ABD, Güney Kıbrıs'a yönelik silah ambargosunu tamamen kaldırdı
ABD, 35 yılın ardından Güney Kıbrıs Rum Yönetimine (GKRY) yönelik silah ambargosunu tamamen kaldırma kararı aldı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony J. Blinken, 2023 mali yılı için GKRY’ye ihracat, yeniden ihracat ve savunma malzemelerinin transferlerinin onaylanmasına izin vermek için ilgili mevzuat kapsamında gerekli koşulları yerine getirdiğini belirlediğini ve kararını Kongre'ye tasdik ettiğini açıkladı.
ABD Dışişleri'nin kararla alakalı olarak açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“Koşullara uygunluk yıllık olarak değerlendirilir. Bu tespit ve sertifikasyonun bir sonucu olarak, Bakan Blinken 2023 mali yılı için Kıbrıs Cumhuriyeti için savunma ticareti kısıtlamalarını kaldırdı. Uluslararası Silah Kaçakçılığı Yönetmeliği, 1 Ekim 2022'den itibaren geçerli olmak üzere yeni politikayı yansıtacak şekilde değiştirilecektir.
2019 Doğu Akdeniz Güvenlik ve Enerji Ortaklığı Yasası ve 2020 mali yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası, Amerika Birleşik Devletleri Mühimmat Listesi'ndeki savunma maddelerinin Kıbrıs Cumhuriyeti'ne ihracatı, yeniden ihracatı veya transferleri için reddetme politikasının, Başkan, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti'nin iş birliği yapmaya devam ettiğini her yıl en az bir süre içinde uygun kongre komitelerine belirlemediği ve onaylamadığı sürece yürürlükte kalmasını gerektirir.
Amerika Birleşik Devletleri hükümeti, kara para aklamayla mücadele düzenlemeleri ve mali düzenleyici gözetim konusunda reformlar uygulama çabalarında ve Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti'nin Rus askeri gemilerinin yakıt ikmali ve hizmet için limanlara erişimini engellemek için gerekli adımları attığını ve atmaya devam ettiğini belirtti.
Her iki Yasaya uygun olarak, Bakanlık her yıl Yasalara uyumu gözden geçirir.”
Sembolik tarih
ABD kararına göre silah ambargosunun kalkacağı tarih sembolik öneme sahip. 1 Ekim sözde Kıbrıs Cumhuriyeti Bağımsızlık Günü'nden itibaren geçerli olacak.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) Savunma Bakanı Charalambos Petrides Mayıs ayında Pentagon’u ziyaret etmişti. GKRY’li bir savunma bakanı ilk kez Pentagon’da ağırlanmıştı.
ABD, geçtiğimiz yıllarda GKRY’ye yönelik silah ambargosunu gevşeterek “ölümcül olmayan silahların” GKRY’ye ihracatına yeşil ışık yakmıştı.
Türkiye ise bu karara şöyle tepki göstermişti:
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: “Ne ekipman sağlarsanız sağlayın, biz de bunları Kuzey’e katbekat göndeririz. Fakat ne olur? Gerilim tekrar artar.
Ölümcül olmayan askeri ekipman göndereceklerini belirtiyorlar fakat burada önemli olan bunların içeriği değil. Ambargonun sadece GKRY için kaldırılması, GKRY’ye ve Yunanistan’a destek için benzer adımlar, adadaki eşitliği ve dengeyi bozar, çözüm aramadan uzaklaştırır.”
Türk Dışişleri açıklaması
Türkiye, ABD'nin GKRY'ye yönelik silah ambargosunu tamamen kaldırma kararına yazılı bir açıklamayla yanıt verdi:
"ABD’nin GKRY’ye yönelik silah ambargosunu kaldırma yönündeki 2020 Eylül ayında aldığı kararın kapsamını genişletmesini şiddetle kınıyoruz.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) makamlarının sözkonusu karara ilişkin tepkisini tümüyle destekliyoruz.
Ada’daki iki tarafın eşitliği ilkesiyle çelişen ve Rum tarafını daha uzlaşmaz kılacak bu karar, Kıbrıs meselesinin çözülmesi yönündeki çabaları olumsuz etkileyecek; Ada’da bir silahlanma yarışına yol açacak ve Doğu Akdeniz’de barış ve istikrara zarar verecektir.
ABD’yi bu kararı gözden geçirmeye ve Ada’daki iki tarafa karşı dengeli bir politika izlemeye davet ediyoruz.
ABD dahil uluslararası toplum Kıbrıs Türk halkının 1959-1960 Antlaşmalarıyla da teyit edilen egemen eşitliği ve eşit uluslararası statüsünü tescil etmeli ve buna göre hareket etmelidir.
Her halükarda Türkiye, garantör ülke sıfatıyla, Kıbrıs Türkünün varlığını, güvenliğini ve huzurunu sağlamak amacıyla, tarihi ve hukuki sorumlulukları çerçevesinde, gerekli adımları atmaya devam edecektir."
ÖNERİLEN İÇERİK: Güney Kıbrıs, İsrail’den Iron Dome hava savunma sistemi alıyor
* * *
KAYNAK: gdh.digital, ABD Dışişleri