YPG diplomatik görüşmelerle meşruiyet zemini arıyor

Türkiye’nin terörle mücadelesi bağlamında Türkiye’de gerçekleştirilen operasyonlar ile PKK’nın Türkiye’deki operasyonel kabiliyeti sıfıra indirilmiş ve ileriki aşamalarda PKK ile mücadele kapsamında Irak ve Suriye’de sınır ötesi harekatlar gerçekleştirilmiştir. Irak’ta gerçekleştirilen Pençe harekatları ile terör örgütüne Irak’ta büyük bir darbe vurulmuş ve örgütün Türkiye sınırına yakın bölgelerdeki kamp alanları ve mağaraların neredeyse tamamı temizlenmiştir. Örgüt, Irak’ta bulunduğu yerler Gara, Kandil, Sincar ve Mahmur kampıdır. Ancak bu bölgelerin hiç birinin Türkiye’ye bağlantısı bulunmamaktadır. Suriye’de ise Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı Harekatları ile terör örgütü Afrin-Cerablus ve Tel Abyad-Rasulayn hattından temizlenmiştir. Ancak ne var ki terör örgütünün YPG ve DEAŞ ile mücadele üzerinden eriştiği meşruiyet alanı, örgüte yeni bir kapı açmıştır. PKK’nın aksine, SDG/YPG adı altında terör örgütü birçok yabancı devlet lideri ve resmi temsilci ile görüşmeler gerçekleştirmiştir.

Geçtiğimiz dönemde YPG’nin diplomatik angajmanları Türkiye’de dikkat çekerken, son aylarda YPG’nin diplomatik görüşmeleri ve ilişkileri göz ardı edilmektedir. Bu çalışma Ağustos ayından günümüze kadar YPG’nin gerçekleştirdiği diplomatik görüşmeleri açık kaynaklarda ve YPG’nin kendi propaganda mecralarında yer aldığı şekilde ortaya koymayı amaçlamaktadır. Yapılan araştırma sonucunda terör örgütünün 17 ayrı diplomatik teması tespit edilmiştir. Ancak örgütün gerçek diplomatik temaslarının açık kaynaklarda yer alan verilerden fazla olduğu gözardı edilmemelidir. 

Ağustos 2022’den bu yana gerçekleştirilen 17 diplomatik temas içerisinde ABD, Almanya, Fransa, Hollanda, İngiltere, Kanada, Norveç ve Rusya bulunmaktadır. Yapılan diplomatik görüşmelerin dördü YPG’nin elinde bulunan ve ilgili ülkenin vatandaşı olan DEAŞ ailelerin ülkelerine nakli ile ilgili olmuştur. Ancak örneğin aynı dönemde vatandaşlarını geri alan Avustralya’nın aksine Almanya, Hollanda, İngiltere ve Kanada doğrudan YPG’nin sözde Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ni Suriye’de ziyaret etmiş ve resmi bir diplomatik heyet göndermiştir. Avustralya vatandaşlarını teslim almış, fakat herhangi bir resim vermemiş ve kamuoyuna açık bir diplomatik görüşme gerçekleştirmemiştir.

Ağustos ayından bu yana YPG’nin sözde devlet yapılanması Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ile YPG’nin siyasi temsilciliği ve siyasi çatı yapılanması Suriye Demokratik Konseyi Almanya, Fransa ve Norveç’in başkentlerinde resmi temaslarda bulunmuştur. Kamuoyuna açık edilen görüşmeler Almanya özelinde Alman parlamentosunda Yeşil Parti’den milletvekili olan Kathrin Henneberger ile görüşme gerçekleşmiştir. Fransa’da ise Fransız Senato Meclisi Başkanı, Fransız Komünist Partisi Genel Sekreteri ve Avrupa Solu Partisi Başkanı Pierre Laurent ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Norveç’te ise hem Norveç Dışişleri Bakanlığı hem de Norveç’teki Kırmızı Parti’deki milletvekilleri ile görüşülmüştür. Yapılan bu görüşmelerde YPG’nin Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi üzerinden ortaya koyduğu yönetim modeli ve Türkiye’nin YPG için oluşturduğu tehdit ele alınmıştır. Görüşmelerdeki muhatapların sol siyasi partiler olması, YPG’nin PKK geleneğinden gelen solcu kimliği üzerinden ilişkilerini devam ettirmeye çalıştırdığına işaret etmektedir. Örneğin geçmiş dönemlerde YPG’nin bu tarz ziyaretlerinde devlet başkanları ve merkez-sağ partiler ile de görüşmeler gerçekleşmekteydi. Bu değişim, YPG’nin batı devletlerindeki eski desteği bulamadığı ve ilişkileri sağlamlaştırmak için uluslararası sol dayanışma üzerine bir stratejiyi benimsediğinin işareti olabilir. Nitekim YPG saflarında savaşan yabancı savaşçılardan ülkelerine geri dönenlerin büyük çoğunluğu YPG adına sol perspektiften propaganda yaptığı bilinmektedir. İdeolojik yakınlık ile YPG, PKK ismi ile elde edemediği ilişki seviyesine ulaşmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda YPG’nin güncel stratejisi 90’lı yıllardaki PKK’nın Avrupa’daki stratejisi ile benzerlik göstermektedir.

