Rus Hava Kuvvetleri neden Ukrayna'da hava üstünlüğü kuramıyor?
Rus Hava Kuvvetleri'nin Ukrayna üzerinde hava kontrolünü ele geçirmedeki başarısızlığı ve Ukrayna hava savunmasına karşı etkin bir şekilde faaliyet gösterememesi, dört aylık savaşın en büyük sürprizleri arasında yer alıyor.
Rusya'nın hava kuvvetlerinin Ukrayna'da garip bir sorunu var. Rusya, Ukrayna'daki hava savunma sistemleri eski Sovyetler Birliği'nden dolayı kendisinin paylaştığı ve yakından bilmesi gereken silah platformları olmasına rağmen, bu sistemleri yenemiyor gibi görünüyor.
Rus Hava Kuvvetleri'nin Ukrayna üzerinde hava kontrolünü ele geçirmedeki başarısızlığı ve Ukrayna hava savunmasına karşı etkin bir şekilde faaliyet gösterememesi, dört aylık savaşın en büyük sürprizleri arasında yer alıyor. Rusya'nın Ukrayna uçaklarını yere indirememesi ve Ukrayna'nın uçaksavar silahlarının üstesinden gelememesi, Moskova'nın ilk kara taarruzunun aksamasına neden oldu.
Washington DC'deki bir düşünce kuruluşu olan Hudson Enstitüsü'nde General Charles Brown Jr.;
"Bu durumun Ruslar için şaşırtıcı olduğunu düşünüyorum. Çünkü karşı karşıya oldukları sistemler kendi sistemleri. Onları oldukça iyi tanımalılar ve onları nasıl yeneceklerini bilmeliler. Bu tüm dünya için gerçek bir soru. Nasıl oluyor da kendi sistemlerini anlamıyorlar ve kendi sistemlerini nasıl alt edebileceklerini nasıl bilmiyorlar?"
ifadelerini kullanıyor.
Diğer eski Sovyet Cumhuriyetleri gibi Ukrayna da hala Sovyet kökenli askeri donanım kullanıyor. Ukrayna'nın hava filosunda, sabit kanatlı filosu arasında Su-24 ve Su-25 saldırı uçakları ile MiG-29 ve Su-27 savaş uçakları yer alıyor.
Rus ordusu, bu jetlerin yükseltilmiş versiyonlarının yanı sıra çoğu Ukrayna sınırları yakınında konuşlandırılmış çok gelişmiş savaş ve saldırı jetlerine sahip.
Ukrayna ayrıca, bazıları komşu ülkeler tarafından bağışlanan, yine Sovyet veya Rus menşeli hava savunma sistemleri ve füzeleri ile kendisini korumaya çalışıyor.
Diğer yandan Ukrayna çok sayıda Rus uçağını, Sovyet yapımı S-300 hava savunma sistemi ile düşürdü. Oysa ki S-300'lerin güvenlik açıklarının Rus askeri planlamacıları ve pilotları tarafından iyi bilinmesi gerekiyor.
Ukraynalılar defalarca ABD'den gelişmiş Batı yapımı savaş uçakları istediler. Ancak Washington, Rusya ile gerginliğin tırmanmasıyla ilgili endişeleri ve Ukrayna'nın bunları etkin bir şekilde kullanma becerisine ilişkin şüpheleri nedeniyle bu talepleri reddetti.
Ukrayna'da büyük ölçekli Rus hava operasyonlarının olmaması, gözlemcilerin kafasını karıştırdı ve analistlerin Rusya'nın hava kuvvetlerinin sanıldığı kadar yetenekli olmadığı sonucuna varmalarına neden oldu. Rusya'nın Ukrayna hava savunmasını bastırma ve yok etmedeki başarısızlığı da Rus kara kuvvetlerinin toprakları hızla ele geçirme kabiliyetini azaltan büyük bir eksiklik olarak görülüyor.
ABD'li General Charles Brown konu ile ilgili yaptığı değerlendirmede; Rusya'nın Ukrayna'daki performansını ABD ordusunun hızla hava üstünlüğü elde ettiği 1991'deki birinci Körfez Savaşı ile kıyasladı.
Brown,
“1991'de öncelikle bölgeleri temizlemek için karadan havaya savunma sistemlerinin olduğu bölgeleri hedef aldık. Aynı anda düzenlediğimiz yoğun saldırılarla, bu sistemlerin çoğunu yok ettik. Böylece kara kuvvetlerinin faaliyet gösterdiği alanlar üzerinde hava üstünlüğü sağladık. Rusların uyguladığı yol şaşırtıcı bir şekilde bu değil. Hava savunmalarını yok etmeye odaklanmadılar.”
ifadelerini kullandı.
Brown Ukraynalıları, NATO ülkeleri tarafından sağlanan ABD yapımı Stinger füzeleri de dahil olmak üzere binlerce taşınabilir silahla desteklenen hava savunma sistemleriyle “oldukça dinamik” olarak tanımlıyor.
Her iki taraftaki kayıplar da resmi olarak belirsiz. Ancak Ukrayna Mayıs ayı ortasında 200 Rus hava unsurunu imha ettiğini açıkladı.
Rusya, son haftalarda Ukrayna'nın doğusundaki operasyonlara odaklanarak, uzun menzilli topçu saldırılarına yoğunluk vermiş gibi görünüyor.
Doğu Ukrayna coğrafyası; Ukrayna'nın sahip olduğu uçaklar ve hava savunma sistemleri için, diğer Ukrayna toprakları kadar uygun değil. Ve bu durum muhtemelen Rusya'nın bir miktar da olsa hava üstünlüğü kazanmasına izin verecek.
Ancak İngiliz savunma ve düşünce kuruluşu RUSI'den hava savaşı konusunda uzman bir isim olan Justin Bronk, Rusya'nın 4 aylık bir savaşın ardından büyük oranda silah ve teçhizat sıkıntısı yaşadığını belirtiyor. Bu iddianın ne derece doğru olduğunu ise önümüzdeki süreç gösterecek.
19Forty Five'da yayımlanan analiz gdh.digital tarafından çevrilmiştir.