Meksika'nın ilk kadın lideri seçilen Claudia Sheinbaum kimdir?

Meksika'nın seçim kurulu, erken sonuçlara göre 61 yaşındaki Sheinbaum'un oyların yüzde 58'i ila yüzde 60'ını aldığını açıkladı.

Buna göre Sheinbaum yarışı, en yakın rakibi olan iş kadını Xóchitl Gálvez'in 30 puan önünde bitirdi.

Claudia Sheinbaum 1 Ekim'de halefi Andrés Manuel López Obrador'dan devlet başkanlığı görevini devralacak.

Sheinbaum, kendisini destekleyen Obrador'un kaydettiği "ilerlemeleri" devam ettireceği ve halefini popülerleştiren refah programlarını daha da geliştireceği sözlerini vermişti.

Zafer konuşmasında seçmenlere, "200 yıllık tarihinde ilk kez, Meksika'nın ilk kadın başkanı olacağım" dedi.

Bunun sadece kendisi için değil tüm kadınlar için bir başarı olduğunu söyledi:

"Başından beri söyledim; bu sadece benim [en yüksek göreve] gelmemle ilgili değil, hepimizin buraya gelmesiyle ilgili.

"Sizi hayal kırıklığına uğratmayacağım."

Pazar günü yapılan seçimler ayrıca Kongre'nin yeni üyelerini, sekiz eyalette valileri ve başkent Mexico City yönetiminin liderini belirledi.

Seçim kampanyası, şiddet olaylarıyla gölgelendi ve resmi verilere göre ülke genelindeki 20 yerel aday hayatını kaybetti.

Ancak bu sayının 37 olduğunu söyleyen özel araştırmalar da var.

Yetkililer oy verme işlemi sırasında da Puebla eyaletinde sandıklara yapılan iki saldırıda iki kişinin öldüğünü belirtti.

Önemli bir bilim insanı

61 yaşındaki Sheinbaum 2018-2023 döneminde başkent Mexico City'nin belediye başkanlığını yaptı.

Fizik alanında ülkenin önde gelen bilim insanlarından biri. 2007'de iklim değişikliğiyle ilgili araştırmaları Nobel Ödülü kazanan akademisyen grubunun bir parçasıydı.

Yıllarca California'daki ünlü bir araştırma laboratuvarında Meksika'nın enerji tüketim kalıplarını inceleyerek iklim değişikliği konusunda uzman oldu.

Bu deneyimi ve öğrencilik zamanındaki aktivizmi, Andrés Manuel López Obrador'un Mexico City belediye başkanı olduğu dönemde, başkentin çevre sekreterliği görevini almasını sağladı.

2018'de Mexico City'nin ilk kadın belediye başkanı oldu ve 2023'te devlet başkanlığına aday olmak için istifa edene kadar bu görevi sürdürdü.

Ailesinin militan arkadaşlarını hapiste ziyaret ederdi

Sheinbaum'un, anne tarafından Yahudi olan büyükannesi ile büyükbabası Nazilerden kaçarak önce Bulgaristan'a, ardından Meksika'ya göç etti.

Babasının ebeveynleri Litvanya kökenli.

Her iki ebeveyni de bilim insanıydı ve Sheinbaum, enerji mühendisliği alanında doktora yapmadan önce fizik okudu.

1962 yılında doğan Sheinbaum'ın anne ve babası da sol hareketten geliyor.

Günün her saati siyasetin konuşulduğu bir mahallede büyüdü.

Ailesi Sheinbaum'ı sık sık hapisteki militan arkadaşlarını ziyarete giderken yanlarında götürürdü.

Hakkında kimi suçlamalar da vardı

Sheinbaum'ın Tlalpan belediye başkanı olduğu dönemde 2017 yılında Tlalpan'da gerçekleşen 7,1 büyüklüğündeki depremde bir okul yıkıldı ve 17 çocuk hayatını kaybetti.

Muhalefet ve bazı aileler, binadaki kimi sorunlara rağmen okulu kapatmadığı için Sheinbaum'ı suçladı.

Mexico City'yi yönettiği 2021 yılında da 27 kişinin ölmesine yol açan metro kazası hakkında bir soruşturma başlattı. Soruşturma sonucunda 2014 ve 2015 yıllarında partisi yönetimdeyken metro inşaatında eksiklikler olduğu bulundu. O yüzden Sheinbaum'a da suçlamalar yöneltildi.

Başkanlık kampanyası sırasında da bu skandallar ortaya çıktı, aynı zamanda akademik işlerinde de intihal yaptığı iddiaları ortaya atıldı.

Kartellerle nasıl başa çıkacağı soru işareti

Meksika'daki şiddet yanlısı kartellerle nasıl başa çıkılacağı, Sheinbaum göreve başladığında karşılaşacağı çok sayıda zorluktan biri olacak.

Sheinbaum bugüne kadar bu şiddetin kökenleriyle mücadele etmenin önemli olduğunu söyledi; yoksul genç Meksikalıların çeteler tarafından silah altına alınmasını önlemek için sosyal yardım programlarına yatırım yapma sözü verdi.

Meksika'nın kuzey komşusu ABD ile "dostluk, karşılıklı saygı ve eşitlik ilişkisinin" gelişmesini sağlayacağını söyledi. Ancak ABD'de yaşayan ve çalışan çok sayıda Meksikalıya atıfta bulunarak "sınırın diğer tarafındaki Meksikalıları her zaman savunacağına" söz verdi.

ABD ile Meksika arasındaki ilişkiler, 2018'den beri iktidarda olan López Obrador'un yönetimi altında geriledi.

López Obrador'un, başkanlığını altı yılla sınırlayan Meksika anayasası nedeniyle yeniden aday olması mümkün değildi.

Bunun yerine López Obrador, Sheinbaum'a destek verdi. Yüzde 60'a yakın bir onay oranına sahip olan popüler başkanın desteğine sahip olmak, Sheinbaum'un kampanyasına büyük bir ivme sağladı.

Lopez Obrador, iktidara gelmeden önce verdiği birçok vaadi yerine getirememesine karşın, yoksulluğu azaltma ve yaşlı Meksikalılara yardım etme çabaları karşılık buldu.

Seçimlerde Sheinbaum'un karşısındaki başlıca rakibi senatör ve iş insanı Xóchitl Gálvez olmuştu.

61 yaşındaki Gálvez, Morena Partisi'nin iktidarına son vermek isteyen geniş bir koalisyon tarafından aday gösterilmişti.

Gálvez ve Meksika'nın Gücü ve Kalbi Koalisyonu, özellikle ülkede artan ve seçime doğru iyice yoğunlaşan şiddet olaylarını eleştirmişti.