YPG’nin yaptığı diğer diplomatik görüşmeler ise Rusya ve ABD ile Suriye’de yapılan görüşmelerdir. Rusya ve ABD ile yapılan görüşmelerin muhtevası birbirinden farklılaşmaktadır. Rusya, yaptığı görüşmeler ile YPG’yi Rusya’ya müzahir sözde Suriye muhalefeti ile bir araya getirip, Suriye’deki olası siyasi çözüm için Türkiye’nin garantör olduğu Suriye muhalefetine bir alternatif oluşturmak istemektedir. Ayrıca Moskova yönetimi Türkiye’ye karşı YPG üzerinden bir etki alanı kurmak ve Türkiye’nin Suriye’deki varlığının maliyetini artırmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda sözde Tel Abyad Bölge Konseyi ile cephe hattında görüşme yapması semboliktir.

ABD’nin YPG ile diplomatik teması ise temelde üç bağlamda ele alınabilir. ABD bir yandan YPG’ye sağladığı desteği sahada denetlemek ve sahadaki gelişmeleri kontrol etmek istemektedir. Bu bağlamda özellikle DEAŞ ailelerin olduğu El Hol kampı ön plana çıkmaktadır. İkincisi ise, ABD’nin sürekli olarak YPG’ye olan desteğini tazelemesi ve yerel müttefiği olarak YPG ile beraber elde ettikleri başarıları kutlamaktır. Örneğin ABD’nin Rakka’ya ziyareti bu amaç doğrultusunda ele alınabilir. Son olarak ise ABD’nin YPG ile Barzani yanlısı ve Türkiye destekli Suriye muhalefetin içerisinde yer alan Kürt Ulusal Koalisyonu (ENKS) arasında uzlaşı çabalarıdır. Her ne kadar görüşmelerde başarı ihtimali oldukça düşük olsa da, ABD bu gayretinde ısrar etmektedir.

YPG’nin Ağustos ayından bu yana gerçekleştirdiği diplomatik görüşmeler Türkiye’nin terörle mücadelesi bağlamında önemli ipuçları içermektedir ve terörle mücadelede farklı bir alandır. Bu alanda yapılacak mücadele Milli Savunma Bakanlığı ve Milli İstihbarat Başkanlığı bünyesinden değil, Dışişleri Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı bünyesinde yürütülmesi gerekmektedir. Nitekim teröre karşı sadece silahla değil, tüm unsurlar ve imkanlarla mücadele edilmelidir ve YPG’nin bu diplomatik görüşmelerini göz ardı etmek büyük bir hata olacaktır.

YPG’nin son dönemde gerçekleştirdiği bazı görüşmeleri açık kaynaklardan elde edilen görüntüler ile şu şekilde derlemek mümkündür;

Tarih: 2 Kasım 2022

Yer: Suriye

Görüşme Sebebi: DEAŞ aileleri Alman ve Hollanda vatandaşların teslim alınması. Hollanda vatandaşı 11 kadın ile 33 çocuk ve 1 Alman vatandaşı kadın ile 4 çocuğun Irak’a ve oradan Hollanda ve Almanya’ya nakli.

Taraflar: Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetim Dışişleri Bakanlığı temsilcileri ile Hollanda Suriye Özel Temsilcisi Emiel de Bont ve Riga/Letonya'daki Alman Büyükelçiliği Misyon Başkan Yardımcısı Manja Kliese

* * *

Tarih: 26 Ekim 2022

Yer: Suriye

Görüşme Sebebi: Dört DEAŞ mensubu aile üyesinin Kanada’ya nakli.

