Tarihi İpek Yolu'nda yüzlerce Orta Çağ yapısı ortaya çıkarıldı

Arkeologların yaptığı hava araştırmasında, Uzak Doğu'dan Avrupa'ya kadar Avrasya'daki medeniyetleri birbirine bağlayan eski ticaret yolları ağı olan ünlü İpek Yolu üzerinde deniz seviyesinden binlerce metre yükseklikte yüzlerce Orta Çağ arkeolojik yapısı gün yüzüne çıktı.

1. resim

💢 Nature dergisinde yayımlanan bir çalışmada ayrıntıları verilen araştırma , Orta Asya'da  Özbekistan dağlarına yaklaşık üç mil uzaklıkta bulunan Taşbulak ve Tugunbulak olarak bilinen bir çift arkeolojik alana odaklandı.

💢 Bölgede daha önce sırasıyla 2011 ve 2015'te yerleşim yerleri keşfedilmişti.

💢 Bölgede kullanılan "LlDAR" adı verilen uzaktan algılama yeteneği olan lazer tekniğiyle, yüksek rakımlı alanlarda merak uyandıran yeni bilgiler ortaya çıktı.

💢 Son araştırmalar, Tashbulak ve Tugunbulak'ın sonunda büyük bir "kentsel takımyıldız" oluşturduğunu öne sürüyor. İki yerleşimden daha küçük olan ilki, 8 ila 11. yüzyıllara tarihleniyor. İkincisinin ise 6 ila 11. yüzyıllar arasında iskan edildiği anlaşılıyor.

💢 Washington Üniversitesi'nden Michael Frachetti, yaptığı açıklamada, "Tashbulak tamamlandığında, bu şehirlerin birbirine bağlı, dolayısıyla daha geniş bir kentsel ağın parçası olacağını öngörüyorum." dedi .

💢 İnşaat ve çiftçiliğin zorlukları göz önüne alındığında, böylesine büyük bir kentsel merkezin bu kadar yüksek bir rakımda ortaya çıkması alışılmadık bir durum.

💢 Orta Çağ yerleşimleri genellikle deniz seviyesinde yer alırken Özbekistan bölgesinde keşfedilen bu alan genelin aksine deniz seviyesinden yaklaşık 2.000 ila 2.200 metre yükseklikte yer alıyor.

💢 Arkeolog Zachary Silvia, "Bu kadar büyük bir şehrin deniz seviyesinden 2 bin ila 2 bin 200 metre yüksekte bulunması olasılığı dünya arkeolojisinde nadir görülen bir durumdur" dedi. "Bugün, dünya nüfusunun yalnızca yüzde 3'ü bu seviyenin üzerinde ve nadiren kentsel bağlamlarda yaşıyor," diye devam etti. "Bu, Orta Asya'da bu yükseklikte bulunan ilk ve muhtemelen tek antik veya Orta Çağ şehridir, bu da bizi bölgedeki kentleşme hakkında bildiklerimizi yeniden gözden geçirmeye zorluyor."

💢 Silvia şöyle devam etti: "Genellikle, kentleşme büyük bir nüfusu sürdürmek için gerekli kentsel altyapıyı desteklemek için güvenilir nehirler boyunca gerçekleşir - tarım ve endüstri için. Tashbulak ve Tugunbulak, o yükseklikte yaşamı sürdürmek için muazzam miktarda kaynağa ve bununla birlikte insanları topluluğu desteklemek için harekete geçirebilecek iyi koordine edilmiş bir bürokrasiye ihtiyaç duyardı."

💢 Tugunbulak'ta 2015 yılında bir yerleşimin varlığına dair bulgulara ulaşılmış ancak sahanın büyüklüğü, ekip tarafından LlDAR araştırması yapılana kadar anlaşılamamıştı.

💢 LIDAR, belirli bir manzaranın 3B modellerini oluşturmak için yere ateşlenen lazer darbelerinin kullanımını içeren bir uzaktan algılama yöntemi. Bu yöntem, arazinin topografyasını haritalayabilirken aynı zamanda çıplak gözle tipik olarak görülemeyen gizli insan yapımı özellikleri de ortaya çıkarabilir.

💢 Frachetti ve meslektaşları, Tashbulak ve Tugunbulak üzerinde LlDAR uçuşları gerçekleştirerek, yalnızca ikincisinde büyüklükleri önemli ölçüde değişen 300'den fazla arkeolojik yapıyı ortaya çıkardı. Bu özellikler arasında, bir sırt çizgisi boyunca duvarlarla birbirine bağlanan gözetleme kuleleri, teraslama kanıtı ve taş ve kerpiçten yapılmış duvarlarla çevrili merkezi bir kale yer alıyor. Frachetti, Tugunbulak'taki bu özelliklerin neredeyse tamamının daha önce belgelenmemiş olduğunu söyledi .

💢 Araştırmada ayrıca Tugunbulak'ın yaklaşık 120 hektarlık bir alanı kapladığı, Taşbulak'ın ise 12 ila 15 hektar arasında bir alanı kapladığı ortaya çıktı.

💢 Silvia, "LiDAR'ın ortaya çıkardığı şey, yoğun kentsel dokunun aslında daha önce hiç bilinmeyen bitişik bir alana, yani Tugunbulak'a, yani ek 120 hektara kadar uzandığıdır," dedi.

💢 Silvia, daha önce Taşbulak'ın dağların arasında yer alan büyük bir ticaret kasabası olduğu düşünülürken, "Şimdi bu kentsel yerleşimin Orta Çağ 'İpek Yolları' boyunca önemli bir düğüm noktasını yansıtması olasılığıyla karşı karşıyayız" dedi.

💢 İpek Yolu, Çin'den Akdeniz'e uzanan Doğu ve Batı'yı birbirine bağlayan eski bir ticaret yolları ağıydı.

💢 Sadece mal alışverişini değil, aynı zamanda farklı medeniyetler arasında kültür, bilgi, teknoloji, din ve sanatın transferini kolaylaştırmada önemli bir rol oynadı.

💢 Asya'nın İpek Yolu, Tashbulak ve Tugunbulak'ın bu yolların dağlık kavşakları boyunca yer aldığı Orta Çağ boyunca aktifti.

Kaynaklar

Tartışma