Ukrayna'ya ait R-360 Neptune seyir füzesi kıyıya vurdu

Ukrayna kuvvetleri Neptün’leri 2022 yılında Rus Donanmasının Project 1164 Slava sınıfı kruvazörü Moskva'yı batırmak için kullanmış ve geçen yıl füzenin bir kara saldırısı versiyonunu kullanmaya başladığı bildirilmişti.

Rusya'nın liman kenti Taganrog yakınlarındaki Azak Denizi'nde bir plajda çekildiği iddia edilen R-360'ı gösteren video sosyal medyada ortaya çıktı.

Füzenin Rus hava savunması tarafından düşürüldüğü değerlendiriliyor.

Ukrayna yapımı R-360, Sovyet dönemi Kh-35'ten türetilmiştir ve bugün Rusya'da ve başka yerlerde hizmet vermeye devam eden bu füzeye dış görünüş olarak çok benzemektedir.

Bununla birlikte, ortaya çıkan videodaki füze kalıntıları, ana kanatçıklarının Neptün’de ayırt edici bir özellik olan kademeli bir yapıya sahip olduğunu açıkça göstermektedir.

Kh-35'lerdeki dört ana kanatçık düz bir yapıya sahip. İlk Neptün prototipleri Kh-35'inkine daha benzer bir kanatçık konfigürasyonu ile görülmüştür.

Bunun Neptün'ün kara taarruz varyantı olup olmadığı belirsizdir. Bu konuda ek ipuçları sağlayabilecek olan füzenin burun ucu özellikle eksiktir.

Neptune'ün temel gemisavar versiyonu, tıpkı Kh-35 gibi, uçuşun son aşamasında hedefini tespit etmek ve sıfırlamak için aktif bir radar arayıcıya geçmeden önce belirlenmiş bir hedef alana ulaşmak için ataletsel navigasyon sistemi (INS) güdümünü kullanır.

Kara saldırısı versiyonunun hedefini vurmak için GPS destekli INS ve görüntüleme kızılötesi sensörünün bir kombinasyonunu kullandığı bildiriliyor.

Geçmişte, Neptune'ün gemisavar versiyonunun belirtilen maksimum menzilinin 190 mil (300 kilometre) civarında olduğu söylenmişti.

Ancak Ukraynalı bir savunma yetkilisi geçen yıl The War Zone'a yaptığı açıklamada kara saldırısı versiyonunun en azından 225 mile (360 kilometre) kadar menzile sahip olabileceğini söyledi.

225 mil/360 kilometrelik bir menzil, Taganrog'u ve Rostov bölgesindeki çevre bölgelerin çoğunu, ülkelerinin doğu uçlarında konumlanmış Ukrayna kuvvetlerinin erişimine kesinlikle sokacaktır.

Ağustos 2023'te, en az bir kara Neptün füzesi, işgal altındaki Kırım Yarımadası'nda cephe hatlarından benzer bir mesafede bir Rus S-400 karadan havaya füze sistemini imha etmek için de kullanıldı.

Bu, füzenin bu versiyonunun bilinen ilk kullanımıydı. Bu tip Neptünlerin bir sonraki ay Kırım'daki bir hava üssüne yönelik bir saldırıda da kullanıldığı bildirildi.

Ukrayna güçleri geçmişte Taganrog'u ve buradaki hava üssünü birçok kez başka füzelerle hedef aldı. En az bir örnekte, bir Ukrayna S-200 karadan karaya füzesi, bu şehirdeki bir hükümet binasına yapılan bir saldırıda geçici kısa menzilli balistik füze olarak kullanılmış gibi göründü.

Neptune'ün yeni kara saldırı versiyonu elbette gemilere, en azından Taganrog gibi yerlerde limanda bulunanlara karşı da kullanılabilir.