Taraflar: Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Dairesi Eşbaşkan Yardımcısı Fanar el-Gait ile Kanada Küresel İşlerden Sorumlu Güvenlik ve Acil Durum Yönetimi Direktörü Sebastien Beaulieu, Kanada'nın Suriye ve Lübnan Büyükelçiliği Ofisi Başkanı Rasta Daei ve Kanada'nın Küresel İşlerinden Sorumlu Tehdit Değerlendirme Bölümü Müdür Yardımcısı Tariq Gordon.

* * *

Tarih: 25 Ekim 2022

Yer: Suriye, Kamışlı

Görüşme Sebebi: YPG ile Kürt Ulusal Koalisyonu (ENKS) arasında Kürtler arası uzlaşı görüşmeleri bağlamında hem YPG tarafı (PYNK) hem de ENKS ile görüşüp arabuluculuk.

Taraflar: Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi temsilcileri ve Suriye Demokratik Konseyi temsilcileri ile ABD'nin Kuzeydoğu Suriye Kıdemli Temsilcisi Nikolas Granger.

* * *

Tarih: 20 Ekim 2022

Yer: Suriye, Rakka

Görüşme Sebebi: Rakka’nın DEAŞ tarafından ele geçirilmesinin beşinci yıl dönümüne dair ziyaret.

Taraflar: Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi temsilcileri ve Suriye Demokratik Konseyi temsilcileri ile ABD'nin Kuzeydoğu Suriye Kıdemli Temsilcisi Nikolas Granger.

* * *

Tarih: 20 Ekim 2022

Yer: Suriye, Kamışlı

Görüşme Sebebi: Fransa vatandaşı 40 çocuk ve 15 kadın olmak üzere 55 DEAŞ üyesi aile üyelerin nakli.

Taraflar: Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Eşbaşkan Yardımcısı Badran Chiya Kurd ile Fransa Dışişleri Bakanlığı kriz yönetimi ve destek merkezi başkanı Stéphane Romatet.

* * *

Tarih: 12 Ekim 2022

Yer: Suriye, Kamışlı

Görüşme Sebebi: DEAŞ ile mücadele bağlamında SDG/YPG’ye olan desteğin devam etmesine dair garanti verilmesi.

Taraflar: Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Eşbaşkan Yardımcısı Badran Chiya Kurd ile İngiltere Suriye Özel Temsilcisi Jonathan Hargreaves ve İngiliz Dışişleri Bakanlığı delegesi Nicola Moss.

* * *

Tarih: 20 Eylül 2022

Yer: Almanya, Berlin

Görüşme Sebebi: Suriye’deki durumu görüşmek, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin modelini anlatmak ve Türkiye ile DEAŞ’ın oluşturduğu tehdit hakkında görüşmek. Görüşme Suriye Demokratik Konseyi ve Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin Avrupa’daki parlamentoları ziyaret süreci bağlamında gerçekleşmiştir.

Taraflar: Suriye Demokratik Konseyi Yürütme Kurulu Başkanı İlham Ahmed, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Avrupa temsilcisi Abdul Karim Omar ve Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Almanya temsilcisi Khaled Darwish ile Alman Parlamentosu Üyesi Kathrin Henneberger.

* * *

Tarih: 15 Eylül 2022

Yer: Suriye

Görüşme Sebebi: Rusya yanlısı Suriye muhalefeti ile YPG’nin siyasi kolu arasında Rusya arabuluculuğunda Suriye’de siyasi çözüm için toplantı.

Taraflar: Suriye Demokratik Konseyi Başkanlık Konseyi Üyesi Sihanok Dibo ve Suriye Demokratik Konseyi Başkanlık Konseyi Üyesi Ali al-Asi ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ortadoğu ve Kuzey Afrika Özel Temsilcisi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov. (Rusya yanlısı sözde Suriye muhalefeti) Moskova Forumu'nu temsilen Qadri Jamil ve Ala Arafat, eski Suriye Müzakere Komitesi başkan yardımcısı Khaled al-Mahamid, Ulusal Yenileme Hareketi'nin başkanı Ubaida al-Nahas, Ulusal Koordinasyon Organını temsilen Adel Said ve Jabal al-Atrash'ı temsilen Hassan al-Atrash. -Suwayda'da Arap Girişimi

* * *

Tarih: 14 Eylül 2022

Yer: Suriye, Kamışlı

Görüşme Sebebi: İngiltere vatandaşı DEAŞ ailelerin teslim alınması için ön görüşme.

