Middle East Monitor: Türkiye 2022'de enerji bağımsızlığı için adımlarını hızlandırdı
2022 yılında Türkiye, yenilenebilir enerji üretiminde güçlü bir büyüme gerçekleştirdi. Türkiye, yerli enerji üretimini güçlendirerek, enerji güvenliğini artırma çabalarını hızlandırıyor.
2008 yılındaki Bükreş Zirvesi'nde NATO Genel Sekreteri olan Jaap de Hoop Scheffer'in; "Bu yüzyıl, büyük ölçüde enerjiyle ilgili olacak. Enerji güvenliği, NATO'nun katma değerini tanımlama sürecinde en önemli tema ve kritik enerji altyapısının korunması öncelikli olmalı." sözleri bugünün gerçekliğini tanımlayan bir özet şeklindeydi.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, küresel enerji piyasalarında büyük fiyat dalgalanmalarına, arz kıtlıklarına yol açan şok dalgaları yaratırken, dünyanın dört bir yanındaki ülkeler enerji güvenliğine ve enerji bağımsızlığına odaklanmak zorunda kaldı.
Ukrayna savaşının ardından enerji güvenliğini önceliklendirme yolunda ilerleyen Türkiye, yerli enerji üretimini güçlendirerek ve ilgili sanayileri geliştirerek enerji güvenliğini artırma çabalarını da hızlandırdı.
Örneğin, 2022'nin son haftasında Türkiye, Karadeniz bölgesinde 58 milyar metreküp ilave doğal gaz keşfettiğini duyurdu. Ülke, Karadeniz'deki doğal gaz rezervlerinin toplam 710 milyar metreküp ve piyasa değerinin 1 trilyon dolar olduğunu açıkladı. Bu, artan enerji maliyetleri arasında Türkiye'nin enerji talebi için 2022'nin son enerji adımı olarak kayıtlara geçti.
Türkiye'nin enerji şirketi EPDK'ya göre Türkiye geçen yıl, Türk hane halkı için yaklaşık yüzde 20 ve sanayiler için yaklaşık yüzde 50 oranda enerji maliyetlerini artırdı. Bu Türkiye'nin, enerjiye geçen yıla göre, reel olarak yaklaşık yüzde 25 daha fazla harcama yaptığı anlamına geliyor.
2022 yılında Türkiye, Rusya ile enerji bağlarını güçlendirdi. Moskova petrol, gaz ve kömür için yeni müşteriler ararken, bölgesel bir ticaret merkezi olma planlarını ortaya koyan Ankara en büyük ithalatçılardan biri haline geldi.
Dünya, çoğunlukla arz yönlü faktörlere atfedilen yaşam maliyetinde ve buna karşılık gelen enflasyon seviyelerinde büyük bir artış yaşıyor. Fosil yakıta dayalı enerji fiyatlarının yükselmesi, dünyanın dört bir yanındaki ülkelerde yükselen enflasyona sebep oluyor.
Ancak DNV raporuna göre 2022'de, Türkiye'nin elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 50'sini oluşturan yenilenebilir enerji dağıtımında güçlü bir büyüme oldu. Türkiye, İsrailli Eco-Wave şirketi tarafından imzalanan ve tahmini 150 milyon dolarlık bir proje ile dünyanın en büyük kara dalga elektrik santralini inşa etmeye başladı.
Ayrıca, Türkiye'nin rüzgar enerjisinden elektrik üretimi 2022'de 204.375 megavat-saat üretimle tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.
Bu gelişmeler, Türkiye'nin elektrik üretiminde ithalata olan bağımlılığını 2030 yılına kadar yarıya ve daha sonra "net sıfır" hedefine ulaşmasına yardımcı olabilir.
Petrol ve gazda dışa bağımlılığın azaltılması ve alternatif enerji kaynaklarının artırılması her ülkenin temel hedefidir. Uzun yıllardır yenilenebilir enerjinin çok tutkulu bir savunucusu olan Türkiye'nin yenilenebilir enerji açısından 2022'deki son başarılarının çok olumlu olduğunu belirtmek gerekiyor.
2012'den bu yana Almanya, yenilenebilir enerji teknolojileri ve vatandaş katılımı süreci yoluyla enerji piyasalarında derin bir dönüşüm tasarladı. Almanya'nın kapasitesine ulaşmak için Türkiye'nin 2030 yılına kadar 40 GW güneş ve 30 GW rüzgar enerjisi kapasitesine ihtiyacı olacaktır.
Türkiye'nin enerjide büyük ölçüde dışa bağımlılığı göz önüne alındığında, 2023'te enerji bağımsızlığını elde etmek için daha fazla çaba göstermesi gerektiği görünmektedir.
Gelişmelere bakıldığında Türkiye'nin kısa vadede, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı konusunda, başta rüzgar ve güneş enerjisi olmak üzere etkin teknolojilerle ilgili yatırımları önemli ölçüde büyüteceği söylenebilir.