Amerikalı yetkililer: Ukrayna, elindeki güçleri yanlış kullanıyor

Karşı taarruzun ana hedefi, Rusya ile işgal altındaki Kırım Yarımadası arasındaki kara köprüsünü keserek Ukrayna'nın güneyindeki Rus ikmal hatlarını kesmek.

Ancak ABD'li yetkililer, Ukraynalı komutanların buna odaklanmak yerine, birlikleri ve ateş gücünü doğu ve güney arasında kabaca eşit olarak paylaştırdığını söyledi.

Yetkililer, bunun sonucunda doğudaki Bahmut ve diğer şehirlerde, stratejik açıdan çok daha önemli cepheler olan güneydeki Melitopol ve Berdiansk'a kıyasla daha fazla Ukrayna kuvveti bulunduğunu söylüyor.

Amerikalı planlamacılar Ukrayna'ya, bu süreçte daha fazla asker ve teçhizat kaybetseler bile, Kiev'in en büyük önceliği olan Melitopol'e doğru ilerleyen cepheye yoğunlaşmasını ve Rus mayın tarlaları ile diğer savunmaları delip geçmesini tavsiye etti.

Bu makale için görüşülen diğer yarım düzine Batılı yetkili gibi iç müzakereleri tartışmak üzere adının açıklanmaması koşuluyla konuşan bir ABD'li yetkili, ancak taktik değişikliği ve dramatik bir hamleyle karşı saldırının temposunun değişebileceğini söyledi.

Bir başka ABD'li yetkili ise Ukraynalıların çok dağınık olduğunu ve savaş güçlerini tek bir yerde toplamaları gerektiğini söyledi.

Karşı taarruzun üzerinden yaklaşık üç ay geçmesine rağmen Ukraynalılar, özellikle de kayıplar artmaya devam ederken ve Rusya hala asker ve teçhizat bakımından üstünlüğünü korurken, bu tavsiyeyi dikkate alıyor olabilir.

ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark A. Milley, İngiliz mevkidaşı Amiral Sir Tony Radakin ve ABD'nin Avrupa'daki en üst düzey komutanı Orgeneral Christopher Cavoli, 10 Ağustos'ta yaptıkları bir video telekonferansta Ukrayna'nın en kıdemli askeri komutanı Orgeneral Valeriy Zaluzhnyi'yi tek bir ana cepheye odaklanmaya çağırdı.

Görüşme hakkında bilgi sahibi iki yetkiliye göre General Zaluzhnyi de aynı fikirdeydi.

Yetkililer, Amiral Radakin'in rolünün özellikle önemli olduğunu ve şimdiye kadar pek takdir edilmediğini söyledi.

General Milley her hafta General Zaluzhnyi ile strateji ve Ukrayna'nın askeri ihtiyaçları hakkında konuşuyor.

Ancak Biden yönetimi güvenlik gerekçesiyle ve Moskova ile gerilimi arttırmaktan kaçınmak için üst düzey ABD subaylarının Ukrayna'yı ziyaret etmesini yasakladı. İngiltere ise böyle bir kısıtlama getirmedi ve Irak'ta üç kez görev yapmış olan Amiral Radakin, ülkeye yaptığı çok sayıda ziyaret sırasında Ukraynalı mevkidaşıyla yakın ilişkiler geliştirdi.

Amerikalı yetkililer Ukrayna'nın daha tecrübeli muharip güçlerinin bir kısmını doğudan güneye kaydırmaya başladığına dair işaretler olduğunu söylüyor.

Ancak en deneyimli birlikler bile ağır kayıplar verdikten sonra birkaç kez yeniden oluşturuldu. Bu birlikler azalan kıdemli komutan kadrosuna güveniyor. Bazı müfrezeler çoğunlukla yaralanıp savaşa geri dönen askerlerden oluşuyor.

ABD'li ve Ukraynalı yetkililer, Ukrayna'nın son günlerde güneydeki Rus savunmasının en az bir katmanını aştığını ve baskıyı arttırdığını söyledi.

Güneyde Rus savunmasının bir sonraki hattına yakın bir köy olan Robotyne'nin kontrolünü ele geçirmeye çok yakın. Amerikalı yetkililer köyün alınmasının iyi bir işaret olacağını söyledi.