Taraflar: Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Departmanı ile İngiltere Suriye Özel Temsilcisi Jonathan Hargreaves ve İngiltere Dışişleri Bakanlığı delegesi Nicola Moss.

* * *

Tarih: 8 Eylül 2022

Yer: Suriye, Ayn İssa

Görüşme Sebebi: Tel Abyad’daki durumu görüşmek ve Türkiye’nin saldırılarını değerlendirmek.

Taraflar: Tel Abyad Bölge Konseyi Eşbaşkanı Hamid el-Abd ile Suriye'deki Rus kuvvetlerinin komutanı Aleksandr Chaiko liderliğindeki bir Rus askeri heyeti.

* * *

Tarih: 8 Eylül 2022

Yer: Suriye, Kamışlı

Görüşme Sebebi: Türkiye’nin saldırılarını değerlendirmek ve bölgedeki istikrar hakkında görüşmek.

Taraflar: PYD Kamışlı Genel Merkezi temsilcileri ile ABD'nin Kuzeydoğu Suriye Kıdemli Temsilcisi Nikolas Granger

* * *

Tarih: 5 Eylül 2022

Yer: Suriye

Görüşme Sebebi: Suriye’deki siyasi çözüm olanaklarını görüşmek.

Taraflar: Suriye Demokratik Konseyi İcra Komitesi Başkanı İlham Ahmed ile ABD'nin Kuzeydoğu Suriye Kıdemli Temsilcisi Nikolas Granger.

* * *

Tarih: 31 Ağustos 2022

Yer: Suriye, Kamışlı

Görüşme Sebebi: Bölgedeki istikrarı, ateşkesi ve Türkiye’nin insan hakları ihlallerini görüşmek.

Taraflar: Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Bölümü Eşbaşkanı Badran Chia Kurd ile ABD'nin Kuzeydoğu Suriye Kıdemli Temsilcisi Nikolas Granger.

* * *

Tarih: 31 Ağustos 2022

Yer: Suriye, El Hol

Görüşme Sebebi: El Hol kampına güvenlik teftişi ziyareti

Taraflar: SDG/YPG komutanları ile Birleşik Müşterek Görev Gücü-Operation Inherent Resolve (CJTFOIR) Genel Komutan Yardımcısı Tuğgeneral Karl Harris, ABD Kuzeydoğu Suriye Kıdemli Temsilcisi Nikolas Granger ve Mahmoud Barkhodan.

* * *

Tarih: 18 Ağustos 2022

Yer: Norveç, Oslo

Görüşme Sebebi: Suriye’deki güncel gelişmeler ve Türkiye’nin olası Suriye harekatı hakkında görüşme.

Taraflar: Dış İlişkiler Dairesi Eşbaşkanı Abdul Karim Omar, Özerk Yönetimi İskandinav ülkelerindeki temsilcisi Shear Ali ve Özerk Yönetimi Norveç temsilcisi Hendrin Butti ile Norveç Dışişleri Bakanlığı temsilcileri.

* * *

Tarih: 18 Ağustos 2022

Yer: Norveç, Oslo

Görüşme Sebebi: Suriye’deki güncel gelişmeler ve Türkiye’nin olası Suriye harekatı hakkında görüşme.

Taraflar: Dış İlişkiler Dairesi Eşbaşkanı Abdul Karim Omar, Özerk Yönetimi İskandinav ülkelerindeki temsilcisi Shear Ali ve Özerk Yönetimi Norveç temsilcisi Hendrin Butti ile Norveç Milletvekili Sahar Aidar, dışişleri ve savunma ilişkilerinden sorumlu yetkili Eric Fuld, anayasa komitesi yetkilisi John Brooks ve mülteci ve hukuk dosyasından sorumlu Melli Natalia Kelly'nin de yer aldığı Norveç Kızıl Partisi.

* * *

Tarih: 3 Ağustos 2022

Yer: Fransa, Paris

Görüşme Sebebi: 100 Fransız milletvekilinin Türkiye’nin savaş politikası hakkında başlattıkları kampanya hakkında teşekkür ziyareti.

Taraflar: Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Departmanı Eşbaşkanı Abdulkarim Omar, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Avrupa temsilcisi Abdulsalam Mustafa ve Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Fransa temsilcisi Khaled Issa ile Fransız Senato Meclisi Başkanı Pierre Laurent