Paryalıktan Devlet Başkanlığına: Marcos Jr Ailesini Filipinlerin Egemenliğine "Yeniden" Taşıyor

Filipin halkını onlarca yıl yağmalayan ve şiddetle yöneten diktatör babası ile aynı adı taşıyan Ferdinand Marcos Jr, Salı günü, ailesini paryalardan başkanlık sarayına taşıyan tarihi bir seçim zaferi elde etti.

"Bongbong" lakabıyla tanınan Marcos Jr, ailenin geçmişini bir şekilde örtbas etmesinin ve yoksullukla boğuşan ülkenin çeşitli bölgelerini kontrol eden rakip ailelerle güçlü ittifaklar kurmasının ardından büyük bir zafer kazandı.

Bir halk ayaklanmasının Baba Marcos’u devirmesi sonucu ailenin ABD’ye sürgüne gitmesinden 36 yıl sonra, Marcos ailesi şimdi siyasi servetlerini yeniden inşa ediyor. Kendi babası onu “kaygısız ve tembel” görse de 64 yaşındaki Marcos Jr, kendini oldukça ileri noktalara taşıdı. 

2016 yılında başkan yardımcılığı yarışını Leni Robredo'ya kıl payı kaybettikten sonra, devlet başkanlığı yarışı sürecindeki rövanşı farklı bir sonla bitirmeye odaklandı.

Ülkeyi birleştirme sözü veren Marcos Jr, pandemiden çıkış yolunun bir parçası olarak istihdamı artırmak ve yükselen fiyatların üstesinden gelmek için geniş kapsamlı vaatlerde bulundu. Marcos Jr, Şubat ayında, "Birlik benim amacım, zira birliğin şu anda içinde bulunduğumuz bu krizden çıkmanın ilk adımı olduğuna dair kesin bir inanca sahibim." diyordu.

Manila'daki başkanlık sarayında büyüyen Marcos Jr, babasının izinden siyasete başlamadan önce aslında astronot olmak istiyordu. Marcos Jr, ailesinin kuzeydeki kalesi olarak bilinen Ilocos Norte Eyaleti’nde bir dönem vali yardımcısı ve iki dönem de vali olarak görev yaptı. Ayrıca Temsilciler Meclisi ve Senato'da yer aldı. 

92 yaşındaki annesi, Imelda, oğlunun ülke lideri olmasını hayal ettiğini söylüyordu. Ne var ki, Marcos Jr, devlet başkanlığı adaylığında annesine danışmasına karşın, CNN Filipinler'e kararın kendisine ait olduğunu söylemişti. 

Marcos Jr'ın babasıyla olan bağları ve özellikle sıkıyönetim yıllarının kanlı baskısının izleri, onu ülkenin en tartışmalı politikacılarından biri haline getirdi. Marcos Jr ise sosyal medya platformlarında, yaşlı Marcos'un 20 yıllık iktidarı sırasında işlenen yolsuzluk, cinayet ve diğer suistimalleri hatırlamayan genç seçmenleri büyük ölçüde hedef alarak çeşitli sahte ve yanıltıcı paylaşımlarla kendisine çıkar sağladı.

Marcos Jr, diğer yandan sosyal medya trollerini kullandığını reddetti. Kampanyası, başkan yardımcılığı için aday olan Sara Duterte tarafından desteklendi. Aynı zamanda feodal ve yozlaşmış demokraside muazzam etkisi olan diğer seçkin ailelerin de desteğini arkasına aldı. Marcos Jr ve Duterte'nin otoriter liderlerin çocukları olma yönüyle benzer bir geçmişe sahip olması ise güçle kuşanmak için zaferlerini kullanacaklarından korkan insan hakları aktivistleri ve Katolik rahiplerini alarma geçirdi.

1972'de babası sıkıyönetim ilan ederek muhaliflere kanlı bir baskı uygularken büyük çaplı yolsuzlukları gerçekleştirmeye başladığında Marcos Jr, İngiltere'de yatılı bir okulda eğitim görüyordu. Babasının yönetiminin ülkeyi komünist ve Müslüman isyanlardan kurtarmak için gerekli olduğunu savunurken, sıkıyönetim altındaki ekonomik büyümeyi ve hükümet harcamalarındaki değişikliği de buna örnek gösteriyordu. 

Marcos Jr, babasını bir "siyasi deha" olarak tanımlarken, babasının rejimi sırasında daha sonra tüm ulusu yoksullaştıracak bir olay olan devlet kasalarını yağmalama ve ekonomik açıdan kötü yönetim gibi suçlamalarla arasına da bir mesafe koyuyordu.

Devrik diktatörün 1989'da Hawaii'de ölümünden sonra, Marcoslar evlerine döndü ve çeşitli yüksek mevkilere seçilmek ve ulaşmak adına yerel sadakat unsurlarından faydalanarak çalışmalara başladılar.

Marcos Jr.'ın başka bir zengin aileden avukat olan eşi Louise ile birlikte üç oğlundan en büyüğü, bu seçimlerden birinde ilk kez aday oldu ve Ilocos Norte'deki iki kongre sandalyesinden birini hedefliyordu.

Ailenin geri dönüşüne, kamuoyunda düş kırıklığına yol açan zengin ile fakir arasında sürekli açılan uçurum ve Marcos sonrası yönetimlerde ortaya çıkan rüşvet iddiaları hususları da yardımcı oldu. 

Ailesinin geçmişiyle ilgili sorulardan kaçamadığı 2016 kampanyasının yeniden tekrarlanmasını önlemek isteyen Marcos Jr, bu kez rakipleriyle taştışmalar yapmayı küçümsedi ve sadece birkaç röportaj verdi. Bu esnada, garip ve rahatsız görünüyordu. 

Muhalifler, daha önce gelir vergisi beyannamesi vermediği için suçlu bulunmasının üzerine giderek onu devlet başkanlığı yarışından diskalifiye etmeye çalıştılar. Aynı zamanda muhalifler, oğul Marcos’u eğitimini abartmakla ve ailesinin yaklaşık 4 milyar dolar değerindeki emlak vergisini ödememesiyle suçladılar.

Yakın zamana kadar Duterte, Marcos Jr'ın bir destekçisiydi ve başkanlık zaferini mühürlemek için Marcos ailesinin desteğine güveniyordu. Ancak partisi Marcos'u devlet başkanlığı için desteklemesine rağmen, Duterte onu "zayıf" bir lider olarak nitelendirdi. Bu, ölümcül uyuşturucu savaşına ilişkin uluslararası bir soruşturmayla karşı karşıya olan Duterte'nin, görevde olmadığı zamanlar için Marcos Jr'dan güvence almaya çalıştığı yönündeki spekülasyonları alevlendirdi.

Kampanyanın son haftasında, Robredo ivme kazanıyor gibi görünürken, Marcos Jr herhangi bir kanıt sunmadan oylara hile karıştırılacağı konusunda bir uyarıda bulundu.

Marcos Jr, son kampanya mitinginde ise yüz binlerce seçmene "Pazartesi günü uyanık kaldığın sürece kazanacağız, böylece başka bir trajedi olmayacak" şeklinde seslenirken ekliyordu:

AFP'de yayınlanan içerik gdh.digital tarafından tercüme edilmiştir.