Ukrayna kuvvetleri, sırasıyla Birleşik Krallık ve Fransa tarafından sağlanan havadan fırlatılan Storm Shadow ve SCALP-EG seyir füzelerini kullanarak bu tür saldırıları gerçekleştirmede çok başarılı oldular.

Storm Shadow ve SCALP-EG işlevsel olarak birbirinin aynısıdır ve her ikisi de uçuşun son aşamasında kızılötesi görüntüleyici arayıcılar kullanmaktadır.

Rus Donanmasına ait gemiler de geçen yıl gövdelerinde bu tür güdümlü füzelere karşı bir önlem olarak tasarlanmış gibi görünen ilginç yeni boyalarla ortaya çıkmaya başladı.

Ropucha sınıfı bir Rus çıkarma gemisi kısa bir süre önce bu boyalardan biriyle ortaya çıktı. Aralık ayında Ukrayna güçleri Kırım'ın kıyı kenti Feodosia'da limanda bulunan bu tip bir gemiyi Storm Shadow/SCALP-EG füzeleri kullanarak imha etti.

Ukrayna'nın Neptune'ün yeni arayıcı başlıklı kara saldırısı versiyonunu kullanmaya başladığını duyurmasından birkaç hafta sonra Rus kuvvetleri de uçakları lastiklerle kaplamaya ve hava üslerindeki apronlara sahte siluetler çizmeye başladı.

Bu da, en azından kısmen, görüntü eşleştirme güdüm sistemlerini kullanan silahları atlatmayı amaçlıyor gibi görünüyor.

Düşmesine ne sebep olmuş olursa olsun, eğer bir Neptün enkazı Taganrog'da kıyıya vurmuşsa, bu Rus kuvvetlerine füzenin yetenekleri konusunda yeni ve faydalı istihbarat bilgileri sağlayabilir.

The War Zone daha önce bu konulara dikkat çekmiş ve geçen yıl Rusya'da bir Storm Shadow füzesinin önemli bir kısmının ele geçirildiğini hatırlatmıştı.

Neptune, gizli tasarım özelliklerine sahip olan Storm Shadow/SCALP-EG'den genel olarak daha az gelişmiş görünmektedir, ancak tam olarak nasıl çalıştığı hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak, yeni karşı önlemlerin geliştirilmesinde ve mevcut savunmaların iyileştirilmesinde faydalı olabilir.

Bugün Taganrog yakınlarındaki Neptün füze kalıntılarını gösteren videonun ortaya çıkması da Ukrayna'nın mühimmat stoklarına ilişkin endişelerin arttığı bir döneme denk geldi.

Başta ABD olmak üzere kilit kaynaklara yapılan dış askeri yardımların tamamen kesilmese bile azalmaya başlayabileceği endişeleri de bu endişeleri arttırıyor.

Ukraynalı yetkililer Almanya'dan havadan fırlatılan Taurus seyir füzeleri şeklinde ilave saldırı kapasitesi edinmek için bastırıyor, ancak Berlin'deki yetkililer bu çağrılara direnmeye devam ediyor.

Son zamanlarda Alman hükümetinin Taurus füzelerini Birleşik Krallık'a transfer edebileceğine dair haberler çıktı. Bu da söz konusu ülkenin stoklarından Ukrayna'ya ilave Storm Shadow sevkiyatı yapmasını kolaylaştırabilir.

R-360'ların yerli üretimi, Ukrayna'nın bu konudaki yetenekleri için bir başka yoldur. Ancak Rus güçleri geçmişte ülkenin savunma sanayisini ağır bir şekilde hedef almış ve almaya devam etmektedir. Ukrayna'nın ileride herhangi bir türde daha fazla Neptün üretme kapasitesinin ne olabileceği belirsiz.

Durum ne olursa olsun, yayınlanan yeni video, Ukrayna'nın Rusya içindeki hedeflere karşı da kullanabileceği en azından bir miktar Neptün füzesi stokuna sahip olduğunun kanıtıdır.