Orta Avrupa'daki silah üreticileri deli gibi işçi arıyor

Avrupa'daki en sıkı işgücü piyasalarından bazılarıyla karşı karşıya olan Polonya ve Çek Cumhuriyeti'ndeki silah üreticileri, Ukrayna savaşının üretimlerine olan talebi artırmasının ardından yeni işçi alımı ve eğitimi için programlar başlatıyor ya da bu programları genişletiyor.

Şirketler Ukrayna'ya tedarik sağlamak ve ülkelerin savunma harcamalarını artırmasıyla küresel talebi beslemek için üretimi hızlandırırken, Orta Avrupa'nın silah endüstrisi Berlin Duvarı'nın yıkılmasından bu yana en hızlı şekilde silah, mermi ve diğer askeri malzemeleri üretiyor.

Çek mühimmat ve top mermisi üreticisi STV Group'u ele alalım.

Şirketin CEO’su David Hac Reuters'a yaptığı açıklamada, Prag'ın yaklaşık 200 kilometre güneydoğusundaki Policka'daki en büyük fabrikasına en yakın şehirle, yeni işe alınanlar için şirket tarafından finanse edilen daireler inşa etmek üzere anlaştığını söyledi.

Hac ayrıca şirketin, Ukrayna için Sovyet dönemi mühimmatı üreten ve yakın zamanda yeniden başlatılan hatlarla ilgili bilgi paylaşımında bulunabilmeleri için emekli işçilere kantinde yemek vermeye başladığını da sözlerine ekledi.

Hac, "Bu gayri resmi fikir alışverişinin, özellikle de uzun süredir üretimde olmayan ürünlerin üretimine yeniden başladığınızda, üretim süreçlerinin verimliliği üzerinde mükemmel ve anında etkileri oluyor" dedi.

Eurostat verilerine göre Çek Cumhuriyeti ve Polonya, Haziran ayı itibariyle %2.7 ile Avrupa Birliği'ndeki en düşük işsizlik oranlarına sahip olup, aynı dönem için %5.9 olan AB ortalama işsizlik rakamının oldukça altındadır.

Çek Cumhuriyeti Savunma ve Güvenlik Endüstrisi Birliği (DSIA) Başkanı ve İcra Direktörü Jiri Hynek Reuters'e yaptığı açıklamada işçi eksikliğinin üretimi Orta Avrupa dışına itebileceğini söyledi.

Hynek, yeterli işgücü ve malzeme ile Çek şirketlerinin üretimlerini yüzde 20'ye kadar artırabileceklerini tahmin ediyor.

160'tan fazla şirketi temsil eden dernek, sektörün silah ve orduyla ilgili malzeme üretiminin yaklaşık yüzde 90'ını ihracatın oluşturduğunu söyledi.

Hynek, Ukrayna'ya yapılan askeri teçhizat tedarikinin ihracatın %40'ını oluşturduğunu tahmin ediyor.

Hynek, talep arttıkça, teknik becerilere sahip genç çalışanlara duyulan ihtiyacın, büyümeye devam etmek için inovasyona bağlı olan bir sektör için daha da artacağını sözlerine ekledi.

Hynek, "Yaşlanan bir nüfusumuz, yaşlanan araştırmacılarımız, geliştiricilerimiz, yenilikçilerimiz ve teknik ve doğa bilimleri (bölümleri) kullanacak mutlak bir insan eksikliği üretiyor" dedi.

"Büyümeye ihtiyacımız var ama işçi alabileceğimiz hiçbir yer yok."

Yaklaşık 600 işçi çalıştıran ve geçen yıl 1,2 milyar kron (55 milyon dolar) gelir elde eden Çek patlayıcı üreticisi Explosia, Reuters'e yaptığı açıklamada, plastik patlayıcı Semtex'i üretmesiyle bilinen şirketteki işçi eksikliğini gidermek için yerel üniversitelerle iş birliğini genişlettiğini ve otomasyonu hızlandırdığını söyledi.

