AB ülkelerinden Yunanistan ve İspanya'ya Patriot baskısı
Ukrayna, AB dışişleri ve savunma bakanları toplantısında daha fazla yardım talep etmeye hazırlanırken Yunanistan ve İspanya, AB ve NATO'daki müttefiklerinden Ukrayna'ya daha fazla hava savunma sistemi sağlamaları için yoğun baskı görüyor.
Rusya'nın ülkenin şehirlerine ve enerji altyapısına yönelik hava ve füze kampanyasını hızlandırması nedeniyle Kiev bu ay Batılı müttefiklerinden ABD yapımı Patriot ya da Sovyet yapımı S-300'ler gibi yedi ilave hava savunma sistemi için acil talepte bulundu.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy "Patriotlara hava savunma sistemi denebilmesi için, depolarda hareketsiz durmaları yerine çalışıp hayat kurtarmaları gerekir." dedi.
Sadece Almanya bir Patriot sisteminin sevkiyatını duyurdu.
Görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan kişilere göre, diğer AB liderleri geçen hafta Brüksel'de düzenlenen bir zirvede İspanya ve Yunanistan başbakanları Pedro Sánchez ve Kyriakos Mitsotakis'i sistemlerinden bazılarını Ukrayna'ya bağışlamaları için şahsen teşvik ettiler.
Silahlı kuvvetleri arasında bir düzineden fazla Patriot sisteminin yanı sıra S-300'ler gibi başka sistemler de bulunan iki lidere, ihtiyaçlarının Ukrayna'nınki kadar büyük olmadığı ve yakın bir tehditle karşı karşıya olmadıkları söylendi.
Bu kişilerden biri, "Hepimiz onların kimde olduğunu, nerede olduklarını ve gerçekten kimin onlara ihtiyacı olduğunu biliyoruz," dedi.
Yetkililer, Patriotlara sahip olan Polonya ve Romanya'nın Ukrayna sınırındaki daha savunmasız konumları nedeniyle Kiev'e sevkiyat yapmayı düşünmeleri konusunda daha az baskı yapıldığını söyledi.
Berlin'in geçen haftaki açıklamasından önce Ukrayna'da biri ABD'den, ikisi de Almanya'dan olmak üzere en az üç Patriot sistemi bulunuyordu.
Kiev ayrıca S-300 ve S-200 sistemleri de dahil olmak üzere eski Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen uzun menzilli karadan havaya füze sistemlerini de kullanıyor.
Ukraynalı yetkililere göre bu sistemlerin dönüştürülmüş ve güncellenmiş bir versiyonu geçen hafta Rusya'nın Stavropol Krai bölgesi üzerinde bir Rus Tu-22M3 uzun menzilli stratejik bombardıman uçağını düşürmek için kullanıldı.
Hava savunma önleyicilerinin Cumartesi günü Temsilciler Meclisi tarafından onaylanan yeni ABD yardım paketine dahil edilmesi muhtemeldir.
Yetkililer, sistemlerin bağışlanması yönündeki baskıların Pazartesi günü Lüksemburg'da AB'nin 27 üye ülkesinin dışişleri ve savunma bakanlarının katılacağı bir toplantıda yoğunlaşacağını söyledi.
Kiev'in özellikle Ukrayna kuvvetlerinin halihazırda cephaneliğinde bulunan ve deneyimli olduğu Yunanistan'ın eskimiş S-300 sistemleriyle ilgilendiği anlaşılıyor.
Toplantı hazırlıklarına katılan bir AB diplomatı "Dürüst olmak gerekirse hava savunma sistemlerine acil ihtiyacı olmayan ülkeler var" dedi.
"Her ülkeden ne kadarını ayırabileceğine karar vermesi isteniyor."
Financial Times'ın ulaştığı Yunanistan ve İspanya savunma bakanlıkları yorum yapmayı reddetti.
Sánchez geçen ay Zelenskyy ile görüştükten sonra yaptığı açıklamada İspanya'nın "2024 yılında Ukrayna'nın Rus saldırganlığına karşı kendini savunmasına yardımcı olacak yeni kabiliyetler sağlayacağını" söyledi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Cuma günü yaptığı açıklamada yeni hava savunma tedarik taahhütlerinin "yakında açıklanmasını" beklediğini söyledi ancak söz konusu ülkeler ya da silahlar hakkında herhangi bir ayrıntı vermedi.
Stoltenberg, NATO'nun üye devletlerin sahip olduğu hava savunma kabiliyetleri ve bu kabiliyetlerin nerelerde konuşlandırıldığına dair bir denetim gerçekleştirdiğini belirterek, "bu haritalama, Patriot sistemleri de dahil olmak üzere Ukrayna'ya sağlanabilecek sistemler olduğunu doğruluyor" dedi.
Stoltenberg, NATO savunma bakanları ve Zelenskyy'nin hava savunma eksikliklerini görüşmek üzere bir araya geldiği sanal toplantının ardından konuştu.
Dışişleri ve savunma bakanları Orta Doğu ve Sudan'daki krizi de görüşecek ancak Ukrayna en kritik konu olmaya devam ediyor.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba ve Savunma Bakanı Rustem Umerov toplantıya video konferans yoluyla katılacak.
"En önemli tartışma, üye devletlerin Ukrayna'nın hava savunmasını desteklemek için neler yapabileceklerini belirlemek olacak. En önemli şey bu," dedi üst düzey bir AB yetkilisi.