Polonya, yükselen savunma harcamalarının AB'nin bütçe kısıtlamalarından muaf tutulmasını istiyor

Polonya Maliye Bakanı, AB'nin, kıtayı Rusya'nın daha fazla saldırganlığından korumaya yardımcı olan rekor savunma harcamaları nedeniyle Polonya'yı cezalandırmaması gerektiğini savundu.

Andrzej Domański Financial Times'a verdiği demeçte Brüksel'in Polonya'yı artan askeri harcamaları nedeniyle “adil olmayan” mali yaptırımlarla tehdit etmek yerine dayanışma göstermesi gerektiğini söyledi.

Domański, “GSYİH'mızın büyük bir bölümünü savunmaya harcıyoruz ve bunu bir ölçüde diğer [AB] üyelerine yardımcı olmak için de harcıyoruz” dedi. “Özel muameleyi hak ediyoruz - savunma için olmasaydı, aşırı bütçe açığımız olmazdı.”

Polonya hükümeti kısa bir süre önce savunma harcamalarını GSYH'nin yüzde 4.7'sine yükselten bir 2025 bütçesini kabul etti. Varşova bu yıl GSYİH'nin yüzde 4.1'ini orduya harcıyor ki bu NATO hedefinin iki katı ve ittifak üyeleri arasında en yüksek seviye.

Temmuz ayında Avrupa Komisyonu, bu yıl GSYH'nin yüzde 3'ü olarak belirlenen sınırın üzerinde, yüzde 5.7'lik bir mali açık verdiği için Polonya'ya karşı aşırı açık prosedürü başlattı.

Domański, “Bu [aşırı açık prosedürü] içinde olmamızın oldukça adaletsiz olduğuna inanıyorum. Burada daha fazla uluslararası dayanışma beklenmesi gerektiğine inanıyorum” dedi.

Fransa ve İtalya'nın yanı sıra diğer beş AB ülkesi de aynı yaptırım prosedürüne tabi ve bütçe açıklarını düşürmek için komisyondan daha fazla zaman ve hoşgörü talep ediyorlar. Fransa Başbakanı Michel Barnier geçtiğimiz günlerde Fransa'nın yüzde 3'lük hedefe ancak 2029 yılında, yani başlangıçta planlanandan iki yıl sonra ulaşabileceği uyarısında bulundu.

Komisyon Kasım ayında her ülkenin GSYH'nin yüzde 3'ü oranında bir bütçe açığına ulaşmaya yönelik çok yıllı planına ilişkin değerlendirmesini yayınlayacak. Domański, Brüksel'in Varşova'nın açığı azaltma yolunu onaylaması konusunda “oldukça iyimser” olduğunu söyledi.

Müzakerelere yakın bir kişi, Polonya'nın komisyona sunduğu plan kapsamında, 2025 yılında askeri harcamalarda bir artışa izin verecek olsa bile, harcamaları dört yıl içinde GSYH'nin ortalama yüzde 0.82'si oranında azaltmayı taahhüt ettiğini söyledi. Bir başka kişi de görüşmelerin yapıcı olduğunu ve komisyonun planı olumlu değerlendirmesinin beklendiğini söyledi.

Domański, yine de koronavirüs salgını sırasında askıya alınan aşırı açık prosedürlerinin yeniden başlatılmasının, AB'nin kamu yatırımlarını artırmaya yönelik son hamlesiyle çeliştiğini söyledi. Geçtiğimiz ay İtalya eski başbakanı Mario Draghi, AB'nin rekabet gücünü artırmaya yönelik tavsiyelerinin bir parçası olarak AB'nin yatırımları yılda 800 milyar Avro artırması çağrısında bulundu.

Domański, “AB kurallarımız var ve bu nedenle açığımızı düşürmek zorundayız, ancak Avrupa'nın büyük hedefini [gözden] kaçıramayız” dedi. “Mario Draghi'nin yılda 800 milyar Avro yatırım yapmamız gerektiğini söylediği bir dünyada - ve aslında Polonya bunu zaten yapıyor - harcamalarımız ve yatırımlarımız nedeniyle cezalandırılamayız.”

Savunma harcamalarının yanı sıra, Varşova'nın enerji sektörünün kirletici kömürden uzaklaşmasını hızlandırmak için harcamayı planladığı paranın da buna dahil olduğunu söyledi.