Al-Monitor: Savunma sanayi satışları, Ankara'ya büyük kazançlar sağlıyor
Türkiye, savunma sanayi satışları ile sadece ekonomik kazançlar değil, siyasi kazanımlar da elde ediyor. Türkiye'nin savunma sanayi alanında ortaya koyduğu ivme, Ankara için büyük kazançlar sağlıyor.
ABD merkezli Al Monitor'de, Türkiye'nin özellikle son olarak Suudi Arabistan ile yaptığı Akıncı SİHA anlaşması üzerinden, Türk savunma sanayisinin etkisinin değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.
Türkiye'nin son dönemde savunma sanayi alanında ortaya koyduğu ivmenin, Ankara için büyük kazançlar sağladığı belirtilen analizde, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 2023 yılı için hedef olarak açıkladığı 6 milyar dolarlık ciroyu ise ülkenin rahatlıkla geçebileceği kaydedildi.
Analizde ayrıca; Türkiye'nin bu hamleleri ile sadece ekonomik kazançlar değil, özellikle Arap Baharı sonrası bölgedeki ülkelerde yaşanan sonunları da bertaraf ederek, siyasi kazanımlar da el ettiği belirtildi.
İşte Al Monitor'de yayınlanan analiz:
Türkiye'nin önde gelen insansız hava aracı üreticisi Baykar'ın geçen ay Suudi Arabistan'la imzaladığı 3,1 milyar dolarlık anlaşmanın, Türkiye'nin askeri ihracatını bu yıl rekor düzeye çıkarması ve Körfez'in ağır toplarıyla yeni işbirliği yolları açması bekleniyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin bu yıl 6 milyar dolarlık savunma sanayi ihracatı hedeflediğini açıklamıştı. Ancak Türkiye'nin savunma sanayi sektörü temsilcileri ve gözlemcilerine göre satışlar, bu rakamı aşarak 7,5 milyar dolara kadar ulaşabilir.
Baykar ve Suudi hükümeti arasındaki anlaşma, Erdoğan'ın 18 Temmuz'da Suudi Arabistan'a yaptığı ziyaret sırasında imzalandı ve bu ziyaret, Arap Baharı'nın ardından yıllarca süren bölgesel rekabet ve gerginliklerin ardından Ankara ve Riyad arasındaki ilişkilerin düzelmesinde önemli bir dönüm noktası oldu.
Savunma anlaşmasıyla ilgili çok az ayrıntı ortaya çıkarken, Baykar temsilcileri anlaşmanın Bayraktar Akıncı İHA'larının Suudi Arabistan'a satışını ve savunma sanayinde işbirliğini içerdiğini belirtti ve bunu, "Türkiye tarihindeki en büyük savunma ve havacılık ihracatı anlaşması" olarak nitelendirdi.
Riyad 'stratejik' anlaşmayla ordusunu güçlendirmek istiyor
Devlete ait Suudi Arabistan Askeri Sanayii, Baykar ile Akıncı insansız hava araçları ve sistemlerinin Suudi Arabistan'da üretimini yerelleştirmek için "stratejik" bir anlaşma imzalandığını duyurdu ve bunu krallığın askeri üretim yeteneklerini güçlendirecek bir hamle olarak nitelendirdi.
Türk hükümetinin Savunma Sanayi Ajansı ise iki anlaşma daha duyurdu.
Bunlardan ilki Suudi NCMS şirketi ile Türk savunma üreticisi Aselsan arasında elektro-optik sistemler ve güdüm kitleri teknolojileri konusunda işbirliğini içeriyor. Ajans, NCMS ile Türk füze üreticisi Roketsan arasındaki ikinci anlaşmanın ise akıllı mühimmat ve güdüm kitlerini kapsadığını belirtti.
Al-Monitor'a konuşan güvenlik kaynakları yılın ilk yedi ayında 3 milyar doları aşan Türkiye'nin askeri ihracatının Suudi Arabistan'la yapılan anlaşma sayesinde yıl sonunda 6 milyar doları rahatlıkla geçeceğini belirtti.
Kaynaklar ayrıntı vermeden, sadece Temmuz ayında askeri ihracatın 657,5 milyon dolarla aylık bazda tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığını söyledi.
Türkiye Savunma ve Havacılık Sanayii rakamlarına göre, insansız hava araçları yılın ilk yarısında yaklaşık 740 milyon dolar getirerek ülkenin askeri ihracat listesinin başında yer almaya devam ederken, bunu 400 milyon dolarlık mühimmat ve füze sistemleri satışı ve yaklaşık 230 milyon dolarlık kara aracı satışı izledi.
Sektör temsilcileri bu gelişmeleri de göz önünde bulundurarak, bu yıl 6 milyar dolarlık ihracat hedefine kolaylıkla ulaşılacağı görüşünde.