Polonyalı askeri teknoloji şirketi WB Group geçen yıl, daha önce çoğunlukla erkek işçilerden oluşan montaj hatlarında daha büyük ölçekte kadınları işe almaya başladı. Geçen yıl 2,000'den fazla çalışanı olan ve 602 milyon zloti (150 milyon dolar) gelir elde eden şirket insansız hava araçları ve füze sistemleri üretiyor.

Şirket sözcüsü Reuters'a yaptığı açıklamada "Siparişlerin artmasıyla birlikte üretim sistemini değiştirmek zorunda kaldık" dedi.

Orta Avrupa, Ukrayna ordusu için önemli bir boru hattını temsil ediyor. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'ne göre, 2022 yılında önemli silahlar tedarik eden 29 devlet arasında Polonya ve Çek Cumhuriyeti, Ukrayna'nın toplam silah ithalatının hacim olarak yüzde 20'sinden fazlasını oluşturdu.

Çek hükümeti, kendi depolarından tedarik edilen silahlar da dahil olmak üzere, savaşın ilk 12 ayında Ukrayna'ya 40 milyar Çek Kronu (1,84 milyar $) değerinde askeri malzeme gönderdiğini açıkladı.

Buna 89 tank, 226 zırhlı araç, 38 obüs ile birlikte hava savunma sistemleri, helikopterler, mühimmat ve roketlerin de dahil olduğu belirtildi.

Çek savunma bakanlığı Reuters'a yaptığı açıklamada, ayrıntı vermeden, Ukrayna'dan gelen en güçlü talebin şu anda Sovyet dönemi silahları için büyük kalibreli mühimmatın yanı sıra batı standartlarında topçu, roket güdümlü el bombaları ve tank mühimmatı olduğunu söyledi.

Savunma Bakanlığı ayrıca hükümetin, işçi bulmakta zorlanan şirketlere yardımcı olmak üzere ülkede yaşayan ve çoğu kadın ve çocuklardan oluşan yüz binlerce Ukraynalı mültecinin bir kısmının istihdam edilmesi konusunda görüşmelere başladığını söyledi.

Gelişmekte olan Avrupa'nın en büyük ekonomisi Polonya ve Çek Cumhuriyeti'ndeki diğer sektörler son yıllarda işçi bulmakta zorlandı: bu durum işgücü maliyetlerini artırdı ve büyümeyi azalttı.

Ancak bu sorun, Komünist dönemin ardından işgücünün azaldığı silah endüstrisi için yeni bir sorun.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün verilerine göre 1980'lerin ortası ile 2000 yılı arasında Polonya'nın silah endüstrisinde istihdam yüzde 76 oranında azaldı.

Çek bağımsız savunma analisti Lukas Visingr Reuters'e yaptığı açıklamada "Elbette hammadde ve malzemeye ihtiyacınız var ama kalifiye işçi eksikliği şu anda üretimin genişlemesini engelleyen ana sorun" dedi.

Grubun insan kaynakları başkanı Artur Zaborek Reuters'e verdiği demeçte, silah, mühimmat, zırhlı taşıyıcılar ve insansız hava sistemleri gibi malzemeler üreten düzinelerce şirketi kontrol eden Polonya devletine ait PGZ'nin sosyal medya reklamlarını kullanarak çok çeşitli sektörlerdeki çalışanları hedeflediğini söyledi.

Zaborek, 18.000'den fazla çalışanı olan şirketin önümüzdeki yıl İskandinav tersanelerinde çalışan Polonyalıları, ulusal savunmayı güçlendirme ve eve daha yakın çalışma fırsatını vurgulayan reklamlar kullanarak Polonya donanması için gemi inşa etmek üzere yeni sözleşmelerde çalışmak üzere eve dönmeye ikna etmeyi amaçlayan bir kampanya da planladığını söyledi.

Zaborek, "Jeopolitik durum, grup için tarihteki en büyük silahlanma projelerine yol açtı, bu da vasıflı işçilere olan talebin önemli ölçüde arttığı anlamına geliyor" dedi.