Ukrayna ordusundan bir sözcü Salı günü kısa mesajlara ya da telefon aramalarına yanıt vermedi.

Ancak bazı analistler ilerlemenin çok geç olabileceğini söylüyor. Çatışmalar çoğunlukla savunmacıların lehine olan düz ve acımasız arazide gerçekleşiyor. Ruslar, Ukraynalı askerlerin genellikle sadece bir metre uzaktayken görebildikleri gizli mevzilerden savaşıyor. Ukraynalılar bir mayın tarlasını temizledikten saatler sonra Ruslar bazen aynı yere daha fazla mayın döşeyen başka bir roket atıyor.

Amerikan savaş doktrinine göre, destek kuvvetleri başarısızlığa karşı korunmak ya da düşman savunmasını dağıtmak için başka bölgelerde savaşıyor olsa bile, her zaman maksimum kaynakların tek bir cepheye gitmesini sağlamak için ana bir çaba vardır.

Ancak Ukrayna ve Rusya, komutanlıklar arasında eşit miktarda insan gücü ve teçhizat sağlayarak ordu grupları arasındaki rekabeti en aza indirmeyi amaçlayan eski Sovyet Komünist doktrini altında savaşıyor. Yetkililer, her iki ordunun da en önemli hedeflerine öncelik vermede başarısız olduğunu söylüyor.

Ukrayna'nın savaşın en kanlı çarpışmalarından birine sahne olan Bahmut’a odaklanmaya devam etmesi ABD istihbarat ve askeri yetkililerini şaşırttı.

Ukrayna, Donbas'ı çevreleyen bölgeyi savunmak için büyük miktarda kaynak harcadı ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky, kaybedilen toprakları geri almaya çalışmaktan vazgeçiyormuş gibi görünmek istemiyor.

Ancak ABD'li yetkililer siyasetin, en azından geçici olarak, sağlam bir askeri stratejinin gerisinde kalması gerektiğini söylüyor.

Amerikalı stratejistler, Rus birliklerini sıkıştırmak ve burayı bir saldırı üssü olarak kullanmalarını önlemek için yıkılan şehrin yakınında küçük bir kuvvet bulundurmanın haklı olduğunu söylüyor.

Ancak Ukrayna'nın bölgeyi geri almaya çalışmak için yeterli sayıda askeri var ki ABD'li yetkililer bunun çok az stratejik kazanç karşılığında çok sayıda kayba yol açacağını söylüyor.

Amerikalı yetkililer Ukraynalı liderlere Bahmut çevresindeki toprakları çok daha az askerle güvence altına alabileceklerini ve güçlerini güneydeki hedeflere yeniden tahsis etmeleri gerektiğini söylediler.

Ukraynalı liderler ise hem doğuda hem de güneyde etkin bir şekilde savaştıklarını söyleyerek stratejilerini ve kuvvet dağılımlarını savundular. Çok sayıda askerin Bahmut’a baskı yapmak ve ülkenin kuzeydoğusundaki ortak Rus saldırılarına karşı savunmak için gerekli olduğunu söylüyorlar. Ukraynalı komutanlar kaynaklar için yarışıyor ve nerede başarılı olabileceklerine dair kendi fikirleri var.

Amerikalı yetkililerin Ukrayna'nın karşı taarruzuna yönelik eleştirileri genellikle bu ölçekte ve yoğunlukta bir savaşı hiç tecrübe etmemiş bir subay neslinin merceğinden bakılarak yapılıyor.

Dahası, Amerikan savaş doktrini, Rus elektronik savaşının iletişim ve GPS'i engellediği ve hiçbir ordunun hava üstünlüğü elde edemediği Ukrayna'daki gibi bir ortamda hiç test edilmedi.

Amerikalı yetkililer, yağmurlu koşulların karşı saldırıya ara verilmesini zorunlu kılması için Ukrayna'nın önünde bir ay ila altı hafta daha olduğunu söyledi.

Ukrayna daha Ağustos ayında yağmur nedeniyle en az bir taarruz harekatını ertelemişti.

General Milley Pazar günü gazetecilere verdiği bir mülakatta "Arazi koşulları her zaman askeri operasyonların temel belirleyicisidir" dedi.

