18 NATO ülkesi yüzde 2'lik askeri harcama hedefine ulaşacak

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Çarşamba günü gazetecilere yaptığı açıklamada, "Avrupalı müttefikler, ittifakın GSYH'nin en az %2'sini savunmaya harcama hedefi doğrultusunda daha fazla harcama yapıyor" dedi.

"Ancak bazı müttefiklerin hala kat etmesi gereken yol var." Stoltenberg müttefiklerin "gerçek bir ilerleme kaydettiklerini" de sözlerine ekledi.

Stoltenberg, NATO'nun Avrupalı devletlerinin bu yıl savunmaya toplam 380 milyar dolar yatırım yapacağını da sözlerine ekledi.

Berlin, Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana ilk kez bu yıl %2'lik hedefi tutturacak.

NATO'nun önceki tahminlerine göre 2023 yılında Polonya, ABD, Yunanistan, Estonya, Litvanya, Finlandiya, Romanya, Macaristan, Letonya, İngiltere ve Slovakya olmak üzere 11 müttefikin %2 hedefine ulaşması bekleniyor.

Stoltenberg Trump'ın yorumlarıyla ilgili bir soru üzerine şunları söyledi:

"NATO 75 yıldır herhangi bir NATO müttefikine karşı askeri bir saldırıyı önleyebilmiştir. Bunu başardık çünkü tüm müttefiklerimizi korumak için orada olduğumuz tüm NATO müttefikleri tarafından her zaman açıkça ifade edilmiştir."

"Tüm müttefiklerimizi korumaya hazır olduğumuz ve bu konudaki kararlılığımız konusunda Moskova'da yanlış hesaplamaya ya da yanlış anlamaya yer vermemeliyiz" diye ekledi.

Stoltenberg, 2014'teki yatırım taahhüdünden bu yana Avrupalı müttefikler ve Kanada'nın savunma için 600 milyar dolardan fazla ekleme yapmış olacağını söyledi.

Stoltenberg geçtiğimiz yıl Avrupalı müttefikler ve Kanada arasında %11'lik benzeri görülmemiş bir artış yaşandığını da sözlerine ekledi.

Yaklaşık 50 ülkenin silah sevkiyatını koordine eden ABD liderliğindeki Ukrayna Savunma Temas Grubu üyeleri Çarşamba günü Brüksel'de bir araya gelecek ve ertesi gün de NATO savunma bakanları bir araya gelecek.

Üst düzey bir NATO diplomatına göre Trump'ın Beyaz Saray'a dönme ihtimali, müttefikler arasında ABD'nin transatlantik güvenliğe yatırım yapmasını sağlamak için Avrupa'nın neler yapabileceğine dair konuşmaların artmasına neden oldu.

İsminin gizli kalmasını isteyen diplomat, müttefiklerin savunma harcamalarını ve Ukrayna'ya yardımı arttırmanın yanı sıra ABD başkanının önemli bulacağı Çin gibi konular üzerinde de daha fazla zaman harcamaları gerektiğini söyledi.

Diplomat ayrıca müttefiklerin NATO zirvesinde Trump'la nasıl başa çıkacaklarını, yani iltifat ve kilit konularda sağlam bir duruşun bir kombinasyonunu tartıştıklarını da sözlerine ekledi.

NATO'nun en zengin ve en güçlü üyesini ittifaka bağlı tutmak kritik önem taşıyor.

NATO'nun son yıllık raporuna göre bloğun savunma harcamalarının büyük çoğunluğunu (2022'de yaklaşık %70'ini) ABD yapıyor.

Üyeler Ukrayna'ya yapılacak yardımı ABD ve diğer müttefiklerin seçimlerinden korumanın yollarını arıyor.

Konu hakkında bilgi sahibi olan kişilere göre NATO'ya bir örgüt olarak Kiev'e verilen desteğin koordinasyonunda daha belirgin bir rol vermeyi düşünüyorlar.

Seçeneklerden biri Ukrayna Savunma Temas Grubu'nda NATO'nun ağırlığının artırılması olabilir. Savunma harcamalarında olduğu gibi, ittifak ülkelerin Ukrayna'ya yaptıkları bağışları takip edebilir ve raporlayabilir.

NATO daha önce Rusya ile daha geniş çaplı bir savaşın içine çekilmekten kaçınmak amacıyla Ukrayna'ya yapılan bağışların iki taraflı olduğunu vurgulamak için bu çabalara mesafeli yaklaşmıştı.

NATO'nun desteğini kurumsallaştırmak, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Batı'ya üstün gelebileceğini düşündüğü bir dönemde, müttefiklerin Ukrayna'ya uzun vadeli bağlılıklarının bir işareti olabilir - özellikle de üyelerin geçen yıl kabul edilen Ukrayna'nın NATO'ya "müttefikler kabul ettiğinde ve koşullar yerine getirildiğinde" katılacağı ifadesinin ötesine geçme olasılığı düşükken.

Çarşamba günü açıklanan savunma harcamaları, sadece üç müttefikin hedefe ulaştığı 2014 yılından bu yana büyük bir dönüşe işaret ediyor.

Rusya'nın o yıl Kırım'ı ilhak etmesi, ülkeleri Soğuk Savaş'ın sona ermesinin ardından harcamaları azaltma eğilimini tersine çevirmeye sevk etmişti. Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı geniş çaplı işgalinden bu yana, özellikle de kronik olarak düşük harcama yapan Almanya'da, bu durum büyük ölçüde hızlandı.