Pime Asia News: Orta Asya'daki büyük oyunda Türkiye'nin rolü

İtalya merkezli yayın yapan Pime Asia News'de Orta Asya'da artan rekabet ve Türkiye'nin Orta Asya'da artan etkisinin değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.

Türkiye'nin ve Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Turan Birliği"ni canlandırmak için tüm fırsatları değerlendirmeye çalıştığı belirtilen analizde, Rusya ve Çin gibi aktörlerin ise bu durumdan rahatsız olduğu belirtildi.

Analizde ayrıca; Türkiye'nin Çin ve ABD gibi süper güçlerin arka planında, oyun belirleyici bir rol almaya hazırlandığı belirtildi.

İşte Pime Asia News'de yayınlanan analiz:

Türkiye, birçok jeopolitik çıkar için önemli bir kavşak noktası olarak görülen Orta Asya'da ekonomik ve diplomatik nüfuzunu genişletmeye çalışıyor ve Rusya ile ilişkilerinde oldukça etkin bir oyun oynuyor.

Pek çok uzmana göre bu durum ABD ile bazı gerilimlere yol açabilir ve Çin de arka planda durumu izliyor.

Geçtiğimiz Kasım ayında Kazakistan'ın başkenti Astana'da yapılan toplantıdan bu yana Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan "Turan Birliği "ni canlandırmak için tüm fırsatları değerlendirmeye çalışıyor.

Erdoğan, Türkiye'nin enerji kaynakları açısından zengin bir bölgeyle etnik bağlarını güçlendirmeyi ve dünyanın şimdiye kadar Rusya ve Çin'in hakim olduğu bir bölümünde rolünü arttırmaya çalışıyor.

Siyaset bilimi profesörü Chagdash Ungor, Amerika'nın Sesi muhabirleriyle yaptığı söyleşide;

"Türkiye'nin Ruslar ve Çinlilere kıyasla sahip olduğu en önemli avantajlardan biri yumuşak gücü.”

değerlendirmesinde bulundu.

Aslında, Moskova bölgede; güvenlik ve doğrudan güç kullanımı konularında üstün olsa da, Pekin ekonomik alanda çok önemli bir aktör olsa da, hiçbiri Ankara'nın Orta Asya halklarıyla kültürel ve dilsel ilişkilerinin önemiyle kendisini kıyaslayamaz.

Türkiye Cumhurbaşkanı'nın Orta Asya bölgesindeki aktivizmi, AB ile ilişkilerdeki mevcut gerginliklere rağmen Türkiye'nin Avrupa'ya olan bağımlılığını azaltma çabası olarak da görülüyor.

Paris Uluslararası İlişkiler Üniversite'sinden Orta Asya uzmanı Tatiana Mitrova konu ile ilgili yaptığı değerlendirmede;

"Türkiye'nin politikaları, Orta Asya'dan Batı'ya giden yolların çoğunun artık kapalı olduğu göz önüne alındığında, buradaki ülkeler için büyük bir fırsat olarak değerlendirilebilir. Rusya'nın tedirginliğinin haklı yanları var.”

ifadelerini kullandı.

Dahası Rusya dışında ABD de Orta Asya'ya büyük önem veriyor, ABD bölgede, Moskova'nın izolasyonundan çıkış yolları bulmasını engellemeye ve Çin'in artan etkisini durdurmaya çalışıyor ve bu durum Ankara ile Washington arasında çıkarların yakınlaşmasını destekleyebilecek noktaya doğru ilerliyor.

Bir başka uzman ve Orta Asya analisti Mehmet Öğütçü de Biden'ın New York'ta Orta Asya ülkelerinin liderleriyle son BM toplantısı nedeni ile bir araya geldiğinde;

"Türkiye'nin Rusya ve Çin'e kıyasla NATO için önemli bir müttefik olduğunu"

belirtiyor.

Ruslar, "arka bahçesindeki" ülkeleri kendi etki alanlarının doğal bir parçası olarak görmeye alışkın ve Moskova, Türkiye'nin bölgedeki etkinliğinden kesinlikle rahatsız.

Diğer yandan Putin yaptırımları aşmak için Erdoğan'la iyi ilişkilerini sürdürmek zorunda. Rusya, "er ya da geç” bu gerçekle yüzleşebilir ve Türkiye ile geçmiş dönemlerde olduğu gibi saldırgan bir rekabet dönemi yeniden başlayabilir.

Bütün bu gelişmeler, Orta Asya'nın yakın dönemde dünya çatışmasının yeni merkezi haline gelebilileceğini gösteriyor.

Türkiye; Rusya-Ukrayna, Ermenistan-Azerbaycan ve İsrail-Filistin savaşlarının ardından "orta dünya"da, Çin ve ABD gibi süper güçlerin arka planında, oyun belirleyici bir rol almaya hazırlanıyor.