Avrupa Birliği'nden (AB) Latin Amerika ve Karayipler ile ilişkileri canlandırma atılımı

Avrupa Birliği (AB) ile Latin Amerika ülkelerinin liderleri, sekiz yıl aranın ardından bugün bir zirve kapsamında Brüksel'de bir araya geliyor.

Atlantik Okyanusu'nun iki yakasından 50'den fazla ülke lideri, Avrupa Birliği-CELAC (Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu) Zirvesi kapsamında iki gün sürecek toplantılarda çeşitli konuları masaya yatıracak.

Uzmanlara göre, Ukrayna savaşı ve Çin'e yönelik şüpheler Avrupa Birliği'nin yeni siyasi ve ekonomik müttefik arayışına ivme kazandırdı.

Öte yandan sonuç ne olursa olsun, yetkililer toplantının mevcut halinin bile daha güçlü ilişkilere doğru atılan bir adım olduğunu belirtiyor.

Brüksel, toplantıda Rusya'nın kınanmasını öngören ortak bir deklarasyon istiyor ancak bunu başarmanın zor olacağını da hatırda tutuyor.

Zira CELAC üyelerinin çoğunluğu şubat ayında Rus ordusunun Ukrayna'dan derhal çekilmesini öngören bir BM karar tasarısını desteklerken, Nikaragua karşı yönde oy kullanmış, Bolivya, Küba ve El Salvador ise çekimser kalmıştı.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ise kendisini "tarafsız" ve "potansiyel bir barış arabulucusu" olarak tanıtıyor.

AB, Ukrayna savaşının başlamasının ardından bloğun en büyük gaz tedarikçisi konumundaki Rusya ile ilişkilerini kesmişti.

Diğer yandan Brüksel, Çin'e olan bağımlılığı azaltmak ve "güvenilir ortaklarla" ittifaklar kurarak ticarete daha fazla pazar açmak ve Çin'in hakim olduğu elektrikli araçlar için kritik önemdeki madenleri güvence altına almak istiyor.

Pekin'in etkinliğine karşı dengeleme çabası

Reuters'ın haberine göre AB, Çin'in bölgedeki rolü arttıkça Güney Amerikalı ortaklarını zaman zaman ihmal ettiğini kabul ediyor ve düzenli AB-CELAC zirvelerinin Pekin'e karşı bir denge unsuru oluşturabileceğini öngörüyor.

Brüksel'deki zirveye 60 liderin tamamı davet edilmiş olsa da El Salvador, Meksika, Peru ve Venezuela liderlerinin katılması beklenmiyor.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, zirve öncesi yaptığı açıklamada, sekiz yıllık araya değinerek, "Bu süre zarfında dünya kesinlikle değişti. Dolayısıyla bu belirsiz zamanlarda yakın dostlarımızın yanımızda olmasına ihtiyacımız var." ifadesini kullandı.

AB dönem başkanlığını yürüten İspanya'nın Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares de, "Avrupa çok uzun yıllardır, hiç şüphesiz dünyadaki, Avrupa'ya en uyumlu bölgeye sırtını dönüyor" şeklinde konuştu. CELAC Zirvesi Brezilya lideri Lula'nın da katılımıyla Arjantin'de başladı

AB-CELAC Zirvesi'nde çeşitli anlaşmalar hayata geçirilmeye çalışılacak

Toplantılar sırasında AB, dünyanın en büyük bakır ve ikinci en büyük lityum üreticisi Şili ile bir ticaret anlaşması için bastıracak.

Yetkililer muhtemel anlaşmanın gelecek yıl yürürlüğe girebileceğini dile getiriyor.

Keza AB 2018'de Meksika ve 2019'da Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay'dan oluşan Mercosur bloğuyla imzalanan ticaret anlaşmalarını da hayata geçirmek istiyor.

Ancak yetkililer bir yandan da bu zirve sırasında herhangi bir ilerleme kaydedileceğine dair beklentileri düşük tutuyor.

Zirve başlamadan önce AB ve Arjantin, enerji işbirliği konusunda bir mutabakat zaptı imzalayacak. Buenos Aires ile Brüksel, yakın geçmişte, bu ülkeden lityum tedariği için iş birliğini öngören bir ön protokol imzalamıştı.

Bu arada Avrupalı diplomatlar AB'nin, Global Gateway girişimi kapsamında CELAC altyapı projelerine 10 milyar euro yatırım planlarına ilişkin ayrıntılar sunabileceğini belirtiyor. AP'nin haberine göre Atlantik'in iki yakası arasında geçmişi yüzyıllara dayanan kölelik ve sömürgecilik gibi bazı derin ve hala çözüm bekleyen meseleler bulunuyor.

Ancak gelinen süreçte analistler, Çin'in AB'den çok daha fazla bölgeye nüfuz ettiği ve ticari bağlarını güçlendirdiğini dile getiriyor.