Yunan F-35'leri ABD ve İtalya'da üretilecek

Yunan Kathimerini gazetesinin Lockheed Martin'in F-35 İş Geliştirme Başkan Yardımcısı J.R. McDonald ile yaptığı röportajın ardından Yunanistan'ın F-35 Lightning II alımına ilişkin yeni ayrıntılar ortaya çıkıyor. Yunanistan 25 Temmuz 2024 tarihinde 20 adet F-35 tedariki için bir Kabul Mektubu (LOA) imzalamıştı.

Yunanistan, bu ayın başlarında talebi onaylanan Romanya'nın ardından 5. nesil savaş uçağını satın alan 19. ülke oldu. Yeni detaylara göre, ABD hükümetinin Ekim ayına kadar Yunan uçakları için tedarik sözleşmesinin uygulanmasına geçmesi bekleniyor.

McDonald, “Teklif ve Kabul Mektubunun Temmuz ayında Yunan hükümeti tarafından imzalanmasıyla birlikte, devletlerarası anlaşma için müzakereler başladı” dedi. “Bundan sonraki adımlar arasında Yunanistan'ın F-35'lerinin üretimi ve teslimatı için Lockheed Martin ile bir ABD hükümeti sözleşmesinin imzalanması yer alıyor.”

Yunan Hava Kuvvetleri 20 uçaktan oluşan ilk filoyu sahaya sürmeyi ve 2030'dan sonra 20 ilave uçak için LOA'da yer alan opsiyonu kullanmayı hedefliyor. Zaman çizelgeleri başlangıçta açıklanmamış olsa da, Yunanistan'ın ilk uçağını dört yıl içinde teslim alacağı ve ilk uçağın üretimine iki yıl içinde başlanmasının beklendiği anlaşılıyor.

McDonald, “20 adet F-35'in ilk partisini 2028 yılında teslim etme programımız devam ediyor” dedi. Bununla birlikte, ilk F-35'lerin pilotların ve teknisyenlerin eğitimlerinin tamamlanmasına olanak sağlamak için 27 ay boyunca ABD'de konuşlandırılacağını da belirtti.

Üretimle ilgili olarak McDonald, ilk uçağın ABD'de üretileceğini, sonraki uçakların ise Cameri'nin İtalya'daki Final Assembly Check Out tesisinde monte edilmesinin oldukça muhtemel olduğunu söyledi. İtalya'nın kuzeybatısındaki Cameri, F-35'lerin ABD dışında monte edildiği iki FACO tesisinden birine ev sahipliği yapıyor (diğeri Japonya'daki Nagoya).

McDonald, “Uçağın nerede üretileceğine ya da nihai üretim takvimine ilişkin resmi bir plan bulunmamakla birlikte, Yunanistan'ın ilk sekiz F-35'inin ABD'de üretilmesini bekliyoruz” dedi.

Röportaj sırasında 2020'de Türkiye için inşa edilen altı F-35'in Yunanistan'a yönlendirilebileceği iddialarından bahsedilmedi. Bu iddiaların ortaya çıkmasının ardından konuyla ilgili herhangi bir resmi açıklama yapılmadı ancak McDonald'ın röportajı Yunanistan'a sadece yeni inşa edilen uçakların gönderileceğini doğruluyor.

Kathimerini ayrıca Yunan Hava Kuvvetlerine gönderilen uçakların F-35'in standart koyu renkli amblemi ile boyanacağını, gri düşük görünürlüklü işaretleme kullanılacağını, renkli yuvarlak ve amblemlerin ise sadece teslimat töreni ve benzeri durumlarda kullanılacağını ekledi.

Yunan Hava Kuvvetlerinin en büyük yatırımı

F-35'lerin tedariki, Yunan Hava Kuvvetleri'nin bugüne kadarki en büyük yatırım programı ve Atina'nın son yıllarda askeri kabiliyetlerini geliştirmek için başlattığı çeşitli modernizasyon çabalarından biri olacak.

Yunanistan, uzun süren mali krizin ardından ve Türkiye ile yaşadığı gerilimlerin ortasında kapsamlı bir askeri modernizasyon programı yürütüyor.

Associated Press'in haberine göre Atina'da hükümet sözcüsü Pavlos Marinakis, mevcut askeri modernizasyon girişimini “son on yılların” en önemli girişimi olarak nitelendirdi. Marinakis, “Ülkemizi donatarak ve savunmasını güçlendirerek bu büyük programı uygulamaya devam edeceğiz” dedi.

Yunan hükümeti 6 Kasım 2020 tarihinde ABD Savunma Bakanlığı'na bir Talep Mektubu (LOR) göndererek Yunan Hava Kuvvetleri için Lockheed Martin F-35 Lightning II 5. nesil uçakların acilen satın alınmasını resmen talep etti.

ABD Dışişleri Bakanlığı, tahmini maliyeti 8.6 milyar ABD Doları olan 40 adet F-35A 5. nesil savaş uçağı ile 42 adet Pratt & Whitney F135-PW-100 motorunun (40 adet kurulu ve 2 adet yedek) Yunanistan'a Yabancı Askeri Satışını (FMS) onayladı.

Türkiye'nin F-35 programından çıkarılmasından bu yana Atina, çeşitli satın alma ve yükseltme programları aracılığıyla hava üstünlüğü kazanmaya çalışıyor.

Yunanistan Hava Kuvvetleri, 2021 yılında eski, yükseltilmemiş Mirage 2000EG/BG modellerinin yerini alacak ve daha yeni Mirage 2000-5 Mk II'yi tamamlayacak 18 Dassault Rafale jetinin ilkini teslim almıştı.

Yunanistan Hava Kuvvetleri ayrıca 153 F-16C/D Blok 52 uçağından 82'sini F-16V Blok 70 konfigürasyonuna yükseltmektedir. Bu yükseltme programı 2027 yılına kadar devam edecek ve ilk iki uçak yükseltme ve Eylül 2022'de ABD'de bir test kampanyasından sonra geri teslim edilecek.

MH-60R Seahawk ve UH-60M Black Hawk helikopterlerinin satın alınmasının yanı sıra S-70B6 Aegean Hawk ve AH-64 Apache helikopterlerinin modernizasyonu da dahil olmak üzere birçok başka program da devam etmektedir. Yunanistan ayrıca kargo uçağı filosunu güçlendirmek istemekte, iki adet C-130H ve C-130J için fiyat talep etmekte ve ikinci el KC-135 tanker uçağı edinmeye ilgi duyduğunu ifade etmektedir.