Suudi Arabistan'la yapılan anlaşmanın ardından bu rakamın 8 milyar dolara bile ulaşabileceğine inananlar var. Sektörün ihracatı 2022 yılında 4,3 milyar dolar ile şimdiye kadarki en yüksek yıllık rakama ulaşmıştı.
Savunma sanayii ile ilgili bir haber sitesi olan TurDef'in Genel Yayın Yönetmeni Özgür Ekşi, Suudi Arabistan'la yapılan 3,1 milyar dolarlık anlaşmanın çok az kişi tarafından öngörüldüğünü belirtti.
Özgür Ekşi;
"İhracat yılsonuna kadar 7,5 milyar dolara ulaşabilir ve anlaşmalar Türkiye'nin mühimmat satışlarını da artıracaktır.”
değerlendirmesinde bulundu.
Savunma sanayine yönelik bir başka Türk uzman Anıl Şahin de Türkiye'nin ihracatının 8 milyar dolara ulaşabileceğini düşünüyor ve Suudi Arabistan'la yapılan anlaşmanın büyüklüğünün sürpriz olduğunu belirtiyor.
Anıl Şahin yaptığı değerlendirmede;
“Suudi Arabistan eskiden en büyük alımlarını ABD'den ve bazen de Çin'den yapıyordu. Ancak bir süredir yeni seçenekler arıyor ve bu çabalar şimdi meyvesini verdi.”
ifadelerini kullandı.
Şahin'e göre fiyatı yaklaşık 100 milyon dolar olan Akıncı SİHA, Suudi Arabistan için yaklaşık üç kat daha pahalı olan ABD yapımı insansız hava araçlarına kıyasla çok daha düşük maliyetli bir seçenek olarak ortaya çıktı.
Drone satışları Ankara'ya büyük kazanç sağlıyor
Şahin Al-Monitor'e yaptığı değerlendirmede ayrıca, Akıncı SİHA'nın savaş yeteneklerinden çok daha fazlasına sahip olduğunu belirtti.
Anıl Şahin;
“Akıncı oldukça gelişmiş sensör sistemleriyle donatıldığı için Suudi Arabistan deniz alanlarının kontrolünde gerçek zamanlı istihbarat kabiliyetine de sahip olacak. İnsansız hava araçları, gemilerin hareketlerine ilişkin taktik deniz resimlerinin hazırlanmasında çok etkin bir rol oynayabilir. Suudi Arabistan, yaklaşık 10 insansız hava aracını aynı anda uçurarak, deniz sahası boyunca önemli bir kabiliyet elde edecektir"
değerlendirmesinde bulunuyor.
Şahin ayrıca, Türk savunma sanayi üreticisi Roketsan'ın bu yılın başlarında şirketin Çakır mini seyir füzesinin bir Akıncı SİHA'da başarıyla denediğini duyurduğunu ve Türk yetkililerin bu gelişmeyi dünyada bir ilk olarak nitelendirdiğini hatırlattı.
Şahin bu konuda yaptığı değerlendirmede ise;
“Suudi Arabistan'ın da bu anlaşmanın bir parçası olarak Çakır füzelerinden satın almış olabileceğini düşünüyorum. Roketsan'ın MAM-L ve MAM-T insansız hava aracı mühimmatlarını satın almalarına neredeyse kesin gözüyle bakılıyor.”
ifadelerini kullanıyor.
Şahin'e göre Baykar ve diğer büyük şirketler anlaşmanın başlıca faydalanıcıları olacak olsa da, alt yükleniciler de kayda değer kazançlar elde edecek.
İhracattaki bu artışın Türk savunma sanayinde araştırma ve geliştirme için daha fazla fon anlamına geleceği belirtiliyor.
Ankara merkezli Ortadoğu Araştırmaları Merkezi'nde araştırmacı olan Oytun Orhan ise, anlaşmanın siyasi öneminin ve uzun vadeli sonuçlarının altını çizdi.
Oytun Orhan;
“Arap Baharı'ndan sonra ikili ilişkilerde yaşanan sorunlar her iki tarafı da zorladı. İki ülke, çeşitli yerlerde birbirleriyle rekabete girdiler. Ancak şimdi görüyoruz ki; her ikisinin de birbirine ihtiyacı var. Bu anlaşma Suudi Arabistan ve Türkiye'nin siyasi olarak yakınlaşma çabalarının bir sonucu olarak da görülmeli"
ifadelerini kullandı.
Orhan'a göre anlaşma, Suudi Arabistan'da ortaklaşa üretilen ekipmanların üçüncü ülkelere satılması da dahil olmak üzere savunma sanayinde uzun vadeli Türk-Suudi işbirliğinin önünü açıyor.
Orhan;
“Anlaşmanın detayları muhtemelen ortak üretim ve ortak üretilen ürünlerin iki ülkenin çıkarları doğrultusunda nasıl ve nerede pazarlanacağına ilişkin planlamayı da içerecektir”
değerlendirmesinde bulundu.