WSJ: ABD'den İran tehdidine karşı gizli toplantı
ABD ve bölgeden yetkililere göre, ABD, İran'ın gelişen füze ve insansız hava aracı yeteneklerine karşı nasıl koordine olabileceklerini araştırmak için Mart ayında İsrail ve Arap ülkelerinden üst düzey askeri yetkililerle gizli bir toplantı gerçekleştirdi.
Şarm El-Şeyh'teki toplantıya İsrail, Suudi Arabistan, Katar, Ürdün, Mısır, BAE ve Bahreyn'den askeri yetkililer katıldı.
Mısır'ın Şarm El-Şeyh kentinde yapılan görüşmeler, ilk kez bu kadar çok sayıda üst düzey İsrailli ve Arap subayın ortak bir tehdide karşı nasıl savunma yapılacağını tartışmak üzere ABD himayesinde bir araya getirdi.
Yetkililer, toplantının İsrail, Suudi Arabistan, Katar, Mısır ve Ürdün'den üst düzey askeri yetkilileri bir araya getirdiğini ve İsrail ile komşularının potansiyel askeri işbirliğini tartışmanın ilk aşamasında olduklarını söyledi.
Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn de toplantıya yetkililer gönderdi. ABD, o zamanlar ABD Merkez Komutanlığı başkanı General Frank McKenzie tarafından temsil edildi.
Görüşmelerin, İran'a karşı ortak korkular nedeniyle Abraham Anlaşmalarının işaret ettiği iyileştirilmiş siyasi bağlar ve Trump yönetiminin Ocak 2021'de Merkez Komutanlığın kapsama alanını İsrail'i de kapsayacak şekilde genişletme kararı da dahil olmak üzere çeşitli değişikliklerle mümkün olduğu belirtiliyor.
Askeri işbirliğini genişleten bir başka faktör de, ABD'nin askeri önceliklerini Çin ve Rusya'ya karşı koymaya kaydırdığı bir zamanda, Arap ülkelerinin İsrail hava savunma teknolojisine ve silahlarına erişim arzusu olarak gösteriliyor.
ABD Merkez Komutanlık sözcüsü Albay Joe Buccino yaptığı açıklamada, Şarm El-Şeyh'de yapılan toplantıyı kabul etmedi. Ancak komutanlığın “bölgesel işbirliğini artırmaya ve gücümüzü ve ülkemizi korumak için entegre hava ve füze savunma mimarisi geliştirmeye kararlı bir bağlılığını sürdürdüğünü” söyledi.
İsrail ve Arap ülkelerinin sözcüleri toplantıya dair yorum yapmayı reddetti. BAE ise görüşmelerin detayı hakkında yorum yapmadı ancak işbirliği konusunu geniş bir şekilde ele aldı.
BAE hükümeti tarafından yapılan açıklamada,
"BAE, belirli bir ülkeyi hedef alan herhangi bir bölgesel askeri ittifaka veya işbirliğine taraf değil. Ayrıca BAE, bu tür bir bölgesel askeri ittifakla ilgili herhangi bir resmi görüşmeden haberdar değil."
ifadelerine yer verildi.
Diğer yandan ABD Başkanı Biden, Temmuz ortasında İsrail ve Suudi Arabistan'ı ziyaret etmeyi planlıyor. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, Beyaz Saray'ın "Arap-İsrail ilişkilerinin genişletilmesini ve derinleştirilmesini" desteklediğini söyledi ancak plana dair ayrıntı vermedi.
Şu anda ABD, Ortadoğu için hava savaş komuta merkezinin bulunduğu Katar'daki Al Udeid Hava Üssü'nden bölge genelinde hava tehditlerini izlemede merkezi bir rol oynuyor. Son dönemde ilgili tesise birçok Arap ülkesinden de irtibat görevlileri gönderildi.
Uzmanlara göre; İran'dan gelen tehdit arttıkça, bölgede Tahran'ın insansız hava araçlarına, balistik ve seyir füzelerine karşı daha geniş işbirliğinin önemi konusunda artan bir farkındalık oluştu.
Wall Street Journal'de yayımlanan bilgiler gdh.digital tarafından çevrilmiştir.