Ankara İsrail gazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya ihraç etmeyi planlıyor
Ankara, İsrail'in doğal gazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya ihraç edecek bir boru hattının inşasını hayata geçirmeyi planlıyor.
İsrail ve Türkiye, yıllar süren gergin ilişkilerin ardından bölgesel ve uluslararası konumlarını güçlendirmek için diplomatik ilişkileri yeniden kurma konusunda anlaştı.
İsrail Başbakanı Yair Lapid'in basın ofisi, Lapid'in Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinden sonra yaptığı açıklamada, iki ülkenin dört yıldan fazla bir süre sonra tekrar büyükelçi atayacağını açıkladı.
Lapid gelişmeyi, "bölgesel istikrar için önemli bir gelişme ve İsrail vatandaşları için çok önemli bir ekonomik haber" olarak niteledi. Öte yandan Lapid, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun 2007 yılından bu yana ilk defa üst düzey bir Türk diplomat olarak İsrail'e ziyaretinden övgüyle bahsetti.
Bir zamanlar yakın müttefik olan İsrail-Türkiye ilişkileri bir dizi kriz yaşadı. 2010 yılında İsrail komandolarının ablukaya alınan Gazze Şeridi'ne yardım götüren Mavi Marmara gemisi liderliğindeki bir Türk filosuna baskın düzenleyerek 10 Türk eylemciyi öldürmesinin ardından diplomatik ilişkiler kesildi.
İsrail, Mavi Marmara kurbanlarının ailelerine 20 milyon ABD doları ödemeyi kabul ettikten sonra 2016 yılında ikili ilişkiler yeniden kuruldu.
Ancak Türkiye ve İsrail, 2018'de İsrail'in ABD'nin Kudüs büyükelçiliğinin açılmasına karşı düzenlediği protestolar sırasında Gazze'de 60 Filistinli'nin öldürmesi nedeniyle birbirlerinin üst düzey diplomatlarını sınır dışı etmişti.
Filistin davasının açık sözlü bir destekçisi olan Erdoğan, İsrail'in işgal altındaki Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilere yönelik politikasını şiddetle kınadı. İsrail'i, Nazi Almanyası'ndan hoşlanan bir anlayışta olmakla ve soykırım yapmakla suçlayan Erdoğan, İsrail'i "terörist bir devlet" olarak nitelendirdi.
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, 2008'den bu yana üst düzey bir İsrailli yetkilinin ilk ziyaretini yapmak üzere Mart ayında Türkiye'ye gitti.
Herzog duyuruyu memnuniyetle karşılayarak, bunun "daha fazla ekonomik ilişkileri, karşılıklı turizmi ve İsrail ve Türk halkları arasındaki dostluğu teşvik edeceğini" belirtti.
Erdoğan, Haziran 2021'de İsrail başbakanı olarak yemin eden Naftali Bennett'in İsrail'in en uzun süredir görev yapan lideri Benjamin Netanyahu'nun yerine geçmesinin ardından İsrail ile olan gerginliği hafifletmeye istekli olduğunu belirtti.
Son anketler, Netanyahu'nun iktidara geri döneceğini öngördüğü için, 1 Kasım'da yapılacak yeni İsrail Parlamento Seçimleri'nden önce Türk liderin İsrail ile bağların tam olarak restorasyonu için kısa bir zaman dilimi var.
Son hamle aslında İsrail'in Ortadoğu'daki stratejik güçlerle daha yakın ittifaklar kurmaya çalışmasıyla geldi.
İsrail'deki Ariel Üniversitesi'nde çatışma alanları uzmanı Chen Kertcher, İsrail'in İslam dünyasındaki en yakın müttefiki ve önemli ticaret ortağı olan Türkiye ile diplomatik bağlarını yeniden kurmanın İsrail için açık bir çıkar olduğunu belirtti.
Kertcher,
"Her iki ülke de işbirliği yapmaları gerektiğini ve alternatifin daha kötü olduğunu düşünüyor"
tespitinde bulundu.
Tel Aviv Üniversitesi Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü kıdemli araştırma görevlisi Gallia Lindenstrauss ise verdiği demeçte, Türkiye için İsrail ile tam diplomatik ilişkilerin restorasyonunun Orta Doğu'daki ülkelerle ilişkileri yeniden kurmaya yönelik daha geniş bir hareketin parçası olduğunu belirtti.
Lapid'in ofisinden yapılan açıklamada ayrıca, iki liderin özellikle ticaret ve turizm alanlarında ilişkileri güçlendirmeye devam etme konusunda anlaştıkları belirtildi.
Aynı zamanda Ankara, İsrail'in doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya ihraç edecek bir boru hattının inşasını hayata geçirmeyi planlıyor.
Eurasiareview'de yayımlanan analiz gdh.digital tarafından çevrilmiştir.