Mühimmat sıkıntısı çeken İsrailli generaller Gazze'de ateşkes istiyor

İsrail'in üst düzey generalleri, Hamas'ı iktidarda tutsa bile Gazze'de bir ateşkes yapılmasını istiyor ve Hamas'ın savaştan sağ çıkmasını sağlayacak bir ateşkese karşı çıkan Başbakan Benjamin Netanyahu ile ordu arasındaki çatlak daha da derinleşiyor.

Mevcut ve eski altı güvenlik yetkilisiyle yapılan görüşmelere göre generaller, Gazze'de halen ölü ve diri olarak tutulan yaklaşık 120 İsrailliyi kurtarmanın en iyi yolunun ateşkes olacağını düşünüyor.

İsrail'in son on yıllardaki en uzun savaşından sonra daha fazla savaşmak için yeterli donanıma sahip olmayan generaller, Ekim ayından bu yana İsrail ile düşük seviyeli bir çatışmaya giren Lübnanlı milis gücü Hizbullah'a karşı bir kara savaşının patlak vermesi durumunda kuvvetlerinin toparlanmak için zamana ihtiyacı olduğunu düşünüyor.

Çoğu hassas güvenlik konularını tartışmak için adlarının açıklanmaması koşuluyla konuşan yetkililere göre Hamas'la yapılacak bir ateşkes Hizbullah'la bir anlaşmaya varılmasını da kolaylaştırabilir. Hizbullah, İsrail Gazze Şeridi'ndeki çatışmaları durdurana kadar İsrail'in kuzeyini vurmaya devam edeceğini söyledi.

Genelkurmay Forumu olarak bilinen İsrail'in askeri liderliği, Genelkurmay Başkanı Korgeneral Herzi Halevi, kara, hava ve deniz kuvvetleri komutanları ve askeri istihbarat başkanının da aralarında bulunduğu yaklaşık 30 üst düzey generalden oluşuyor.

Ordunun ateşkes konusundaki tutumu, Sayın Netanyahu'nun savaş sonrası bir planı dile getirmeyi ya da taahhütte bulunmayı reddettiği daha açık hale geldikçe, geçtiğimiz aylarda düşüncelerinde meydana gelen büyük bir değişimi yansıtıyor. Bu karar bölgede bir güç boşluğu yarattı ve orduyu Gazze'nin Hamas savaşçılarından temizlenmiş bölgelerine geri dönüp savaşmaya zorladı.

Geçen yılın başlarına kadar İsrail'in ulusal güvenlik danışmanı olarak görev yapan ve üst düzey askeri yetkililerle düzenli olarak görüşen Eyal Hulata, "Ordu rehine anlaşmasını ve ateşkesi tam olarak destekliyor" dedi.

Hulata, "Gelecekte her zaman geri dönüp Hamas'a askeri müdahalede bulunabileceklerine inanıyorlar" dedi. "Gazze'de bir duraklamanın Lübnan'da gerilimi azaltma olasılığını arttıracağını anlıyorlar.

Netanyahu Hamas'ı iktidarda tutacak bir ateşkes konusunda temkinli çünkü bu sonuç koalisyonunu çökertebilir ki koalisyonun bazı üyeleri savaş Hamas'ın yenilmediği bir şekilde sona ererse ittifaktan ayrılacaklarını söyledi.

Yakın zamana kadar ordu, hükümetin iki ana savaş hedefine aynı anda ulaşmanın mümkün olduğunu savunuyordu: Hamas'ı yenmek ve 7 Ekim'de İsrail'e yapılan saldırı sırasında Hamas ve müttefikleri tarafından kaçırılan rehineleri kurtarmak. Generallerin kuşku duymaya başlamasından birkaç ay sonra, ordunun yüksek komuta kademesi bu iki hedefin birbiriyle bağdaşmadığı sonucuna vardı.

Ekim ayında Gazze'yi işgal ettiğinden beri İsrail, Hamas'ın neredeyse tüm taburlarını etkisiz hale getirdi ve savaşın bir noktasında bölgenin çoğunu işgal etti. Ancak Ekim ayında Gazze'ye götürülen 250 rehinenin neredeyse yarısı hala tutsak ve üst düzey komuta kademesi onları kurtarmak için yapılacak bir askeri harekatın diğerlerinin ölümüne yol açmasından korkuyor.

