Rekabet Kurumu, 4 yılda 10,4 milyar TL ceza kesti

Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, bu yıl, "çalışan ayartmama anlaşmaları" sebebiyle 27 teşebbüs için toplamda 252 milyon lira ceza uyguladıklarını, bu alanda 35 teşebbüsü kapsayan 3 soruşturmaya da devam ettiklerini bildirdi.

Küle, Ticaret Bakanlığı ile ilgili ve bağlı kuruluşlarının 2024 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda yaptığı konuşmada, kurumun, rekabeti kısıtlayıcı anlaşma ve uygulamaları, hakim durumdaki teşebbüslerin bu hakimiyetlerini kötüye kullanmalarını önlemekle yükümlü olduğunu hatırlattı.

Kovid-19 salgınına rağmen yerinde incelemelere ara vermediklerini ve soruşturma sayılarını artırdıklarını belirten Küle, 2020'den bu yana soruşturma sayısında 2 kat, yerinde inceleme sayılarında yaklaşık yüzde 65 artış sergilediklerini söyledi.

Küle, özellikle düşük ve orta gelirli vatandaşların harcamalarını etkileyen sektörlerde, suni fiyat artışlarını engellemek amacıyla harekete geçtiklerini dile getirerek, şöyle konuştu:

"Un, maya, yumurta, ekmek üzerinden oynanan oyunları cezalandırdık. Ekmekten temizlik ürünlerine kadar çok sayıda tedarikçinin raf fiyatlarını belirlediğini tespit ettik. Bu ürünlerin satıldığı zincir marketlerin kartel oluşumlarını ortaya çıkardık. Sadece temel gıda ürünlerindeki rekabet ihlallerini son 4 yılda yaklaşık 3,7 milyar lira ile cezalandırdık. 2023 yılında ise şimdiye kadar verdiğimiz ceza 2,15 milyar lirayı buldu."

"Deprem bölgesinde sektör incelemeleri başlattık"

Küle, şirketlerin, çalışanların ücretlerini ve yan haklarını sınırlandırmaları konusunu da takip ettiklerini aktararak, "2023'te çalışan ayartmama anlaşmaları sebebiyle 27 teşebbüs için toplamda 252 milyon lira ceza kestik. Bu alanda 35 teşebbüsü kapsayan 3 soruşturmamıza ise devam ediyoruz." dedi.

Dijital pazarlarda tüketicilerin sömürüldüğünü, küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin ise dev teknoloji firmalarının besleyicisi durumuna düştüğünü tespit ettiklerini söyleyen Küle, "Bu çerçevede, Google, Facebook, Yemeksepeti, Sahibinden, Trendyol, Çiçek Sepeti, Obilet gibi hakim durumdaki teşebbüslerin ihlallerini tespit ettik, bu pazarlarda rakip rekabetinin önünü açtık. E-pazaryerleri, çevrim içi reklamcılık, ilaç, akaryakıt, hızlı tüketim malları perakendeciliği sektörlerini inceledik. Mobil ekosistemlere ve deprem bölgesindeki piyasalara yönelik sektör incelemeleri başlattık." bilgisini verdi.

Küle, depremden etkilenen illerin yeniden inşasında önemli olan hazır beton ve çimento sektörlerindeki incelemeleri de sürdürdüklerini belirtti.

Soruşturmalar sonucunda son 4 yılda toplam 10,4 milyar lira para cezası verdiklerini dile getiren Küle, çalışmalarının, tüketici refahı üzerindeki etkilerini ölçmek amacıyla bir analiz gerçekleştirdiklerine işaret etti. Küle, şunları kaydetti:

"Buna göre, 2021-2022 yıllarında, tüketiciye yıllık ortalama 67,3 milyar lira fayda sağladığımız ortaya çıkıyor. Bu fayda, 2022 yılı Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'nın binde 7,2'sine tekabül etmektedir. Geçmişte yaptığımız gibi önümüzdeki dönemde de sektör incelemelerimizle sektörlerin röntgenini çekmeye, resen veya şikayetle tespit ettiğimiz her rekabet sorununa müdahaleye devam edeceğiz. Raf fiyatlarına yapılan müdahaleleri soruşturmayı sürdürüyoruz."

Dijital pazarlarda açtıkları soruşturmalara devam ettiklerini aktaran Küle, "Dijital pazarlarda ardıl müdahale araçlarımız, rekabete aykırı davranışların etkisini bertaraf etmekte geç kalmamıza sebep olmaktadır. Bunun için Avrupa Birliği ve üye ülkelerde olduğu gibi dijital pazarlara öncül müdahale aracı sağlayan mevzuat değişikliğine ihtiyacımız var." diye konuştu.