Nükleer silahlara en çok harcama yapan ülkeler

Listenin başında 51,5 milyar dolar ile diğer tüm ülkelerin toplamından daha fazla harcama yapan Amerika Birleşik Devletleri yer alıyor. Nükleer Silahları Ortadan Kaldırmak için Uluslararası Kampanya (ICAN) raporuna göre bu rakam, yeni kıtalararası balistik füzeler, bomba atacak yeni uçaklar ve yeni denizaltılar geliştirmek için dakikada yaklaşık 100.000 dolara denk geliyor.

Rapora göre ABD geçen yıla kıyasla %18 daha fazla harcama yaptı. ICAN'a göre, nükleer silah harcamalarındaki 7.8 milyar dolarlık artış, dünya genelindeki 10.7 milyar dolarlık harcama artışının yaklaşık %80'ini oluşturdu. Diğer büyük harcama yapanlar 11,9 milyar dolarla Çin, 8,3 milyar dolarla Rusya ve 8,1 milyar dolarla Birleşik Krallık oldu. Dünya genelinde 2023 yılında kaydedilen harcama artışı, ICAN'ın tek bir yılda kaydettiği en büyük artış oldu.

ICAN, Birleşmiş Milletler'in Nükleer Silahların Yasaklanması Antlaşması'nın kabul edilmesini savunan 100 ülkedeki sivil toplum kuruluşlarından oluşan bir koalisyondur. Cenevre merkezli grup, BM anlaşmasına ve nükleer silahların yıkıcı etkisine dikkat çeken çalışmaları nedeniyle 2017 yılında Nobel Barış Ödülü'nü kazanmıştır.

Raporun yazarlarından Alicia Sanders-Zakre yaptığı açıklamada, "Bu insanlık dışı ve yıkıcı silahlara yönelik harcamaların son beş yılda hız kazanması küresel güvenliği artırmıyor, aksine küresel bir tehdit oluşturuyor" dedi.

ICAN'ın beşinci yıllık raporu, Bulletin of Atomic Scientists'in meşhur Kıyamet Günü Saatinin gece yarısına 90 saniye kaldığı bir yılda yayınlandı. Aynı zamanda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, ABD'nin Ukrayna'ya verdiği desteğe karşılık olarak ülkesinin taktik nükleer silahları konuşlandırma pratiği yapacağını söylediği ve nükleer silahlı güç İsrail'in Gazze'deki savaşının Orta Doğu'da çatışma yaratma tehdidinde bulunduğu bir döneme denk geliyor.

Dünya çapında harcamalar

Rapora göre, nükleer silaha sahip her güç nükleer cephanelik harcamalarını arttırmıştır. Harcama sırasına göre diğer ülkeler şunlardır: Fransa, Hindistan, İsrail, Pakistan ve Kuzey Kore. Çin, Rusya'yı geçerek ikinci en büyük harcama yapan ülke oldu.

ICAN'ın yıllık analizini yayınladığı beş yıl içinde nükleer cephaneliklere yapılan yıllık harcama %34 ya da 23.2 milyar dolar artmıştır. Bu arada 2017'den bu yana yaklaşık 100 ülke Birleşmiş Milletler Nükleer Silahların Yasaklanması Antlaşmasını imzaladı.

ABD 16,1 milyar dolarla tek başına en yüksek artışa sahip ülke olurken, onu İngiltere izledi. 2023 yılında 1 milyar dolar harcayan Pakistan %60 ile en yüksek harcama artış oranına sahip ülke oldu. ABD ve İngiltere %45 ve %43 ile ikinci ve üçüncü en yüksek orana sahip ülkelerdir.

Tüm nükleer güçlerin beş yıl içinde yaptığı toplam harcama 386,9 milyar dolar ya da BM Dünya Gıda Programı İcra Direktörü David Beasley'in 2021'de dünyada açlığın on yılda sona erdirilebileceğini söylediği miktardan 27 milyar dolar daha fazla.

ABD'nin gelecekteki harcamaları

Amerika'nın nükleer silahlara yaptığı harcamaların yakın zamanda düşmesi beklenmiyor.

Kongre Bütçe Ofisi'nin 2023 tarihli bir raporuna göre ABD'nin cephanelik harcamaları 2023-2032 yılları arasında 756 milyar dolara mal olacak ve bu rakam 2021-2030 dönemi için yapılan tahminlere göre 122 milyar dolar artış gösterecek. Öngörülen ortalama yıllık harcama 75 milyar dolardı.

Bu toplam, mevcut ve gelecekteki nükleer cephanelik ve sistemlerin bakımı için 305 milyar dolar; nükleer dağıtım sistemlerinin modernizasyonu için 247 milyar dolar; nükleer silah laboratuvarlarının yanı sıra erken uyarı sistemlerinin modernizasyonu için 108 milyar dolar ve beklenmedik maliyetler için 96 milyar doları içermektedir.

Kongre raporuna göre finansman Savunma Bakanlığı ve Enerji Bakanlığı arasında paylaştırılacaktır. Savunma Bakanlığı, başta nükleer denizaltılar ve kıtalararası balistik füzeler olmak üzere maliyetlerin yaklaşık üçte ikisini üstlenirken; Enerji Bakanlığı'nın harcamaları öncelikle nükleer silah laboratuarları için olacaktır.

Şirket kârları

ICAN raporuna göre, nükleer silah geliştirme ve bakım alanında çalışan yirmi şirket, en az 7,9 milyar dolarlık yeni sözleşmeler de dahil olmak üzere, çalışmaları karşılığında 30 milyar doların üzerinde gelir elde etti.

Raporda önde gelen şirketler şunlardır: Honeywell International 6,1 milyar dolar; Northrop Grumman 5,9 milyar dolar; BAE Systems 3,3 milyar dolar; Lockheed Martin 2,8 milyar dolar ve General Dynamics 2,7 milyar dolar.