ABD, Suudi Arabistan’a yıllardır ertelediği 750 milyon dolar değerindeki bombaları göndermeye başlıyor
Her iki ülkeden yetkililere göre Biden yönetimi önümüzdeki aylarda Suudi Arabistan'a 750 milyon dolardan fazla değerde bomba göndererek Washington ile Riyad arasındaki büyük bir anlaşmazlığı ortadan kaldıracak.
Sevkiyatlar, Başkan Biden'ın Suudi Arabistan'ın Yemen'deki yıkıcı savaşı nedeniyle 2021 yılında sevkiyatları durdurmasından bu yana bekletilen 3.000 Küçük Çaplı Bomba ve 7.500 Paveway IV bombasını içerecek.
Sevkiyatlar, Beyaz Saray'ın petrol zengini krallıkla daha yakın ilişkilerin yönetimin son aylarında fayda sağlayacağını umarak Riyad'a yakınlaşma çabalarının altını çiziyor. Biden yönetimi Suudi Arabistan ile bir savunma anlaşması taslağı hazırlıyor ve krallığın sivil nükleer enerji elde edebilmesi için yardım sağlama planlarını tartışıyor.
Beyaz Saray Gazze savaşında ateşkes için Riyad'ın yardımına ihtiyaç duyuyor ve İsrail ile İslam dünyasında etkili bir ses olan Suudi Arabistan arasında diplomatik tanınma için bir anlaşmaya aracılık etmeye çalışıyor.
Biden seçim kampanyası sırasında Suudi Arabistan'a savaş ve 2018'de gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi nedeniyle " dışlanmış ülke " muamelesi yapma sözü vererek göreve başladı. Ancak 2022'de Suudi Arabistan'a yaptığı ve krallığın 38 yaşındaki günlük yöneticisi Veliaht Prens Muhammed bin Salman ile yüksek profilli bir zirve toplantısına katıldığı gezi de dahil olmak üzere o zamandan beri bu duruşundan geri adım attı.
Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nde kıdemli başkan yardımcısı olan Jon Alterman, silah yasağının kaldırılmasının ana nedeninin "Suudi Arabistan'ı, İsrail ile uzun vadeli normalleşmeye açık olmaları da dahil olmak üzere bölgesel güvenlik konularında verdiği destek için ödüllendirmek" olduğunu söyledi. Ancak bunun aynı zamanda "Husilere Suudiler ile ABD arasında daha az gün ışığı olduğuna dair bir sinyal" olduğunu da sözlerine ekledi.
ABD'li yetkililer bu silahların Suudi hava kuvvetlerinin ABD yapımı savaş uçaklarıyla hassas hava saldırıları gerçekleştirme kabiliyetini arttıracağını ve önümüzdeki yıllarda bu uçaklardan daha fazlasının Suudi Arabistan'a satılabileceğini söyledi.
GBU-39 olarak da bilinen küçük çaplı bombalardan oluşan 290 milyon dolarlık sevkiyat, Riyad'a kentsel ortamlar da dahil olmak üzere hassas saldırılar gerçekleştirmek için uzaktan fırlatılabilen 250 kiloluk bir mühimmat sağlıyor. 468 milyon dolarlık Paveway IV bombaları ise hedefini bulmak için lazer ya da uydu kullanan bir mühimmat sağlıyor.
Bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi "Bu modern bir Hava Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu bir kabiliyettir" dedi.
Yönetim yetkilileri geçen hafta senatörlere ve kongre çalışanlarına kararla ilgili bilgi verirken teslimatların Yemen'deki ateşkesi tehlikeye atmayacağını söylediler.
ABD'li yetkililer, Suudi Arabistan'ın yeni bir çatışmanın içine çekilmesi durumunda sivillere yönelik riski azaltmak için hedefleme prosedürlerini geliştirdiğini söyledi.
Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili, Riyad'ın Husilerle yaptığı ateşkese ve gelecekteki çatışmalarda sivil kayıpları azaltma prosedürlerine atıfta bulunarak, "Suudiler anlaşmanın kendilerine düşen kısmını yerine getirdiler, biz de kendi payımıza düşeni yerine getirmeye ve bu vakaları uygun kongre bildirimleri ve istişareler yoluyla normal düzene döndürmeye hazırız" dedi.
Riyad'daki bir Suudi yetkili kararın krallığa bildirildiğini söyledi.
ABD'li yetkililer teslimatların muhtemelen birkaç ay içinde başlayacağını söyledi. Yönetim yetkilileri ve kongre yardımcıları, iki bomba teslimatının dışında ABD tarafından ek silah sevkiyatının duyurulmadığını söyledi.
ABD, 2016 yılında San'a'da bir cenaze salonuna düzenlenen ve en az 155 kişinin ölümüne, 500 kişinin de yaralanmasına yol açan ve Yemen savaşının en ölümcül saldırısı olan Suudi saldırılarının ardından Riyad'a bazı silah sevkiyatlarına yasak getirmişti. Trump yönetimi bazı kısıtlamaları kaldırmış ve 110 milyar dolarlık silah satışını onaylamıştı.
Biden'ın 2021'de getirdiği silah yasağı "ilgili silah satışları da dahil olmak üzere Yemen'deki savaşta saldırı operasyonlarına verilen desteği" kesmişti. ABD, Riyad'a savunma silahları olarak tanımladığı silahları göndermeye devam etti.