East Asia Forum: Yoon'un görevden alınmasının ardından Güney Kore'yi neler bekliyor?
Yoon'un görevden alınmasının ardından Güney Kore'yi neler bekliyor? Azil sürecinin ardından yargı süreci nasıl işleyecek? Ülkeyi kim yönetecek?
Avusturya merkezli yayın organlarından East Asia Forum'da Güney Kore'de gerçekleşen sıkıyönetim kaosunun geldiği durumun ve Yoon'un görevden alınmasının ardından ülkenin geleceğinin değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'u geçtiğimiz günlerde aldığı sıkıyönetim kararı nedeniyle görevinden azledilmesi ile birlikte, ülke tarihinde görevden alınan üçüncü devlet başkanı vakasının gerçekleştiğine dikkat çekilen analizde, bundan sonra yargı sürecinin nasıl işleyeceğine dair ayrıntılara da yer verildi.
Analizde ayrıca, karar hakkında uzmanların ve halkın tepkilerine de yer verildi.
İşte East Asia Forum'da yayınlanan analiz:
Güney Kore Ulusal Meclisi'ndeki milletvekilleri 14 Aralık'ta yaptıkları oylamada Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'u geçtiğimiz günlerde aldığı sıkıyönetim kararı nedeniyle görevinden azletti.
Oylama üç çekimser ve sekiz geçersiz oy yer alırken, 85 ret oyuna karşı 204 kabul oyu ile azl kararı kabul edildi.
Oylamanın ardından Güney Kore Ulusal Meclis Başkanı Woo Won-shik;
“Bugün Ulusal Meclis Başkan Yoon'un görevden alınması lehinde oy kullandı. Bu, halkın temsilcisi olarak anayasayı korumak için verdiğimiz söz adına alınmış bir karardır. Demokrasi insanların tercihleri gerçekleşir. İlerlemeye devam edeceğiz. İnsanların yaşamlarının hızla istikrara kavuşmasını umuyoruz”
sözleriyle, Yoon'un başkanlık görevinden uzaklaştırıldığını ilan etti.
Bundan sonra Güney Kore Anayasa Mahkemesi'nin görevden alma talebini görüşmek ve nihai karara bağlamak için 180 güne kadar süresi bulunuyor.
Yoon, 2004 yılında eski Devlet Başkanı Roh Moo-hyun ve 2016 yılında Devlet Başkanı Park Geun-hye'nin ardından Güney Kore tarihinde Seul yasama organı tarafından görevden alınan üçüncü Devlet Başkanı oldu.
İlkinin azil önergesi 63 gün sonra mahkeme tarafından reddedilmiş, ikincisinin azli ise 93 gün sonra onaylanmıştı.
Güney Kore Ulusal Meclisi'ne verilen görevden alma önergesinde Yoon, “anayasaya aykırı olarak sıkıyönetim ilan etmek” ve Ulusal Meclise baskı yapmakla suçlandı.
Başkan ayrıca önemli siyasetçileri yasadışı bir şekilde tutuklamaya çalışmak ve Ulusal Seçim Komisyonu'na baskın yapmakla da suçlandı.
Yoon 12 Aralık'ta televizyonda yaptığı konuşmada bu iddiaları reddederek, halkı muhalefetin “yasama diktatörlüğüne” karşı uyarmak için sıkıyönetim ilan ettiğini iddia etti. Yoon muhalefet partilerine yüklenerek onları Kuzey Kore yanlısı, devlet karşıtı güçler olarak nitelendirdi.
Cumartesi günü görevden alınmasının ardından yaptığı açıklamada Yoon;
“Şimdilik durmuş olsam da, son iki buçuk yıldır halkla birlikte yürüdüğüm geleceğe doğru yolculuk asla durdurulmamalı ve ben bundan asla vazgeçmeyeceğim”
ifadelerini kullandı.
Kartlar Anayasa Mahkemesi'nin elinde
Yoon'un azil önergesinin kabul edilmesiyle birlikte halihazırdaki Başbakan Han Duck-soo, Mahkeme'nin nihai kararına kadar Cumhurbaşkanı Vekilliği görevini üstlenecek.
Yoon'un yasama organı tarafından görevden alınmasının ardından Başbakan Han Duck-soo;
“Bu zor zamanlarda ülkeyi istikrara kavuşturmak için elimden geleni yapacağım”
ifadelerini kullandı.
Ancak Başbakan Han da, Yoon'un sıkıyönetim kararnamesindeki rolü nedeniyle polis tarafından soruşturuluyor.
Güney Kore'nin en büyük muhalefet partisi olan Demokrat Parti, şu anda Başbakan Han'ı görevden alma niyetinde olmadığını ancak gelecekte bu konuda yeni bir adım atabileceğinin sinyallerini verdi.
Demokrat Parti sözcüsü Hwang Jung-ah;
“Başbakan Han Duck-soo'nun azledilmesiyle ilgili birçok iç tartışma var. Ancak farklı iç durumları göz önünde bulundurduktan sonra bir sonuca varacağız. Şu anda gündemimiz bu değil.”
açıklamasında bulundu.
Bu arada Yoon'un azil davası kurumsal engellerle de karşı karşıya.
Seul Anayasa Mahkemesi'nin dokuz kişilik heyetinde, Ekim ayında üç üyenin emekli olmasının ardından şu anda sadece altı yargıç görev yapıyor.
Yasalara göre, bir görevden alma önergesinin görüşülmesi için en az yedi yargıcın hazır bulunması ve altısının önergenin onaylanması yönünde karar vermesi gerekiyor.
Halk nasıl tepki verdi?
Derinleşen bu siyasi kargaşaya rağmen sokaklardaki Güney Koreliler Yoon'un görevden alınmasını sevinçle karşıladı.
Oylama sırasında Güney Kore Ulusal Meclisi önündeki gösteriler, Meclis Başkanı Woo'nun büyük bir ekranda Yoon'un görevden alındığını ilan etmesiyle birlikte kutlamalara başladı.
Protestocular ıK-pop müziği eşliğinde dans etti, birbirlerine sarıldı ve bazıları da gözyaşlarına boğuldu.
Kararın ardından protestocuların sloganları “Yoon Suk Yeol'u görevden alın!” yerine “Hain Yoon Suk Yeol'u tutuklayın!” şeklinde değişti.
Yerel polis, görevden uzaklaştırılan Başkan'a yönelik olası bir ayaklanma suçlamasıyla ilgili soruşturmasını hızlandırırken, Yoon'un tutuklanması ve ciddi bir ceza alması giderek artan bir olasılık haline geliyor.