Yeni yazılım için test programının 5 Temmuz itibariyle 58 uçuşu tamamladığı belirtildi.
F-35 program ofisi, alıkonulan toplam fon miktarını tahmin etmeyi reddetti ve analistlerin tahminleri biraz farklılık gösterdi.
Jefferies Financial Group havacılık ve uzay analisti Sheila Kahyaoglu bir e-postada "Uçak başına 8 milyon dolar risk olduğunu varsaydık" dedi.
Melius Research havacılık analisti Rob Spingarn ise "F-35 başına yaklaşık 70 milyon - 75 milyon dolarlık bir fiyat kullanıldığında, Lockheed'in gelirine etkisi teslim edilmeyen her uçak için 7 milyon ila 7,5 milyon dolar olabilir" dedi.