"Sonbahar ve ilkbahar kombine silah operasyonları için uygun değildir."

Yetkililer, yağışlı havanın çatışmaları durdurmayacağını, ancak Ukrayna'nın önümüzdeki haftalarda Rus hatlarını yarması halinde, çamurun bu başarıdan yararlanmayı ve geniş bir bölgeyi hızla ele geçirmeyi zorlaştırabileceğini söyledi.

Bazı analistlere göre hava koşullarından daha önemlisi, Ukrayna'nın ana taarruz güçlerinin Eylül ortası ya da sonuna kadar güçlerinin tükenecek olması. Yaklaşık bir ay önce Ukrayna, Rus savunmasını aşamayan ilk gücün yerine ikinci bir birlik dalgası gönderdi.

Ukrayna o zaman savaş taktiklerini de değiştirdi ve ateş altında mayın tarlalarına dalmak yerine topçu ve uzun menzilli füzelerle Rus güçlerini yıpratmaya yönelik eski yöntemlerine geri döndü. Son günlerde Ukrayna son stratejik rezervlerini de kullanmaya başladı: herhangi bir atılımdan faydalanmayı amaçlayan hava mobil tugayları.

Çatışmalar aylarca sürebilecek olsa da, ABD'li ve diğer Batılı yetkililer Ukrayna'nın karşı saldırısının Rusya'nın işgal ettiği ülkenin yüzde 20'sini geri almak için yeterli kararlı ateş gücüne sahip olmayacağını söylüyor.

ABD'li yetkililer karşı taarruzun başarısızlığa mahkum olduğuna inanmadıklarını söylüyorlar ancak Ukraynalıların taarruz başladığında kendilerinin ya da müttefiklerinin umduğu başarıyı elde edemediğini de kabul ediyorlar.

Beyaz Saray'ın ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan Salı günü yaptığı açıklamada "Çatışmanın bir çıkmaza girdiğini düşünmüyoruz" dedi.

"Ukrayna'yı bu karşı saldırının bir parçası olarak toprak kazanma çabasında desteklemeye devam ediyoruz ve Ukrayna'nın sistematik bir şekilde toprak kazanmaya devam ettiğini görüyoruz."

Her ne kadar daha küçük bir Rus gücü güneyde Amerikalı yetkililerin ve analistlerin beklediğinden daha iyi bir performans sergilemiş olsa da Kremlin'in hala sistemik sorunları var. Üst düzey bir ABD askeri yetkilisi, Rus birliklerinin zayıf ikmal hatları, düşük moral ve kötü lojistikten muzdarip olduğunu söyledi.

Ancak Rusya Avrupa'daki kara savaşlarında geleneksel yöntemini sürdürüyor: ilk aylarda ya da yıllarda kötü bir performans sergiledikten sonra savaş uzadıkça uyum sağlıyor ve sebat ediyor.

Yetkiliye göre bunun aksine, karşı saldırı başlatan Ukrayna birliklerinin tırmanması gereken daha dik bir tepe var. Yetkililerin başlangıçta düşündükleri bir hafta gibi bir süre yerine, Rus savunmasını aşmaları iki aydan fazla sürdü.

Bazı ABD'li yetkililer Ukrayna'nın kışa kadar Azak Denizi'nin yarısına kadar gelmesini beklediklerini, soğuk havanın çatışmalara yeni bir ara verdirebileceğini söyledi.

Üst düzey bir ABD'li yetkili bunun "kısmi bir başarı" olacağını söyledi.

Bazı analistler karşı taarruzun bu daha sınırlı hedefin bile gerisinde kalacağını söylüyor.

Yetkililer ve analistler, karşı taarruz kıyıya ulaşamasa bile, kıyı yolunu Ukrayna topçularının ve diğer saldırıların menziline sokacak kadar ilerleyebilirse, güneyde ikmal için bu rotaya bağlı olan Rus güçleri için daha da fazla soruna neden olabileceğini söylüyor.

Pazar günü Roma'ya giderken uçakta gazetecilere konuşan General Milley karşı taarruzun son iki ayının "uzun, kanlı ve yavaş" geçtiğini söyledi.

"Ukrayna'nın planladığından daha uzun sürdü" dedi.

"Ancak sınırlı bir ilerleme kaydediyorlar."