Netanyahu'nun Gazze'yi işgal etme ya da kontrolü alternatif Filistinli liderlere devretme konusunda açıkça isteksiz olması nedeniyle ordu, rehineler tutsak kalırken ve Hamas liderleri hala serbestken enerjilerinin ve cephanelerinin giderek eridiği bir "sonsuz savaş "tan korkuyor. Hulata, bu senaryo karşısında, rehineleri geri alma karşılığında Hamas'ı şimdilik iktidarda tutmanın İsrail için en az kötü seçenek gibi göründüğünü söyledi.

Ateşkesi destekleyip desteklemediği konusunda yorum yapması istenen ordu, soruyu doğrudan ele almayan bir açıklama yaptı. Açıklamada ordunun "Hamas'ın askeri ve yönetim kabiliyetlerinin yok edilmesi, rehinelerin geri dönmesi ve İsrailli sivillerin güneyden ve kuzeyden güvenli bir şekilde evlerine dönmesi" peşinde olduğu belirtildi.

Ancak son zamanlarda yapılan diğer açıklama ve mülakatlarda askeri liderler özel olarak vardıkları sonuçlar hakkında kamuoyuna ipuçları verdiler.

Ordunun baş sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari 19 Haziran'da bir televizyon röportajında "Hamas'ı ortadan kaldırabileceğimizi düşünenler yanılıyor" dedi.

Genelkurmay Başkanı General Halevi son zamanlarda ordunun başarılarını öne çıkarmaya çalışarak bazı analistlere göre itibar kaybetmeden savaşı bitirmek için bir bahane yaratma çabası içindeydi.

Ordu en az 14,000 savaşçıyı öldürdüğünü tahmin ediyor - Hamas'ın güçlerinin büyük kısmı. Ancak yetkililer, Gazze'nin derinliklerine kazılmış tünellerde gizlenen ve silah, yakıt, gıda ve bazı rehine stoklarını koruyan birkaç bin Hamas savaşçısının hala serbest olduğuna da inanıyor.

Netanyahu'nun ofisi yorum yapmayı reddetti. Netanyahu yaptığı bir açıklamada İsrail'in "Hamas terör ordusunu ortadan kaldırmaya" yakın olduğunu söyledi, ancak bunun İsrail'in Gazze'deki savaşı sona erdirmesini sağlayacağını söylemekten kaçındı.

Başbakan Haziran sonunda nadiren verdiği bir televizyon mülakatında savaşın sona ermesi gerektiği yönündeki önerileri reddetmiş, ancak ordunun "güçlerimizin bir kısmını kuzeye kaydırmak" için Gazze'deki varlığını azaltması gerektiğini kabul etmişti.

Askeri yetkililere göre bu hareket, İsrail'in yakın bir zamanda Lübnan'ı işgal etmeye hazırlandığı için değil, Hizbullah'la daha geniş çaplı bir savaş çıkması durumunda ordunun toparlanmasına yardımcı olmak için gerekli. Ancak başka haberlerde İsrail'in önümüzdeki haftalarda bir işgal planlıyor olabileceği öne sürüldü.

Yetkililer, İsrail'in planlamadığı bir savaşın neredeyse dokuzuncu ayında, ordusunun yedek parça, mühimmat, motivasyon ve hatta asker sıkıntısı çektiğini söyledi.

Savaş, İsrail'in en az kırk yıldır verdiği en yoğun ve Gazze'de şimdiye kadar verdiği en uzun süreli çatışma.

Gazze'de 300'den fazla İsrail askeri öldürüldü ki bu rakam İsrail'in bölgeyi işgalinden önce bazı askeri yetkililerin öngördüğü rakamın altında. Ancak askeri istatistiklere göre Ekim ayından bu yana 4,000'den fazla asker yaralandı ki bu sayı Gazze'de sadece 50 gün süren 2014 savaşındaki toplam sayının 10 katı.

İki subaya göre, ordu Hizbullah'la daha büyük bir savaş çıkması ihtimaline karşı stoklarını korumaya çalıştığı için Gazze'deki tankların en azından bazılarına normalde taşıdıkları mermilerin tamamı yüklenmiyor. Beş yetkili ve subay ordunun mermi stokunun azaldığını doğruladı. Bu yetkililerden birkaçına göre ordunun tankları, askeri buldozerleri ve zırhlı araçları için de yedek parçaları yok.