ABD'li şirketler Ukrayna'daki silahların bakımını üstlenecek
ABD personelinin Ukrayna'da bağışlanan ekipman üzerinde çalışmasına izin verilmesi, görevden ayrılan Biden yönetiminin önemli bir politika değişikliğini temsil ediyor.
CNN'in haberine göre, Biden yönetimi önemli bir politika değişikliğiyle, ABD'li şirketlerin Ukrayna ordusuna Amerika tarafından bağışlanan 61 milyar dolar değerindeki silahların bakım ve onarımında yardımcı olmalarına izin verecek. Bu değişim özellikle F-16 Viper ve Patriot hava savunma bataryalarının çalışır durumda tutulmasına yardımcı olmak üzere tasarlandı.
Bu karara kadar Biden yönetimi Ukrayna'da sadece ABD'nin bağışladığı teçhizatın kontrolünü sağlamak üzere az sayıda ABD askerinin bulunmasına izin vermiş, ancak Savunma Bakanlığı (DoD) sivil yüklenicilerine izin vermemişti.
CNN'in “doğrudan bilgi sahibi bir yetkiliye” dayandırdığı haberine göre bu hamle bu ayın başlarında onaylandı.
CNN'e konuşan bir savunma yetkilisi, “ABD ve müttefikleri tarafından sağlanan askeri teçhizatın tamir ve bakımında Ukrayna'ya yardımcı olmak amacıyla Savunma Bakanlığı, Ukrayna'ya halihazırda sağladığımız yardımı sürdürmesine yardımcı olacak az sayıda firma için teklif istemektedir” dedi.
Çatışmayı kızıştırma ve Moskova'yı öfkelendirme konusundaki hassasiyetini sürdüren Biden yönetimi, bu şirketlerin çatışmaların yakınına bile yaklaşmasına izin vermeyecek.
CNN'e konuşan yetkili, “Bu yükleniciler ön hatlardan uzakta bulunacak ve Rus güçleriyle savaşmayacaklar” dedi. “Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin ABD tarafından sağlanan teçhizatı hızla onarmasına ve bakımını yapmasına yardımcı olacaklar, böylece teçhizat hızla cepheye geri gönderilebilecek.”
Savunma yetkilisi, Ukrayna'ya sağlanan sistemlerden bazılarının - özellikle F-16'lar ve Patriot'lar - “bakımının özel teknik uzmanlık gerektirmesi” nedeniyle fikir değişikliğine gidildiğini söyledi.
ABD Ukrayna'ya hiç F-16 vermedi ama bir koalisyon ülkesinin 85 kadar ABD yapımı dördüncü nesil savaş uçağını transfer etmesine izin verdi. Pentagon Ukrayna'ya üç adet ABD yapımı Patriot bataryası sağlamıştır.
Yaklaşık üç yıl süren son derece ağır çatışmaların ardından, Ukrayna'ya sağlanan teçhizatın çoğu yıpranmış ya da hasar görmüş olup onarıma ihtiyaç duymaktadır. Biden yönetiminin deneyimli ABD'li uzmanların Ukrayna'da çalışmasına izin vermemesi, ekipmanların ülke dışına çıkarılıp Polonya, Romanya ya da diğer NATO ülkelerinde tamir edilmesi ya da görüntülü sohbet veya güvenli telefon aracılığıyla uzaktan yardımla onarılması anlamına geliyordu.
Her iki durum da optimal değildir, silahların savaşa geri dönmesinde gecikmelere neden olur ya da ülke içinde uzaktan yapılabilecek işleri sınırlar. Bu durum özellikle F-16'lar ve Patriot'lar için geçerlidir; bu iki çok karmaşık sistem yetenekli teknisyenler tarafından yüksek derecede bakım gerektirmektedir.
Bu yükleniciler cepheden uzakta olacak olsalar da, Rusya tüm ülkeyi füze ve insansız hava araçlarıyla tararken Ukrayna'da olmanın riskleri var. Yetkililerin CNN'e verdiği bilgiye göre, bu durumu ele almak üzere, ihalelere teklif veren şirketlerin çalışanlarına yönelik tehditleri azaltmak için “sağlam risk azaltma planları” geliştirmeleri gerekecek.
Savunma Bakanlığı yetkilisi, “Bakanlık bu kararı dikkatli bir risk değerlendirmesinin ardından ve kurumlar arası paydaşlarla koordinasyon içinde aldı” dedi. “Her bir ABD yüklenicisi, kuruluşu ya da şirketi çalışanlarının emniyet ve güvenliğinden sorumlu olacak ve tekliflerinin bir parçası olarak risk azaltma planlarını dahil etmeleri gerekecektir.”
Afganistan ve Irak'ta binlerce yüklenicinin bu ülkelerde geniş üslerde yaşadığı savaşların aksine, bu çaba bir seferde birkaç düzine ile birkaç yüz personel arasında sınırlı olacak.
CNN'e konuşan savunma yetkilisi, “Ukrayna'da Ukrayna hükümeti için sözleşmeleri yerine getiren çok sayıda Amerikan şirketinin zaten personeli olduğunu, dolayısıyla bunun Ukrayna'da sahada çalışan ABD şirketlerinin çalışanlarında önemli bir artışa yol açmayacağını belirtmek gerekir” dedi.
Yetkililer bu yeni planın Demokrat Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in Salı günkü seçimlerde şu anda Başkan seçilen Donald Trump karşısında hezimete uğramasından önce başlatıldığını söyledi. Trump'ın Ukrayna'ya desteği sürdürme ve genel olarak ABD'yi denizaşırı çatışmalarda tutma konusundaki suskunluğu göz önüne alındığında, yeni yönetimin bu politikayı sürdürüp sürdürmeyeceği büyük bir belirsizlik.