'ÖTV indirimi olur mu?' sorusuna rakamlarla yanıt
Son dönemlerde ülkemizdeki otomotiv sektörünün satış rakamları dünyadan farklı olarak ilginç bir yükseliş içinde. Aslında kamuoyu her ne kadar bu rakamların arasına boğulsa da arka planda ÖTV tahsilatında gelinen nokta da ilginç bir hal aldı. Yılın ilk 2 ayında yaklaşık 7.1 milyar TL ÖTV tahsil edildi. Böylece Cumhuriyet tarihinin rekoru da kırılmış oldu…
Otomotiv sektörü ülkemizin inşaatla beraber ekonomideki taşıyıcı kolonlarından biri… Yurt içinde satılan araçlar, ülkemizde üretilen ve ihraç edilen modeller, montaj sanayiinde kat ettiğimiz yol gibi etmenler sektörü her zaman ön plana çıkardı, çıkarmaya da devam ediyor.
Pandemi döneminde dünya genelinde otomotiv satışları düşerken Türkiye’de artış yaşanması sektöre yakın isimleri dahi şaşırtırken, yayımlanan son raporlarından birine göre Ocak ayında Avrupa’da otomobil satışları yüzde 25,7 düşerken, Türkiye’de ise yüzde 60 arttığını hatırlatalım.
Söz konusu rapora göre 30 Avrupa ülkesinin yer aldığı otomobil satışları sıralamasında 2019 yılında 9. sırada bulunan Türkiye, 2020 yılında 3 basamak yükselerek 6. ülke konumuna geldi.
Otomobil pazarı bu dönemde tüm Avrupa'da daralırken, Türkiye satışlarını artıran tek ülke oldu.
Otomobil fiyatları neden yüksek?
Ülkemizde araç satışları konusunda son yıllarda hemen herkesin ‘Bir tane kendime alıyorum 1 tane de devlete’ yaklaşımını dillendirdiğini biliyoruz… Öyle ki; kimi araçlarda uygulanan vergiler aracın vergisiz ham fiyatından dahi yüksek olabiliyor.
Belli bir motor hacmini geçen araçlarda yüzde 277’ye varan oranlarda vergilendirme mümkün oluyor. Yurt dışı fiyatlarına göre çok daha pahalı bir şekilde ülkemizde satılan araçlar devlet için de en önemli gelir kalemlerinden biri oldu.
Örneğin Volkswagen’in kendi ürettiği bir araçtan otomobil başına 4-5 bin Euro kar ettiğini biliniyor. Türkiye’de bu markanın modellerinden satan bir bayinin en iyi şartlarda yüzde 2 kar ettiği raporlara yansıyor. Zor zamanlarda bayiler araç başına 500 TL kar edecek kadar fiyat kırabiliyor. Çünkü ellerinde kalan her araç belli bir süreden sonra onlara aylık zarar yazmaya başlıyor.
İşin aslı; Türkiye’de otomotiv fiyatlarının bu kadar yüksek olmasının temel sebebi ne markaların fiyat politikası ne bayiler ne de başka bir etken… En temel gerekçe çok yüksek vergiler…
Ve bu vergiler sadece tek kalem de değil. Bugün yeni bir araba almak isteyen vatandaş önce ÖTV, KDV, MTV ödüyor. Ardından ÖTV’nin KDV’si genel bedele ekleniyor. Sonrasında tescil ve harç ücretleri yatırılıyor. Nihayetinde TRT katkı payı da ödendikten sonra araç alınıyor ancak bitmiyor.
Trafik sigortası, kasko, yılda iki kere ödenen Motorlu Taşıtlar Vergisi gibi kalemler de vatandaşı bekliyor.
Sadece satışlar değil ÖTV tahsilatı da arttı
Tüm bunları alt alta koyduktan sonra aslında otomotiv sektöründe vergilerin geldiği noktayı görmek çok daha kolay. Ancak biz bir rakam daha paylaşalım ve bazı soru işaretlerini de giderelim…
Türkiye, 2021 yılının ilk 2 ayında yaklaşık 7.1 milyar TL ÖTV tahsilatı yapmış. Bu dönemde toplanan tutar Cumhuriyet tarihinin rekoru olarak kayıtlara geçti. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 244 artış söz konusu.
Devlet en ufak bir katma değer üretmenden, arabayı üretenden, satandan ve kullanandan çok daha karlı bir işe imza atmış… Peki, Türkiye’nin ÖTV konusundaki tahsilat hedefi ne? Bu yıl 39,6 milyar, gelecek yıl 44,1 milyar ve 2023 yılı 47,1 milyar…
Şimdi bir kez daha soralım… Tablo bu kadar açıkken ÖTV indirimi gelir mi?